Βασίλης Στεφανακίδης

Ιστορικά, το Ελληνικό Δημόσιο εδώ και δεκαετίες, με διάφορες αφορμές, από φυσικές καταστροφές μέχρι αντικειμενικά δύσκολες οικονομικές συγκυρίες (και δεν μας έχουν λείψει ποτέ), έδινε την ευκαιρία στους οφειλέτες να πληρώνουν σε πολύχρονες δόσεις, παρείχε κρατικές εγγυήσεις σε χαμηλότοκα δάνεια και προέβαινε σε αέναες παρατάσεις στην αποπληρωμή υποχρεώσεων.

Στην πράξη, βέβαια, αυτή η «κοινωνική πολιτική» που ασκούν όλες οι κυβερνήσεις των τελευταίων δεκαετιών είχε μηδενικό αποτέλεσμα και στο τέλος όχι μόνο δεν εισέπραττε το σύνολο των ρυθμισμένων δόσεων, αλλά και οι περισσότερες κρατικές εγγυήσεις κατέπιπταν, το κράτος τις πλήρωνε στις τράπεζες και θεωρητικά το χρέος το μετακυλούσε στους ΑΦΜ των οφειλετών. Στην πράξη, όμως, αυτό σπανίως γινόταν και χρειάστηκε να έρθει η τρόικα και να πιέσει για την εκκαθάριση των εγγυήσεων που κατέπεσαν και σήμερα ανέρχονται σε μερικά δισεκατομμύρια.

Δουλειά που ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί. Με άλλα λόγια, θαλασσοδάνεια ή δανεικά και αγύριστα και ένα ακόμα κομμάτι στο παζλ της χρεοκοπίας του 2010. Σήμερα, παρ’ όλα όσα έχουν μεσολαβήσει και έχουμε νιώσει όλοι στο πετσί μας τα πέτρινα χρόνια των μνημονίων, ήρθε και η πανδημία, η οποία αντικειμενικά πρόσθεσε νέα σημαντικά οικονομικά βάρη και υποχρεώσεις σε επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα.

Μια όντως έκτακτη ανάγκη όπως αυτές των σεισμών, των πλημμυρών και των φυσικών καταστροφών εν γένει και στην οποία το κράτος οφείλει να σταθεί αρωγός.

Να βοηθήσει όμως τους πραγματικά πληττόμενους και όχι συλλήβδην. Και είναι δουλειά του κράτους να διαπιστώσει αν όντως πλήττονται όλοι ή κάποιοι, με τους «συνήθεις υπόπτους» να βρίσκουν ακόμη μία ευκαιρία να ρυθμίσουν τις υποχρεώσεις σε 120 δόσεις ή δέκα χρόνια, να πληρώσουν τις πρώτες δόσεις και μετά τρέχα γύρευε.

Ναι, να αναβληθεί η πληρωμή υποχρεώσεων των πληττόμενων επιχειρήσεων όσο διαρκούν οι οικονομικές επιπτώσεις από την πανδημία και υπολειτουργούν κάποιες επιχειρήσεις. Αλλά όχι και σε βάθος δεκαετίας, γιατί τότε το κράτος θα κατεβάσει ρολά.

Και έπειτα, γιατί ρύθμιση όλων των υποχρεώσεων; Γιατί να ρυθμιστεί η πληρωμή του ΦΠΑ; Είναι μήπως φόρος που βγαίνει από το ταμείο της επιχείρησης περιουσιακό της στοιχείο; Οχι, ο ΦΠΑ έχει πληρωθεί από τον πελάτη μαζί με την αξία του προϊόντος ή της υπηρεσίας που αγόρασε. Είναι κρατικός φόρος που πληρώνει τοις μετρητοίς ο πελάτης και η επιχείρηση είναι απλώς ο εισπράκτορας του κράτους. Αρα πρέπει να τον αποδώσει στις οριζόμενες προθεσμίες στην Εφορία και όχι να τον χρησιμοποιεί ως κεφάλαιο κίνησης της επιχείρησης, γιατί απλώς αυτά τα λεφτά δεν είναι δικά του.

Και ο σωστός επιχειρηματίας ξεχωρίζει την ίδια στιγμή τα δικά του από τον ΦΠΑ, ώστε να ξέρει ανά πάσα στιγμή ποιο είναι το πραγματικό ταμείο του και από την άλλη αυτά που ανήκουν στο κράτος να είναι επίσης κάθε στιγμή διαθέσιμα. Σε περίπτωση μη απόδοσης, μιλάμε ουσιαστικά για υπεξαίρεση. Σαν να λέμε ότι ο έφορος που εισπράττει φόρους από τους πολίτες τα κρατάει για τον εαυτό και όταν έρχεται η στιγμή να κλείσει ταμείο ζητάει η απόδοση να γίνει σε δόσεις και χωρίς συνέπειες!

Νομίζω ότι είναι αυτονόητα πράγματα, που όμως στην πράξη έχουν ελάχιστη αξία, καθώς το ίδιο το κράτος όχι μόνο κάνει τα στραβά μάτια όταν το κλέβουν, αλλά εμμέσως με τις ρυθμίσεις τούς διευκολύνει στην επανάληψη της πράξης κατά συρροήν, τους επιδοτεί με ρευστότητα, ενώ τιμωρεί όλους εκείνους τους νομοταγείς και νοικοκύρηδες που είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους. Κι αυτό δίκαιο δεν το λες!