Γρ. Νικολόπουλος

 Αρα το μόνο που μπορούμε να κάνουμε ο καθένας ξεχωριστά είναι εκτιμήσεις σχετικά με το τι συμβαίνει και το τι θα συμβεί. Ποια αλήθεια δεν ξέρουμε και δεν θα μάθουμε; Τι συμβαίνει πίσω από τις κλειστές πόρτες των συνεδριάσεων των ηγετών των διαφόρων χωρών και τι προετοιμάζουν τα επιτελεία κάθε χώρας. Για παράδειγμα, δεν θα μάθουμε για πολλά χρόνια ακόμη τι συμφώνησε ο Τσίπρας με τους ηγέτες Γερμανίας και Γαλλίας και με τον Γιούνκερ στη συνεδρίαση του καλοκαιριού του 2015, εκείνη τη μεγάλη νύχτα που η Ελλάδα ξαγρύπνησε και άλλαξαν όλα στην κυβερνητική πολιτική. Μετά από εκείνη τη συνάντηση ο Τσίπρας έκανε την κωλοτούμπα του αιώνα - πανικόβλητος, όπως νομίζαμε, ή ανακουφισμένος; 

Βγήκε από εκεί, έκανε το δημοψήφισμα, υποστήριξε το ΟΧΙ, το μετέτρεψε σε ΝΑΙ και υπέγραψε το πιο βαρύ μνημόνιο. Ξεκίνησε να το εφαρμόζει, πέρασε νόμους και πήρε μέτρα που ούτε η πιο σκληρή Δεξιά θα τολμούσε να περάσει, διότι ο Τσίπρας και οι Συνιστώσες θα έκαιγαν την Αθήνα, δεν άνοιξε ρουθούνι, και τώρα, λίγο πριν ολοκληρώσει την εφαρμογή του μνημονίου την οποία κατά πάσα πιθανότητα θα ολοκληρώσει, φόρεσε ξανά την τραγιάσκα του ψευτοεπαναστάτη και άρχισε τη «σύγκρουση». 

Οπως παρατηρούν οι έμπειροι πολιτικοί αναλυτές, οι ξένοι ηγέτες τον εγκατέλειψαν ξαφνικά, κυβερνητικά στελέχη όπως ο Τσακαλώτος και ο Σταθάκης άρχισαν τα «περίεργα» περί Ευρώπης, ενώ ο Ολάντ «κάρφωσε» τον Τσίπρα γράφοντας στο βιβλίο του ότι ο Πούτιν τού είπε πως ο Τσίπρας τον είχε ρωτήσει αν θα μπορούσε να τυπώσει δραχμές στη Μόσχα επειδή στην Ελλάδα δεν ήλεγχε το Νομισματοκοπείο (το οποίο ήλεγχε ο Στουρνάρας και ήθελε να το καταλάβει με «ντου» ο Λαφαζάνης). Ολα αυτά είναι επισήμως ειπωμένα, οπότε δεν χωράει αμφιβολία περί αυτών. 

Είναι φως φανάρι ότι το σενάριο της δραχμής υπήρχε πολύ σοβαρά στους κυβερνητικούς σχεδιασμούς τότε, αλλά δεν επικράτησε ίσως επειδή κατάλαβαν ότι η χώρα θα διαλυόταν όχι μόνο οικονομικά, αλλά και εθνικά. Το κατάλαβαν αυτό εκείνο το βράδυ του Ιουλίου, όταν οι Μέρκελ, Σόιμπλε, Ολάντ και Γιούνκερ έκλεισαν τον Τσίπρα σε ένα δωμάτιο και του εξήγησαν τι θα πάθει η χώρα και προφανώς ο ίδιος αν δεν συνεργαστεί με την Ευρώπη. Ο Τσίπρας το κατάλαβε και κάτι συμφώνησε, και αυτό είναι που δεν θα μάθουμε. Το αν συμφώνησε, δηλαδή, ότι περνάει τα μέτρα και προχωράμε σε συντεταγμένη έξοδο από το ευρώ μέσα σε μια διετία. Και αυτή η περίπτωση εξηγεί προφανώς και το γιατί έγινε εκείνο το ακατανόητου ερωτήματος δημοψήφισμα, του οποίου η απάντηση ήταν ΟΧΙ - όχι σε τι ακριβώς;

