Η ελληνική μόδα παραπατά στην πασαρέλα

Δύο εβδομάδες μόδας, περιορισμένες συμμετοχές σχεδιαστών, μηδενική παρουσία αγοραστών. Με άλλα λόγια, η μεταξωτή haute couture δεν θέλει μόνο καλλίπυγα μοντέλα αλλά -κυρίως- μεγάλα πορτοφόλια

Κατά μέσο όρο ένα σόου μόδας διαρκεί γύρω στα 12 με 15 λεπτά: πίσω στα παρασκήνια επικρατεί χάος, μοντέλα γεμίζουν μελανιές για να προλάβουν να αλλάξουν ρούχα και οι σχεδιαστές κυκλοφορούν με παραμάνες στο στόμα που ελπίζεις να μην τις καταπιούν από το άγχος. Μόλις κλείνουν οι προβολείς σταματούν τα φλας, παύει το χειροκρότημα και επιστρέφουν στα στούντιο για να προετοιμάσουν τα σχέδια της επόμενης σεζόν. Αυτό είναι το εύκολο κομμάτι. Το δύσκολο είναι να πείσουν τον υφασματά να τους δώσει καλό ύφασμα επί πιστώσει, να βρουν τον πεπειραμένο κόπτη, να μαζέψουν πολλές παραγγελίες, να καταφέρουν να τις παραδώσουν στην ώρα τους και όταν βρεθεί το ρούχο τους κρεμασμένο σε κάποια μπουτίκ με όμορφη βιτρίνα να καταφέρει να καταλήξει σε κάποια ντουλάπα.   

Φέτος, κάτι πήγε στραβά στον κύκλο εργασιών. Οι δύο Εβδομάδες Μόδας διεξήχθησαν σε κλίμα γενικότερης αδιαφορίας, αν όχι απαξίωσης. «Δεν περίμενα να δω κάτι, δεν υπήρχε ενθουσιασμός όπως τις προηγούμενες χρονιές», λέει χαρακτηριστικά η Χαριτίνη Κρέζου, 24 ετών, fashion blogger (thesohosymposium.blogspot.com) και αρχισυντάκτρια του διαδικτυακού περιοδικού μόδας ermoumag.com. «Παρακολουθώ επιλεκτικά τα σόου μόνο όσων με ενδιαφέρουν, όπως των De-Light», συνεχίζει. «Είναι από τα λίγα ονόματα που έχουν ευρωπαϊκό στήσιμο, παρουσιάζουν κονσεπτικά, σκηνοθετημένα σόου, καλοραμμένα ρούχα και κυρίως φορέσιμα».   

Και τα υπόλοιπα ονόματα; Οπως παρατήρησαν όσοι παρακολούθησαν τη δωδέκατη αθηναϊκή Εβδομάδα Μόδας, η τάση που κυριάρχησε ήταν η απουσία των κλασικών συμμετεχόντων. Το επισημαίνω στον κ. Αντώνη Κιούκα, ο οποίος, ως διοργανωτής των Athens Fashion Weeks, γνωρίζει καλά τα κακώς κείμενα της ελληνικής βιομηχανίας (ο όρος είναι υπό αίρεση) μόδας. «Ηταν ένα Fashion Week επιτυχημένο όσον αφορά στην προσέλευση του κόσμου», απαντά. «Από το event του Μαρτίου είχαμε αύξηση 20%, ιδίως στις νεαρές ηλικίες».   

Ο κ. Κιούκας δεν φοβάται τις σκληρές ερωτήσεις, αλλά οι εξίσου σκληρές απαντήσεις του δεν είναι του γούστου όλων - και γεννούν νέα ερωτήματα. «Ναι, έλειπαν τα μεγάλα ονόματα, οι συνήθεις ύποπτοι, αλλά ρώτησες αν αυτοί οι σχεδιαστές είχαν ετοιμάσει την κολεξιόν για το επόμενο καλοκαίρι; Εδώ και πόσα χρόνια προσπαθούμε να δημιουργήσουμε μια πλατφόρμα, ένα εργαλείο ανάπτυξης της ελληνικής μόδας, να συγχρονίσουμε την ελληνική μόδα με το διεθνές prêt a porter. Μόδα δεν είναι η τουαλέτα που θα ράψει κανείς για το ρεβεγιόν των Χριστουγέννων, είναι αυτό που βλέπεις στις βιτρίνες και στους δρόμους.

