Στο μυαλο του designer

Tι σχέση έχει ένα παπούτσι σε μια προθήκη της Camper με το εσωτερικό του οίκου Faberge στη Γενεύη, ένας νιπτήρας με μια εικαστική εγκατάσταση, ένα φωτιστικό οροφής με έναν καναπέ μαζικής παραγωγής; Υπάρχει μια λεπτή, αλλά ευδιάκριτη και προπάντων ελαστική κλωστή που μπορεί να τα συνδέει όλα μαζί, μια οικουμενική ιδέα για το design που γεννήθηκε στο μυαλό του 36χρονου Ισπανού σχεδιαστή Χάιμε Χαγιόν, κερδίζοντας συνεχώς έδαφος όχι απλώς ως μια ακόμη τάση αλλά ως κυρίαρχο ρεύμα στο design σήμερα. Από τους δρόμους της Μαδρίτης, που έγιναν το πρώτο σχολείο για εκείνον, καθώς στους τοίχους της ισπανικής πρωτεύουσας βρήκε τον ιδανικό και πλέον φιλόξενο καμβά για τα γκράφιτί του, ο Χαγιόν διανύοντας μια επαγγελματική τροχιά με ταχύτητα πτώσης μετεωρίτη βρέθηκε να σχεδιάζει αντικείμενα για τους μεγαλύτερους οίκους, να τοποθετεί το πνεύμα της καλλιτεχνίας στον πυρήνα της δημιουργίας του και να δρέπει δάφνες πρωτοπόρου στις σελίδες των μη περιοδικών του design σύμπαντος. Τελειώνοντας το σχολείο, ο Χαγιόν φεύγει από τη Μαδρίτη. Αφήνει τα γκράφιτι για το βιομηχανικό σχέδιο, ωστόσο θα έχει άφθονο χώρο και χρόνο μπροστά του ώστε να παντρέψει στοιχεία των street καταβολών του με τα μελλοντικά σκαριφήματά του. Η μεγάλη ευκαιρία έρχεται τη στιγμή ακριβώς που τη χρειάζεται. Στα είκοσι και κάτι του περνά με υποτροφία το κατώφλι της Fabrica, της ιταλικής Ακαδημίας Επικοινωνίας και Εφαρμοσμένων Τεχνών που χρηματοδοτείται από την Benetton.

Ο εμβληματικός φωτογράφος του ιταλικού οίκου Ολιβιέρο Τοσκάνι γοητεύεται από την ακατέργαστη πρώτη ύλη του Χαγιόν, αναλαμβάνει ρόλο μέντορα και αποφασίζει να αναβαθμίσει τον Ισπανό, νεοσσό ακόμη designer, σε επικεφαλής του τμήματος design. O Χαγιόν αρπάζει την πρώτη μεγάλη επαγγελματική ευκαιρία και μυείται σε αυτό που θα λέγαμε multitasking, αναλαμβάνοντας την επίβλεψη του συνόλου των projects της ακαδημίας - από τα σχέδια επί χάρτου μέχρι το στήσιμο εστιατορίων, μπουτίκ, ξενοδοχείων κ.λπ.   Μέσα σε οκτώ χρόνια έχει καταφέρει να κόψει τον ομφάλιο λώρο με τη σχολή όπου ανδρώθηκε επαγγελματικά και αποφασίζει να κάνει το πρώτο δικό του βήμα. Επιστρέφει στην Ισπανία, επιλέγοντας για στρατηγείο του τη Βαρκελώνη αυτή τη φορά, όπου και διατηρεί ένα από τα γραφεία του μέχρι σήμερα. Η πρώτη του σειρά από παιχνίδια-μινιατούρες, βάζα και κεραμικά αλλά κυρίως η πρώτη ολοκληρωμένη συλλογή του από οικιακά αντικείμενα που εμπνέεται από το τσίρκο εκτίθεται στο Λονδίνο και τον συστήνει στους εικαστικούς κύκλους.

Ο Χαγιόν, εμφανώς ονειρικός και ονειροπόλος, δίνει ψυχή στα αντικείμενά του. Εμπνέεται από τους κλόουν και δημιουργεί υπερμεγέθη φωτιστικά, βλέπει στα άλογα του τσίρκου μια ευκαιρία να δημιουργήσει αντισυμβατικά κεραμικά, παίρνει τις πλέον κλασικές σχεδιαστικές φόρμες, τις αποδομεί και τις αναβαπτίζει τοποθετώντας τις στη διελκυστίνδα μεταξύ χρηστικότητας και τέχνης.  Η εξάπλωση της έκθεσής του σε γεωγραφικό πλάτος -το Mon Cirque έφτασε μέχρι και την Κουάλα Λουμπούρ- μοιάζει ευθέως ανάλογη με την εδραίωση του ονόματος του Χαγιόν τόσο στις συλλογές μουσείων -εγκαταστάσεις και αντικείμενά του έχουν φιλοξενηθεί από το Μουσείο Design του Λονδίνου μέχρι το Vitra Museum του ομώνυμου εμβληματικού οίκου- και στους ευσεβείς πόθους συλλεκτών τέχνης όσο και στα αφτιά μεγάλων οίκων που σπεύδουν να εκμεταλλευτούν το δημιουργικό πνεύμα του. Με την ίδια ευκολία που δημιουργεί εικονοκλαστικά μπάνια για την εταιρεία ArtQuitect, δίνει πνοή στα καταστήματα της Camper, για την οποία σχεδιάζει μέχρι και σήμερα τη σειρά «Together». Δεν αποχωρίζεται ποτέ τη μεγάλη του αγάπη, τα κεραμικά, σχεδιάζει ως guest designer για τη Swarovski, ενώ οι ανακαινίσεις που έχει πραγματοποιήσει σε ξενοδοχεία θεωρούνται υποδειγματικές.   Με αρκετά βραβεία -πιο πρόσφατο το φετινό της εμπορικής έκθεσης Maison&Objet στο Παρίσι- κρεμασμένα στον τοίχο του ατελιέ του που σήμερα έχει μεταφερθεί στο Λονδίνο, ο Χαγιόν έχει καταφέρει παρά την εκκεντρικότητα και τον εκλεκτισμό των αντικειμένων του να εκφράσει
με τον πιο άμεσο τρόπο το ρεύμα των σχεδιαστών της γενιάς του.

Κι αυτό μάλλον επειδή βλέπει τη δουλειά του όχι αποσπασματικά, αλλά ως σύνολο που μπορεί να αντλεί στοιχεία από την καθημερινότητα και να συνομιλεί μαζί της, αναπτύσσοντας αυτόνομη δυναμική είτε ως αντικείμενο οικιακής χρήσης είτε ακόμη και ως έργο τέχνης. Αν αυτό δεν είναι άθλος σε έναν κόσμο που μόνο κατ’ ευφημισμόν εκδημοκρατίζει τη δαιμονοποιημένη έννοια του design, τότε τι άραγε είναι;