Δημήτρης Παγαδάκης

Φουκαρά, αφελή και αθεράπευτα ρομαντικέ, μακαρίτη πια, Τέλε Σαντάνα. Οι εποχές είχαν αλλάξει και αυτός  εκεί, να φυλάττει τις Θερμοπύλες του “τζόγκο μπονίτο”. Τα τρία μπαλάκια στα δίχτυα   της ομάδας του από τον Ιταλό Πάολο Ρόσσι, με καμία δύναμη δεν θα τον προσγείωναν στη σκληρή πραγματικότητα του σύγχρονου ποδοσφαίρου. Στον αμείλικτο ρεαλισμό των μπίζνες, των συμβολαίων, των τηλεοπτικών δικαιωμάτων, του παγκόσμιου στοιχήματος.

 Ακόμα κι όταν ο Ρομάριο σήκωνε το παγκόσμιο κύπελλο στη Αμερική και το “φαινόμενο” Ρονάλντο στη Ιαπωνία, αυτός ήξερε ότι ότι η ανεπιτήδευτη χαρά της ομορφιάς του ποδοσφαίρου που μοίραζαν οι βιρτουόζοι Βραζιλιάνοι στα γήπεδα όλου του κόσμου είχε εξαντληθεί σαν το φρέσκο ψωμί στα σισσίτια. Ο ίδιος θα προτιμούσε να αποκλείεται έντιμα και δοξασμένα από τα Μουντιάλ,με την ακλόνητη πεποίθηση ότι η ευτυχία δεν ορίζεται αναγκαστικά από τις μεγάλες διακρίσεις. Περήφανος ότι η μαγική του «σελεσάο» θα υπηρετούσε πάντα ανυστερόβουλα την απαράμιλλη  τέχνη της. 

Αυτή που δίδασκε θεαματικά με το ταλέντο της μέσα στα γήπεδα, ξεσηκώνοντας παραληρηματικά τους θεατές στις κερκίδες. Με το φαντεζί χορό της με τη μπάλα, τα  ζογκλερικά, τα τσαλιμάκια, τα ψαλιδάκια, τις ντρίμπλες, τις ποδιές και τα τακουνάκια. Με το θυελλώδη στροβιλισμό των ταλέντων της σε μια κομψή ποδοσφαιρική σάμπα ξεδιπλωμένης συναρπαστικά στο χορτάρι. 
¨Όλα αυτά τα δεξιοτεχνικά που οι διάφοροι χορηγοί ήθελαν αποκλειστικά και μόνο για τα διαφημιστικά σποτ των προϊόντων τους. Όχι για τζάμπα επίδειξη στους αγωνιστικούς χώρους.

¨Όλα αυτά τα περίτεχνα μπαλαδόρικα που η Εθνική Ομοσπονδία απαγόρευσε ως περιττούς σαλτιμπαγκισμούς. Και που τα θυσίασε στο βωμό του εκάστοτε τροπαίου.  Όλο αυτό το ποιητικό και δημιουργικό πάθος της ψυχωμένης ορμητικότητας που υποτάχθηκε στη στείρα καρδιά και τη τυφλή δύναμη της σώνει και καλά επικράτησης. Αναπόφευκτα, όμως, όταν η ευλογία θεωρείται κατάρα, τότε και η παρωδία δεν απέχει πολύ από τον εξευτελισμό.  

Αναγκαστικά, η περιφερόμενη εθνική νεύρωση “η Βραζιλία είναι καταδικασμένη να πετύχει”  και η εμμονική ψευδαίσθηση “είμαστε εδώ μόνο για το κύπελλο, όχι για το σόου”, διέγραψε μονοκοντυλιά όλο το απόθεμα των ποδοσφαιρικών θρύλων της χώρας. Ξέφτισε το μύθο  του “ανθρώπου λάστιχο” Λεονίντας, υποβάθμισε την επική φήμη  της “ντρίμπλας του θεού” Γκαρίντσα, σκόρπισε το όραμα του “μονόφθαλμου” Τοστάο, τσαλάκωσε τη γοητεία του “φιλοσοφημένου επαναστάτη” Σόκρατες, κατέβασε από το εικονοστάσι την αγιογραφία του “μάγου” Πελέ.         

Από ποιες παραδόσεις και αξίες να εμπνευστεί μετά, η άνοστη και ρουτινιάρικη καρικατούρα του Σκολάρι;  Χάρις στιλ, μπρίο και ουσία, δίχως ήρωες, μάρτυρες και συγκινησιακές φορτίσεις η ομάδα αυτή ήρθε απλά να επισφραγίσει τη καταδίκη της ποδοσφαιρικής μαγείας χάριν της πάσης θυσίας αποτελέσματος. Απροετοίμαστη, όμως, να κουβαλήσει στις ισχνές πλάτες της τις μεγαλόπνοες προσδοκίες ενός ολόκληρου έθνους, σχόλασε με μιας τη λαμπερή γιορτή που πρόσφεραν άλλοτε στην υφήλιο οι ποδοσφαιριστές της.  

Το εκκωφαντικό αλλά όχι και αφύσικο 7-1 από τη Γερμανία δεν ξενέρωσε μόνο τους απανταχού φαν της Εθνικής Βραζιλίας. Κληροδότησε περισσότερα αποκαΐδια κι από τα καρβουνιασμένα ξύλινα δοκάρια του Μαρακανά  που έκαψε ο τερματοφύλακας Μπαρμπόζα για να εξιλεωθεί από το κάζο του 1950. Αφήνει, επίσης, πίσω της μια απύθμενη τρύπα ματαιώσεων που δεν μπορούν να γεμίσουν οι πολυέξοδες εγκαταστάσεις των σταδίων που κατασκεύασε η χώρα για να ενθρονίσει έναν εκ των προτέρων αμφίβολο θρίαμβο. 

Κυρίως, όμως, η συγκεκριμένη εθνική ταπείνωση εγκαταλείπει στο λαό ένα τεράστιο χάσμα, μεταξύ  ονείρου και εφιάλτη, ελπίδας και διάψευσης. Και, δυστυχώς, αυτό πλέον δεν καλύπτεται  από την  παρηγορητική αλληγορία που πρόσφερε άλλοτε η εγχώρια ποδοσφαιρική αφήγηση στους φτωχούς, εγκαταλελειμμένους, ανήμπορους και εξαθλιωμένους κατοίκους των παραγκουπόλεων.