Ταλέντο υπάρχει στην Ελλάδα, αλλά έπειτα από τόσες διοργανώσεις διαπίστωσα ότι οι σχεδιαστές δεν μπορούν να έχουν έτοιμες τις συλλογές οκτώ μήνες πριν, ελάχιστοι έκαναν τις συλλογές έγκαιρα. Οι μεγάλες «βελόνες», λοιπόν, ασχολούνται με τον σχεδιασμό και μόνο, αγνοώντας παντελώς τις πωλήσεις, την παραγωγή και το marketing. Ο Γιώργος Ελευθεριάδης έλειπε από το φετινό Fashion Week, αλλά έδειχνε στη Σεούλ, κάνοντας άνοιγμα σε μια τεράστια αγορά εκεί και έχει μόνιμα showroom στο Παρίσι. Αυτό να δουν οι νέοι ταλαντούχοι σχεδιαστές για μην καταλήξουν να ντύνουν μόνο τραγουδίστριες».

Στο σημείο αυτό ο διάλογος γίνεται μονόλογος, καθώς ο κ. Κούκιας τα βάζει με την ελληνική παθογένεια: «Η Πολιτεία δεν θα σώσει τις κλωστοϋφαντουργίες: αλλού αγοράζουν και ράβουν οι σχεδιαστές. Θα έπρεπε να ενισχύσει την εξωστρέφεια, να βγούμε σε νέες αγορές. Τα τελευταία χρόνια έχουμε καλέσει αγοραστές από την Ανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή για να γίνουν τα ελληνικά ονόματα αναγνωρίσιμα. Μόνο εκεί το δικό μας design έχει τη δυνατότητα να θεωρηθεί ανταγωνιστικό και όχι στις κορεσμένες παρισινές και λονδρέζικες αγορές». Κλείνοντας, αποκαλύπτει ότι αν το υπουργείο Ανάπτυξης δεν του δώσει τα 100.000 ευρώ που του χρωστάει, ο θεσμός των Fashion Weeks θα πάψει να υφίσταται - και μάλιστα χωρίς να γίνει ιδιαίτερος ντόρος, όπως και στην περίπτωση του Πανελλήνιου Συλλόγου Σχεδιαστών Μόδας που «κρέμασε τα ψαλίδια» του.   

Η Δάφνη Βαλέντε διετέλεσε πρόεδρος του συλλόγου (προτού παραδώσει τα σκήπτρα στον Χρήστο Κωσταρέλλο) και προσπαθεί να περιγράψει τα «εσωτερικά θέματα» που οδήγησαν στη διάλυση και παύση του συλλόγου με τη γνωστή, απροσποίητη φινέτσα της, προσέχοντας να μην ξύσει πληγές και αδυνατώντας να κρύψει τη λύπη της για την εξέλιξη: «Πάλεψα να κρατήσω τις ισορροπίες. Ελπίζω οι νέοι να το πάρουν πάνω τους και να συνεχίσουν την προσπάθεια». Το τελευταίο είναι το δύσκολο: ο σύλλογος ήταν άβατο για τους νέους σχεδιαστές (φράσεις όπως «θα μας φάει το ψωμί από το στόμα» ακούγονταν συχνά πυκνά στις συναντήσεις του διοικητικού συμβουλίου), παρότι οι χορηγίες που συντηρούσαν την εβδομάδα ήταν -τότε- άφθονες και τα media (έχαιρε της υποστήριξης μεγάλου ομίλου με lifestyle περιοδικά που λειτουργούσε ως άτυπο γραφείο Τύπου) αγκάλιαζαν το event που δημιουργούσε κυκλοφοριακή ασφυξία στο Ζάππειο. «Η Εβδομάδα Μόδας στηρίχτηκε στους χορηγούς και όταν έπαψαν οι χορηγίες, το σαθρό οικοδόμημα κατέρρευσε», τονίζει η σχεδιάστρια. «Βγήκαν όμως πολλά ονόματα και μάλιστα βρέθηκαν να πωλούν στο εξωτερικό».   

Χαρακτηριστικά τα παραδείγματα της Εύης Ρέντζιου και της Δάφνης Ηλιάκη, των De-Light που κέρδισαν το βραβείο της πιο εμπορικής συλλογής στον παγκόσμιο διαγωνισμό της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ενδύματος.

