Μάκης Πολλάτος

Υπάρχει όμως και η άλλη άποψη. Εκείνη που εδώ και χιλιάδες χρόνια πρεσβεύει ότι αν κάποιος θέλει ειρήνη θα πρέπει να είναι προετοιμασμένος για πόλεμο. Να στέλνει το μήνυμα σε φίλους και αντιπάλους ότι κανείς δεν θα έπρεπε να το ρισκάρει μαζί του.

Επί σχεδόν 10 χρόνια, από το 2009 μέχρι το 2020, το βασικό πρόβλημα των Ελλήνων ήταν η οικονομία. Οι πολίτες πέρασαν από συμπληγάδες για να τα βγάλουν πέρα, ούτε να ακούσει ήθελε κάποιος για δαπάνες στον τομέα της άμυνας. Άλλωστε τόσα και τόσα είχαν γίνει γνωστά για τη διασπάθιση δημοσίου χρήματος σε εξοπλιστικά προγράμματα της περιόδου 1996-2000, σε μίζες που κατέληξαν στα χέρια επιτήδειων. Οι αμυντικοί εξοπλισμοί δαιμονοποιήθηκαν. Και επί 10 χρόνια δεν βγήκε ούτε ένας από τους επιφορτισμένους με την άμυνα της χώρας να εξηγήσει στην κοινή γνώμη ότι η κατάσταση είχε εγκαταλειφθεί στην τύχη της. Κι επίσης ούτε μία σοβαρή προσπάθεια υπήρξε για την αναδιοργάνωση του στρατεύματος, για την ενίσχυση της μαχητικής ισχύος, για κλείσιμο μονάδων που θα μπορούσαν να συγχωνευθούν με άλλες. Ολα στην τύχη τους για διάφορους λόγους: κυρίως επειδή ακόμη κι εκείνοι που είχαν όραμα δεν μπορούσαν να συγκρουστούν με τη δύναμη της αδράνειας, λόγω πολιτικού κόστους και αντιδράσεων από τις «θιγόμενες» τοπικές κοινωνίες. Μέσα στον κατήφορο ακόμη και κάποια από τα εξοπλιστικά που υλοποιήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια έγιναν πρόχειρα, χωρίς σχέδιο και παρ' ότι κόστισαν εκατοντάδες εκατομμύρια (βλέπε εκσυγχρονισμό αεροσκαφών P-3B) ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθεί χωρίς κανείς εκ των αρμοδίων στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας να ψάχνει το τι συμβαίνει...

Μετά την παρ' ολίγον στρατιωτική αντιπαράθεση με την Τουρκία το καλοκαίρι του 2020, η κυβέρνηση αποφάσισε να προχωρήσει σε κάποιες στοχευμένες κινήσεις για την ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων. Αρχές Σεπτεμβρίου του 2020 ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε ανακοινώσει την αγορά 18 Rafale. Λεπτομέρεια: Το πρώτο από τα γαλλικά μαχητικά αναμένεται να παραδοθεί μέσα στον Ιούλιο. Το σύνολο των 18 δικινητήριων γαλλικών μαχητικών προβλέπεται να παραδοθεί σταδιακά (έξι το χρόνο για τα επόμενα τρίτα χρόνια) ως το τέλος του 2023.

Πριν από 10 μήνες, ο πρωθυπουργός είχε ανακοινώσει επίσης ότι το Πολεμικό Ναυτικό «εκκινεί τις διαδικασίες για την ένταξη στον στόλο του 4 νέων φρεγατών πολλαπλού ρόλου. Παράλληλα, εκσυγχρονίζει και αναβαθμίζει 4 φρεγάτες ΜΕΚΟ, που ήδη διαθέτει». Το προϋπολογιζόμενο κόστος γι' αυτά τα δύο προγράμματα ανέρχεται στα €5,5 δισ. (€5 δισ. για τις τέσσερις νέες φρεγάτες και €500 εκατ. για την αναβάθμιση των ΜΕΚΟ.

Μέχρι σήμερα, ούτε η απόφαση για νέα φρεγάτα έχει ληφθεί, ούτε έχει οριστικοποιηθεί πότε θα ξεκινήσουν οι εργασίες εκσυγχρονισμού των τεσσάρων γερμανικών φρεγατών ΜΕΚΟ. Σε κυβερνητική σύσκεψη που έγινε το Σάββατο 5 Ιουνίου «έγινε δεκτή η εισήγηση να εξεταστούν οι περαιτέρω δυνατότητες αξιολόγησης προμήθειας φρεγατών από τις χώρες που παρατίθενται ακολούθως κατ΄ αλφαβητική σειρά: Γαλλία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Ιταλία, Ολλανδία». Το επόμενο ορόσημο είναι ο Σεπτέμβριος ή ο Οκτώβριος του 2021 οπότε σχεδιάζεται να γίνει η νέα αξιολόγηση.

