Γ. Χ. Παπαγεωργίου

Ο κ. Γιούνκερ διεξάγει προεκλογική εκστρατεία, οπότε προτιμά τις αποστασιοποιημένες διαπιστώσεις, ενώ θα έπρεπε να απολογείται διότι ως πρόεδρος του Eurogroup στο αποκορύφωμα της κρίσης ήταν βασικός συντελεστής των αποφάσεων.

Οι συγκεκριμένες δηλώσεις εντάσσονται στο ευρύτερο κλίμα που καλλιεργούν οι Βρυξέλλες και το Βερολίνο, σε μια προσπάθεια να δείξουν ότι «τα χειρότερα πέρασαν», ότι υπάρχει «κατανόηση» απέναντι στις θυσίες των Ελλήνων, ότι ουδείς επιθυμεί το χάσμα Βορρά και Νότου και διάφορα άλλα, για προφανείς προεκλογικούς σκοπούς.

Εκείνο, όμως, που έχει ενδιαφέρον είναι ότι ο Λουξεμβούργιος πολιτικός έσπευσε να κάνει μια μεγάλη κωλοτούμπα λέγοντας «όχι» στα ευρωομόλογα και αποκηρύσσοντας έτσι την παλαιότερη θέση του υπέρ της έκδοσής τους. Ο Xριστιανοδημοκράτης πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου είναι υποψήφιος με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και αντιμετωπίζει τον υποψήφιο των Σοσιαλιστών Γερμανό πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, τον Αλέξη Τσίπρα που εκπροσωπεί το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, τον πρώην πρωθυπουργό του Βελγίου Γκι Φερχόφσταντ του κόμματος των Φιλελευθέρων και τη Γερμανίδα ευρωβουλευτή που εκπροσωπεί τους Πράσινους Σκα Κέλερ.

Είναι ενδεικτικό ότι ο κ. Γιούνκερ έσπευσε να ευθυγραμμιστεί με την άποψη του Βερολίνου, το οποίο αρνείται κατηγορηματικά τη λεγόμενη «αμοιβαιοποίηση» του χρέους με την έκδοση ευρωομόλογων. Η γερμανική πλευρά φροντίζει να διασφαλίζει τη δική του ηγεμονία και αποκλείει κάθε συζήτηση για μεταφορά πόρων και αναπτυξιακές επενδύσεις με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.

Η μεταστροφή του κ. Γιούνκερ είναι πολύ ενδεικτική, ιδιαίτερα καθώς θεωρείται ισχυρή προσωπικότητα, αφού στο παρελθόν είχε έρθει σε σύγκρουση με τη Γερμανίδα καγκελάριο. Η ευρωζώνη, όμως, βρίσκεται υπό τον έλεγχο πολιτικών που διαμορφώνονται από μια συνισταμένη κυρίαρχων συμφερόντων. Η συνισταμένη αυτή προκύπτει από την επιρροή της Γερμανίας -η οποία προτάσσει το στενό εθνικό συμφέρον της στα ευρωπαϊκά πράγματα-, από την κυριαρχία νεοφιλελεύθερων πολιτικών σε βάρος της εργασίας και του κράτους πρόνοιας, καθώς και από την πρωτοκαθεδρία του τραπεζικού τομέα, ο οποίος ισχυροποιείται τώρα με την τραπεζική ένωση υπό την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Οι συντηρητικές πολιτικές δυνάμεις προετοιμάζονται για να διαχειριστούν με τον ίδιο τρόπο τα πράγματα και στη συνέχεια. Είναι δε πολύ πιθανό οι διαφοροποιήσεις του Μάρτιν Σουλτς να είναι πολύ μικρές. Πολύ περισσότερο που η συνεργασία Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλιστών στη γερμανική κυβέρνηση για τα επόμενα πέντε χρόνια ενδεχομένως να επηρεάσει ανάλογα και τις ισορροπίες των δύο πολιτικών δυνάμεων εντός του Ευρωκοινοβουλίου.

Τα συμφέροντα, όμως, της Ελλάδας βρίσκονται στον αντίποδα των πολιτικών αυτών. Η χώρα μας έχει κάθε λόγο να επιδιώκει την έκδοση ευρωομολόγων και την εφαρμογή ευρωπαϊκών πολιτικών για την ανάπτυξη με δημόσιους, ευρωπαϊκούς πόρους.  Στην πραγματικότητα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει πολύ περιορισμένες αρμοδιότητες, παρά το γεγονός ότι θεωρητικά έχει αποκτήσει μεγαλύτερη συμμετοχή στον διάλογο για τον -πολύ περιορισμένο- κοινοτικό προϋπολογισμό. Οι ευρωεκλογές ξεκίνησαν -και σε μεγάλο βαθμό παραμένουν- για να δώσουν μια επίφαση δημοκρατικότητας, με στόχο να δημιουργηθεί η ψευδαίσθηση της συμμετοχής με το στήσιμο μιας κάλπης, έστω και αν οι εκλεγόμενοι δεν έχουν πραγματική εξουσία.

Οι αρχηγοί κρατών δεν είναι καν υποχρεωμένοι να επιλέξουν ως επόμενο πρόεδρο της Κομισιόν τον υποψήφιο της παράταξης που θα επικρατήσει. Αρκεί να «λαμβάνουν υπόψη το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών», σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λισαβόνας. Αν όμως υπάρξει στις ευρωεκλογές αποδοκιμασία των δυνάμεων που στηρίζουν τις πολιτικές της λιτότητας και τα συμφέροντα του ισχυρού Βορρά, η Ελλάδα και οι άλλες χώρες της περιφέρειας θα έχουν έναν πρόσθετο μοχλό πίεσης για να διεκδικήσουν αλλαγές που θα επιτρέψουν στην ελληνική οικονομία να αναπνεύσει.