Aπό 1/12/2019 έναρξη υποχρεωτικής διαμεσολάβησης: λύση η πρόβλημα;
papadogeorgaki

Νανά Παπαδογεωργάκη

Aπό 1/12/2019 έναρξη υποχρεωτικής διαμεσολάβησης: λύση η πρόβλημα;

Μετά από δέκα σχεδόν έτη εφαρμογής του Ν. 3898/2010, με τον οποίο ξεκίνησε η προσπάθεια ενσωμάτωσης του θεσμού της διαμεσολάβησης στην Ελλάδα, ο αριθμός των διαμεσολαβήσεων παραμένει πολύ χαμηλός.

Χαρακτηριστικό είναι ότι παρά τις όποιες προσπάθειες για τη διάδοση της διαμεσολάβησης στην ελληνική κοινωνία, δεν έχει δημιουργηθεί στο πολίτη η σχετική κουλτούρα εξωδικαστικής επίλυσης των διαφορών.

Ακολούθησε ο Ν.4512/2018, που ασχολήθηκε με την εφαρμογή της διαμεσολάβησης στη πράξη και υιοθέτησε σε αρχικά περιορισμένο αριθμό υποθέσεων το μοντέλο της υποχρεωτικής διαμεσολάβησης σε συνεδρία, πριν τη δικαστική προσφυγή, παρεμφερές του μοντέλου που με επιτυχία εφαρμόστηκε σε μικρό αριθμό υποθέσεων και στη γειτονική μας Ιταλία.

Η διάταξη περί υποχρεωτικότητας ωστόσο, δεν έχει λειτουργήσει έως σήμερα στη χώρα μας λόγω αναστολής του συγκεκριμένου άρθρου του νόμου.

Πολλές και διαφορετικές οι απόψεις που έχουν διατυπωθεί περί υποχρεωτικότητας της διαμεσολάβησης, με επιχειρήματα και από τις δύο πλευρές και σίγουρα οι όποιες διαφωνίες γεννούν έδαφος για διάλογο και ανταλλαγή απόψεων. Ένα είναι όμως σίγουρο: εάν δεν λειτουργήσει στη πράξη η υποχρεωτική διαμεσολάβηση, έστω και ως ενημερωτική συνάντηση, δεν θα φανούν τα όποια θετικά και τυχόν αρνητικά αυτή κομίζει.

Οι αλλαγές που προωθούνται αυτές τις ημέρες στη διαμεσολάβηση, με νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Δικαιοσύνης, σκοπεύουν στην ουσιαστική ένταξη του θεσμού στην ελληνική κοινωνία με την υποχρεωτική συμμετοχή των μερών και του διαμεσολαβητή σε μία αρχική - ενημερωτική - συνεδρία. Σε περίπτωση που τα μέρη αποφασίσουν να υπάγουν τελικά τη διαφορά τους στη διαμεσολάβηση, εκεί πλέον είναι υποχρεωτική και η παράσταση δικηγόρου. (Η διαβούλευση του νομοσχεδίου ολοκληρώνεται την Δευτέρα 14 Οκτωβρίου 2019).

Τι αναμένεται με τη νέα νομοθετική πρωτοβουλία;

Κλείσιμο
Η ένταξη των οικογενειακών διαφορών, πλην συγκεκριμένων εξαιρέσεων, στην υποχρεωτική αρχική συνεδρία με τον διαμεσολαβητή. Η εμπειρία βέβαια από διαμεσολαβήσεις τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό, έχει δείξει ότι ο πολίτης εμπιστεύεται τις νέες διαδικασίες πολύ περισσότερο αν υπάρχει η ενεργή παρουσία του δικηγόρου του. Στην πράξη δηλαδή, ο δικηγόρος είναι ιδιαίτερος χρήσιμος, ανεξαρτήτως εάν η παρουσία του υπαγορεύεται ή όχι από το νόμο.

Υπαγωγή συγκεκριμένων ιδιωτικών διαφορών (ενδεικτικά κληρονομικές και εμπορικές διαφορές) υποχρεωτικά στη διαμεσολάβηση, με πρόβλεψη δικονομικών κυρώσεων σε περίπτωση απευθείας προσφυγής σε δικαστικές διαδικασίες.

Διασφάλιση των μερών ότι δεν θα χάσουν το δικαίωμα τους να προσφύγουν στη τακτική δικαιοσύνη. Κανείς δεν δύναται άλλωστε να στερηθεί το φυσικό του δικαστή.

Τέλος, είναι ίσως και το πιο σημαντικό να μνημονευτεί, η υποχρεωτικότητα στη διαμεσολάβηση αναφέρεται στην αρχική φυσική συνάντηση των μερών με τον διαμεσολαβητή και σε καμία περίπτωση δεν αφορά την τελική επίτευξη συμφωνίας.

Με λίγα λόγια, εάν η αρχική συνάντηση μεταξύ των μερών και του διαμεσολαβητή δεν έχει θετική κατάληξη, τότε τα μέρη προσφεύγουν στον παραδοσιακό τρόπο απονομής δικαιοσύνης.
Με την υποχρεωτική διαμεσολάβηση δεν τίθεται ζήτημα ούτε αργοπορίας στη διεκδίκηση των απαιτήσεων των μερών, ούτε στέρησης του φυσικού τους δικαστή.

Η κουλτούρα μας σίγουρα πρέπει να αλλάξει και να εμπιστευτούμε περισσότερο τις ταχύτατες εξωδικαστικές διαδικασίες. Και ναι, πρέπει να υπάρχει ισόρροπη σχέση μεταξύ διαμεσολάβησης και δικαστικών διαδικασιών, γιατί έτσι καλλιεργείται και στη συνείδηση του πολίτη ένα αίσθημα ασφάλειας δικαίου, ανάπτυξης και κοινωνικής αρμονίας.

Νανά Παπαδογεωργάκη
Δικηγόρος, Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια & Εκπαιδεύτρια Διαμεσολαβητών
Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Ειδήσεις Δημοφιλή Σχολιασμένα
ΔΕΙΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