Δημήτρης Δανίκας

Το κερί του καημού. Η φλόγα που τρεμόσβηνε διαρκώς. Ο πιο συνεργάσιμος. Ο πιο ανοικτός. Ο “πειρατικός”. Ο “λαθρεπιβάτης” του ελληνικού κινηματογράφου. Ο ”περαστικός”. Ο “Ελληνας ασθενής”. Ο μεγάλος αισθηματίας. Ο καρδιακός. Ο ευαίσθητος αλλά και σαρκαστικός. Ο καλύτερος ζωντανός αξονικός τομογράφος των αντιθέσεων και των ιδιαιτεροτήτων της ελληνικής φυλής

Πορεύτηκε με δικές του ιδέες. Σκηνοθέτησε δικές του εικόνες. Ακολούθησε, μονίμως, την δική του πορεία. Και με χειροποίητο τρόπο “έφτιαχνε” και αναπαλαίωνε με τρυφερότητα, κομμάτια της νεοελληνικής κουρελού.

Τα ”κουρέλια” του Σταύρου Τσιώλη από την Πινακοθήκη χαρακτήρων κάθε μικρόκοσμου, κυρίως της περιφέρειας. Και κυρίως της Αρκαδίας. Οι ήρωές του πάντα αιχμάλωτοι των αισθημάτων τους Πάντα ανάποδοι. Πάντα παράλογοι και πάντα αγαπημένοι

Η Γυναίκα το μόνιμο μοτίβο των “φτωχών”, “μικρών” ιστοριών του. Το αίσθημα ακαταπόνητο, ακατάβλητο, ακατανίκητο. Η Γυναίκα είναι το σύμπαν. Ο Ανδρας ο δορυφόρος της. Ολα γύρω από την Γυναίκα. Αληθινή. Φαντασιακή. Περαστική. Προσωρινή. Εμβληματική. Ατίθαση. Απιαστη. Ακαρδη. Υπερήφανη. Πονηρή. Ξεχωριστή. Μοναδική. Ενίοτε, προσωρινά, ταπεινωμένη και υποταγμένη.

Η Γυναίκα όπως η Ελλάδα. Η Γυναίκα όπως η μητέρα μας. Η Γυναίκα όπως η αδερφή μας. Η Γυναίκα όπως το άπιαστο “αντικείμενο” του πόθου μας. Η Γυναίκα το όνειρο. Η Γυναίκα η απογείωση. Η Γυναίκα το τραγούδι. Η Γυναίκα ο καημός, Η Γυναίκα η μόνιμη ανοικτή πληγή. Η Γυναίκα οι ψευδαισθήσεις μας. Η Γυναίκα το χτυποκάρδι μας. Η Γυναίκα η δική μας, η ξένη, του φίλου μας, του γνωστού μας, των γειτόνων μας, των πάντων

Γι αυτό και οι τίτλοι μερικών, ξεχωριστών, ταινιών του. Οπως “Ας περιμένουν οι γυναίκες”. Οπως η τελευταία του “Γυναίκες που πέρασαν από εδώ”. Οπως “Παρακαλώ, γυναίκες, μην κλαίτε”

Ο Σταύρος Τσιώλης όπως χαμηλόφωνα και αθόρυβα κυκλοφορούσε ανάμεσά μας τόσο χαμηλόφωνα και αθόρυβα σκηνοθετούσε τις ιστορίες του. Χωρίς ίχνος ανταγωνισμού. Χωρίς ίχνος διεκδίκησης επαίνων και βραβείων. Χωρίς ίχνος αντιπαλότητας και φθόνου. Χωρίς ίχνος απαιτήσεων από τους κριτικούς

Οι ιστορίες του όπως οι χτύποι της καρδιάς του. Το ύφος του όπως η ταπεινότητά του. Το κόστος των ταινιών του όσο περίπου δύο με τρία διαφημιστικά σποτάκια

Και όλα αυτά επειδή προφανώς τα είχε βρει με τον εαυτό του. Επειδή ολιγαρκής, αυτάρκης και παρατηρητής. Τα “υλικά” ελάχιστα. Τα εντελώς απαραίτητα. Οπως μια παρέα. Οπως δύο φίλοι. Οπως μια γυναίκα. Οπως μερικά περιστατικά. Οπως δυο τρεις κουβέντες. Οπως μερικά λαικά τραγούδια

Με ένα λόγο ο Σταύρος Τσιώλης είναι το ακριβώς αντίθετο του Θόδωρου Αγγελόπουλου και του Γιώργου Λανθιμου. Ο Σταύρος το ισοδύναμο ενός παλιού ρεμπέτη που έγραφε τους στίχους σ ένα άδειο κουτί τσιγάρων. Οι στίχοι που του ταιριάζουν και που θα συνοδεύουν στην αιωνιότητα αυτά τα “μικρά” ανυπεράσπιστα έργα του προέρχονται από το αριστουργηματικό “Αργοσβήνεις μόνη” με τη φωνή της Ιωάννας Γεωργακοπούλου. Και πάνε κάπως έτσι

“Ο έρωτας που φωτίζει τα μάτια σου/ τα πανάκριβα παλάτια σου/ η αγάπη μου θα σε γιατρέψει/ και το όνειρό σου το παλιό θα ζωντανέψει”