Σε κάθε περίπτωση, όταν επανέλθει το ζήτημα της εξόδου ο Τσίπρας έχει ένα δημοψήφισμα μέσω του οποίου μπορεί να λέει ότι του εδόθη λαϊκή εντολή, άσχετα με το ποια ήταν η εντολή που του εδόθη. Ενδεχομένως λοιπόν τότε να συμφωνήθηκε ότι θα φύγουμε, αλλά ομαλά και αφού ικανοποιήσουμε τις απαιτήσεις των δανειστών. Και το «ομαλά» σημαίνει ότι τώρα που τελειώνουμε το μνημόνιο και το ΔΝΤ επιμένει για κούρεμα, ο Τσίπρας και η παρέα αρχίζουν ξανά μια δήθεν διαπραγμάτευση για να επανέλθει το Grexit στην ατζέντα όλων συνοδευόμενο από κούρεμα. Ισως, καθόλου σίγουρο, όλοι το διαψεύδουν, ο Στουρνάρας το αποκλείει, αλλά διάφορα δημοσιεύματα στον έγκυρο γερμανικό Τύπο και σε άρθρα άλλων διεθνών εφημερίδων, όλο και κάτι σχετικό γράφουν.Υπάρχουν, λοιπόν, κάποιες αλήθειες που δεν θα μάθουμε, υπάρχουν όμως και γεγονότα που θα επηρεάσουν τις εξελίξεις στο άμεσο μέλλον. 

Πέντε παράγοντες που θα κρίνουν καθοριστικά την πορεία της Ευρώπης άμεσα είναι οι εξής: Δημοψήφισμα στην Ιταλία, εκλογές στη Γερμανία, εκλογές στην Ολλανδία, εκλογές στις ΗΠΑ, εκλογές στη Γαλλία. Και παράλληλα τρέχει το Brexit. Το αποτέλεσμα όλων αυτών χτυπάει καίρια στο μέλλον του ευπαθούς πλέον ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Οι διαφορές εισοδημάτων και προοπτικών ζωής αυξάνονται μεταξύ πλουσίων και φτωχών και καθώς η ελεύθερη κίνηση εργαζομένων από χώρα σε χώρα, τα διαφορετικά φορολογικά καθεστώτα, τα διαφορετικά επίπεδα αμοιβών και το μεταναστευτικό-προσφυγικό προκαλούν βιοτικά προβλήματα σε μεγάλο μέρος του ευρωπαϊκού πληθυσμού, οι μεγάλες λαϊκές μάζες που έχουν μείνει έξω από το παιχνίδι στρέφονται προς τον αντιευρωπαϊσμό και πολλοί προς τον εθνικισμό.

Η τάση είναι σαφής και όλες αυτές οι εκλογές θα το δείξουν. Μπορεί μάλιστα να ανατρέψουν την πορεία της Ευρώπης με τεράστιες επιπτώσεις, είτε να τη διαλύσουν ολοσχερώς, είτε να τη σπάσουν σε κομμάτια, είτε να την υποχρεώσουν να αλλάξει άρδην πολιτική και κατεύθυνση. Ολα αυτά θα τα δούμε σύντομα, αλλά ενώ φαινομενικά το ευρωπαϊκό «καραβάνι προχωράει και τα σκυλιά αλυχτάνε», που λέει κι ο Τσίπρας, οι επιβάτες του καραβανιού, δηλαδή η τεράστια ευρωπαϊκή γραφειοκρατία, ανησυχούν πάρα πολύ ότι θα χάσουν τις δουλειές τους. Διότι αυτό σημαίνει το σπάσιμο της Ευρώπης ή η διάλυσή της. 

Η ενιαία Ευρώπη είναι λιγότερο ενιαία από ποτέ, τα διαφορετικά συμφέροντα προβάλλονται καθαρά, δυνατότητες περαιτέρω ενοποίησης μάλλον δεν διαφαίνονται αυτή τη στιγμή και το ενδεχόμενο διάλυσης είναι μεγάλο. Το πουλόβερ άρχισε να ξηλώνεται με το Brexit και η τρύπα μπορεί να μεγαλώσει με την Ιταλία, με εμάς φυσικά, με την Ισπανία και την Πορτογαλία, ίσως και με άλλους που δεν μπορούν να αποδεχθούν ούτε οικονομικά, ούτε πολιτικά τη γερμανική λογική του απόλυτου ελέγχου και των αυστηρών κανόνων.

Οι άνθρωποι θέλουν να ζουν καλά σήμερα και αυτό θα το διεκδικήσουν, δεν τους νοιάζει το όραμα μιας Ενωμένης Ευρώπης που, ενώ στην αρχή εξαγόραζε συνειδήσεις και υποστήριξη μέσω επιδοτήσεων, τώρα έχει περάσει στο μαστίγιο της λιτότητας και των αυστηρών νόμων. Τι θα μείνει τελικά; Germans and friends, δηλαδή μια γερμανική Ευρώπη και ο Νότος χωριστά, με τα δικά του εθνικά νομίσματα, χαλαρός και ηλιόλουστος, φτωχότερος σε χρήμα αλλά ελεύθερος ιδιοκτήτης της νοοτροπίας που επί αιώνες έχει δημιουργήσει. Είναι για εμάς καταστροφή αυτό; Οχι, αν δεν είμαστε οι μόνοι που θα φύγουμε.