Ουδείς θέλει να χαλάει το ωραίο κλίμα, τα ερωτήματα όμως είναι πολλά. Αφού μας πήρε 10 μήνες για να βγάλουμε από την εξίσωση τους Ισπανούς και να συνεχίσουμε την αξιολόγηση μεταξύ έξι υποψηφίων, πόσο θα χρειαζόταν για να ληφθεί απόφαση αν ο κίνδυνος και η απειλή δεν ήταν τόσο ορατή; Εχουν εξηγήσει οι υπεύθυνοι στην πολιτική ηγεσία πόσο κρίσιμη είναι η κατάσταση στο Πολεμικό Ναυτικό; Γνωρίζουν οι αρμόδιοι ποιος είναι ο χρόνος ζωής ενός πλοίου; Πέρα από τις φρεγάτες, έχει αντιληφθεί η κοινή γνώμη ποιος είναι ο μέσος όρος ηλικίας των πολεμικών πλοίων που απαρτίζουν σήμερα τον ελληνικό στόλο (δεν αναφερόμαστε μόνο στις φρεγάτες αλλά και στα αρματαγωγά, ακόμη και στις ΤΠΚ που σε λίγο θα χρειάζονται εκσυγχρονισμό);

Ενα χρόνο μετά την κρίση με την Τουρκία και τον παρ' ολίγο πόλεμο, ακόμη συζητάμε από πού θα πάρουμε τις φρεγάτες; Ακόμη κι αν η απόφαση ληφθεί αύριο, η πρώτη φρεγάτα θα χτιστεί το 2025 -στην καλύτερη περίπτωση- και η τέταρτη θα παραδοθεί περί το 2030! Αν περιμένουμε να λυθεί και ο γόρδιος δεσμός των ελληνικών ναυπηγείων η κατάσταση θα γίνει ακόμη πιο περίπλοκη. Την ίδια ώρα, πέραν του προβλήματος των ναυπηγείων Σκαραμαγκά και Ελευσίνας, των οποίων το ιδιοκτησιακό καθεστώς θεωρείται θολό, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας δεν έχει ξεκαθαρίσει αν θα αναλάβουν μέρος του προγράμματος των φρεγατών οι ελληνικές αμυντικές βιομηχανίες και κυρίως τι ποσοστό του όλου προγράμματος θα ανατεθεί σε ελληνικά χέρια.

Σύμφωνοι, τα λεφτά για την αγορά των φρεγατών δεν περισσεύουν.
Σύμφωνοι, πρέπει να ξεκαθαριστούν πολλά και να αποφασιστεί αν το μεγαλύτερο εξοπλιστικό πρόγραμμα στην ιστορία θα ανατεθεί στους Ευρωπαίους που πλήρωσαν για τα δάνειά μας και αναχρηματοδοτούν το ελληνικό χρέος ή στους Αμερικανούς που σε περίπτωση ελληνοτουρκικής κρίσης θα μπορούσαν να παρέμβουν για να μην γίνει το... μπαμ.

Σκεφτείτε όμως τι θα γινόταν αν η επιλογή των νέων φρεγατών δεν είχε αποφασιστεί να προχωρήσει ταχύτατα. Αναλογιστείτε πού θα βρισκόμασταν αν το πρόγραμμα των γαλλικών Rafale είχε δρομολογηθεί με αντίστοιχες διαδικασίες σαν τις φρεγάτες: επτά υποψήφια αεροσκάφη, διαδικασία προσφορών για να βελτιωθεί η τιμή και 10 μήνες μετά να μην έχει ληφθεί απόφαση. Σημειωτέον ότι μέχρι σήμερα, 10 μήνες μετά την ανακοίνωση της επιλογής των γαλλικών δικινητήριων μαχητικών αεροσκαφών το πρώτο Rafale δεν έχει ακόμη ενταχθεί στην Πολεμική Αεροπορία.

Μήπως να σκεφτούμε στα σοβαρά ως χώρα να νοικιάσουμε μια ναυτική «Λεγεώνα των ξένων», διά παν ενδεχόμενο, όπως πράξαμε προσφάτως με την εκπαίδευση των νέων Ικάρων όπου οι αρμόδιοι του κράτους -τα προηγούμενα χρόνια- τα θαλάσσωσαν και η κυβέρνηση επέλεξε να πληρώσει το Ισραήλ για την αεροπορική εκπαίδευση των Ελλήνων πιλότων τα επόμενα 20 χρόνια;