Αντώνης Ν. Βγόντζας

Και ψάχνουμε και λεπτομέρειες. Οπως τη μέτρηση εκείνων που έχουν μερική απασχόληση. Αν και πίσω από αυτή πολλές φορές κρύβεται μια πλήρης απασχόληση με αμοιβές μερικής απασχόλησης. Οι πιο σπουδασμένοι από μας μετράμε και άλλα πράγματα. Οπως το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν. Που φανερώνει πολλά. Και κρύβει πολύ περισσότερα. Το άνοιγμα της εισοδηματικής ψαλίδας ολοένα μεγαλώνει. Οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι. Και οι φτωχοί, φτωχότεροι. Και όχι μόνο. Εχουμε και τους νεόπτωχους! Ολα αυτά δεν καταγράφονται στον μεγάλο δείκτη του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος. Είναι πολλές οι πλευρές και τα επίπεδα αυτής της κρίσης. Το πιο οδυνηρό; Το πιο σημαντικό; Μιλάμε πια με τις διαστάσεις των ιστορικών γεγονότων. 

Δεν είναι άλλο από την ιδεολογική σύγχυση. Τις παμφάγες ιδεοληψίες. Τις παραμορφωμένες και παραμορφωτικές ιδέες. Ολες εκείνες τις συμπεριφορές που οδηγούν σε σκοτεινά συναισθήματα. Αυτό πρέπει να μας πονάει.  Αυτό πρέπει να μας προβληματίζει. Πάνω σ’ αυτό πρέπει να σταθούμε και να στοχαστούμε. 
Αφορμή; Τα γεγονότα που έλαβαν χώρα σε σχολείο στο Πέραμα Αττικής. Η συντριπτική πλειοψηφία των παιδιών αρνήθηκε να πάει στο σχολείο γιατί την ίδια μέρα το σχολείο τους θα άνοιγε τις πόρτες του και τη μεταφορική του αγκαλιά στα προσφυγόπουλα. Δεν μπορώ να φανταστώ ότι είναι απόφαση των γονιών και της οικογένειάς τους. Οι πιο πολλοί και οι πιο πολλές είναι εργατικές οικογένειες. Μεροκαματιάρηδες άνθρωποι. Μικρομισθοσυντήρητοι. Μικροσυνταξιούχοι. Πιθανόν, άνεργοι. 

Τι συνέβη άραγε; Δεν είμαστε ο κοσμοπολίτικος λαός που αγαπά τους ξένους; Που παίρνει πράγματα απ’ αυτούς και γνώσεις; Που τα ζεσταίνει με θαλπωρή στον δικό του στοχαστικό κόσμο και τα μετουσιώνει σε ολοκαίνουρια γνώση και ολοκαίνουρια πράγματα; Δεν πήραμε γνώσεις και εμπειρίες από τους αρχαίους Αιγυπτίους και τους λαούς της Μέσης Ανατολής; Δεν βαφτίσαμε μεγάλες και απέραντες θαλάσσιες διαδρομές από εκεί που πρωτοκατοίκησαν οι άνθρωποι μέχρι την άγνωστη Δύση και τον σκοτεινό Βορρά; Ξενοφοβικοί δεν ήμαστε  ποτέ! Φιλόξενοι πάντα! Γενναιόψυχοι και γενναιόδωροι! Πρόσφυγες συχνά οι ίδιοι, φτάσαμε στα άκρα του τότε γνωστού κόσμου και συγκατοικήσαμε με άλλους λαούς. Για όφελος όλων. 
Τι φταίει λοιπόν; Φταίει μόνο η Χρυσή Αυγή; Τότε, μικρό είναι το κακό. Υποκριτικά ή όχι αποτάξαμε τη Χρυσή Αυγή. Φταίει η ανεργία και η αβάσταχτη λιτότητα; Τόσο αδύναμοι και τόσο μίζεροι δεν ήμαστε ποτέ. Φταίνε οι βιοτικές συνθήκες που τόσο χειροτέρεψαν και τόσο σκλήρυναν τα χρόνια της κρίσης; Μα κάτω από τις ίδιες συνθήκες και τις ίδιες περιστάσεις συχνά μεγαλουργήσαμε. Και ταυτόχρονα αναδείξαμε και ήρωες! Κορυφαίο παράδειγμα: η Αντίσταση του λαού μας στη γερμανική κατοχή. Πολλοί λίγοι ήσαν δωσίλογοι. Πολλές χιλιάδες ήταν οι μάρτυρες ενός υπέροχου αγώνα. Τι να φταίει λοιπόν;

Ο δημόσιος διχαστικός λόγος. Στην παραγωγή του οποίου συμβάλαμε όλοι. Με κυμαινόμενο ποσοστό ευθύνης. 
Χωριστήκαμε σε εκείνους που τα δικαιολογούσαμε αμέσως όλα ή κλείναμε το μάτι σε μερικούς και μερικά. Και σε εκείνους που τα αρνιόμασταν όλα. Σαν να μη βλέπαμε τα δικά μας τερατώδη λάθη.
 Μας χώρισαν σε «γερμανοτσολιάδες» και «μερκελιστές». Σε ακαθόριστους «δικούς μας» και στους «εχθρούς». Στους άλλους. Το ίδιο ακαθόριστα. Μας διαίρεσαν στο «νέο» και το «παλιό». Και στα δύο ενέταξαν οποιουσδήποτε και οτιδήποτε. Χωρίς ούτε ένα κριτήριο. Εκτός από το «εμείς» και το «εσείς». 

Και αλλάζουμε τους «φίλους» και τους «εχθρούς» με απίστευτη ταχύτητα. Πριν από ένα-δύο χρόνια κραυγάζαμε στα λιμάνια της απελπισίας: «Go back, Merkel!». Και κάποιοι ξεχαστήκαμε στις αποβάθρες των ιδεών και των σκουπιδιών. Και μόλις προχθές γεμίσαμε τα φιλικά μας πρωτοσέλιδα με τη σιδηρά πια καγκελάριο, που υπερασπίζεται την ελευθερία του Τύπου στη Τουρκία! Μα κανένας άλλος... Θέλω να ξαναδώ τα παιδιά του Περάματος και τα κυνηγημένα προσφυγόπουλα. Μαζί, στην ίδια τάξη. Και στο ίδιο θρανίο. Χωρίς τη βοήθεια κάποιου εισαγγελέα. Οι διωκτικές αρχές δεν είναι ικανές από μόνες τους να διαμορφώσουν νέες κοινωνικές συνειδήσεις. Χρειαζόμαστε κάτι άλλο. Που μόνο οι πολιτικές και πνευματικές δυνάμεις μπορούν να το προσφέρουν. Οχι αυτές... Οχι αυτό...