Παρουσιάστηκαν ως newcomers στην Athens Fashion Week μαζί με τον Δημήτρη Πέτρου. Λίγες μέρες πριν από το ταξίδι του στη Ρουμανία και τη συμμετοχή του στη Βαλκανική Εβδομάδα Μόδας το σχεδιαστικό δίδυμο τονίζει ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει «βιομηχανία μόδας», αλλά «μικρές βιοτεχνίες και αρκετοί σχεδιαστές που έχουν εδραιώσει το brand τους». Θα ήθελαν να δουν την Πολιτεία να αναλαμβάνει πιο ενεργό ρόλο (κυρίως όσον αφορά στο οικονομικό κομμάτι), αλλά δεν έχουν παράπονο από τη διοργάνωση: «μας υποστηρίζει, κάναμε πολλές πωλήσεις μέσα από το Fashion Week», παραδέχονται. Αντίθετα, ένα άλλο σχεδιαστικό δίδυμο, αυτό των Akira Mushi, δεν έχει λάβει ποτέ μέρος σε καμία από τις Εβδομάδες Μόδας.

«Μας είχαν προσεγγίσει από το Exclusive Designers Week, αλλά αρνηθήκαμε», εξηγούν. «Πιστεύουμε ότι το προϊόν μας δεν έχει ακόμα ως φυσικό χώρο την πασαρέλα και προτιμούμε να συμμετέχουμε σε μικρές και μεγάλες εμπορικές εκθέσεις στο εξωτερικό και εσωτερικό. Είναι μεγάλη τιμή να κάνεις πασαρέλα σε μια Εβδομάδα Μόδας, αλλά εμείς δεν πιστεύουμε ότι έχουμε φτάσει σε τέτοιο σημείο. Ωστόσο, ό,τι έχουμε κάνει το πετύχαμε με δική μας πρωτοβουλία και κεφάλαιο. Κυνηγούμε τον Οργανισμό Προώθησης Εμπορίου αλλά συναντάμε κλειστές πόρτες».   

Προφανώς δεν σκέφτηκαν να ακολουθήσουν το παράδειγμα του Δημήτρη Πέτρου που νιώθει «παιδί της Εβδομάδας Μόδας», όπως λέει χαρακτηριστικά, μια και αναδείχτηκε μέσω αυτής, αλλά φέτος προτίμησε να κινηθεί αλλιώς: βρήκε χορηγό και παρουσίασε τη συλλογή του ανεξάρτητα από τη διοργάνωση στην γκαλερί AMP του Ανδρέα Μελά (με performance που επιμελήθηκε ο Κωνσταντίνος Ρήγος) εγκαινιάζοντας παράλληλα και το showroom του «Sur Mesure» στην Κανάρη.  

Οσο για τον Μάκη Τσέλιο, μπορεί λόγω ατυχήματος (μια πυρκαγιά κατέστρεψε τα υφάσματά του) να μην έλαβε μέρος στη φετινή διοργάνωση, δήλωσε όμως το «παρών» στις περισσότερες πασαρέλες της ως θεατής.

«Είναι χρήσιμο εργαλείο η Εβδομάδα Μόδας», τονίζει, «αλλά αν δεν βοηθήσει το κράτος, δεν θα γίνουν τα μεγάλα βήματα για να δουλέψει η ελληνική βιομηχανία. Ωστόσο δεν υπάρχει χώρος για δύο Eβδομάδες».  Τότε γιατί διεξάγεται η 8η Athens Exclusive Designers Week; «Θέλουμε να τραβήξουμε τα φώτα στην Ελλάδα», απαντά η διοργανώτρια Τόνια Φουσέκη. «Ισως και να μη χρειάζεται, αλλά προσπαθούμε να βοηθήσουμε τους Ελληνες σχεδιαστές που θέλουν να δραστηριοποιηθούν στο εξωτερικό. Θέλουμε να πείσουμε την αγορά για να αγοράσει τους Ελληνες σχεδιαστές».

Η κυρία Φουσέκη συμφωνεί απόλυτα με τον διοργανωτή της Athens Fashion Week: «Η ελληνική μόδα πάσχει στην αλυσίδα παραγωγής και διανομής», αποφαίνεται. Οσοι βρίσκουν κάπως θλιβερό να είναι αυτό το συμπέρασμα και το σημείο σύγκλισης των δύο Εβδομάδων Μόδας, μάλλον έχουν δίκιο.

Τα τελευταια χρονια καλουνται αγοραστες απο την ανατολικη ευρωπη και τη μεση ανατολη. μονο εκει εχει προοπτικη το ελληνικο design