Φλεβική θρόμβωση και μακρινά ταξίδια

Νίκος Παρασκευάς,
Αγγειοχειρουργός Ancien Chef de Clinique des Hôpitaux de Paris

Η ακριβής συχνότητα της θρομβοεμβολικής νόσου κατά τη διάρκεια των αεροπορικών ταξιδιών δεν είναι γνωστή. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος φλεβικής θρόμβωσης όταν το ταξίδι διαρκεί πάνω από 4 ώρες.

Ένα αεροπορικό ταξίδι > 4 ώρες αυξάνει τον κίνδυνο 2 με 4 φορές σε σχέση με ένα ταξίδι μικρότερης διάρκειας. Ένα ταξίδι >12 ώρες δεκαπλασιάζει τον κίνδυνο αυτό.

Η ακινησία κατά τη διάρκεια του αεροπορικού ταξιδιού, η πίεση που ασκεί το "στενό" κάθισμα στα αγγεία, η αφυδάτωση και ίσως η ελαττωμένη ποσότητα οξυγόνου είναι μερικοί από τους παράγοντες που παίζουν ρόλο στη δημιουργία του θρόμβου.

Οι τελευταίες δημοσιεύσεις που σχετίζονται με το θέμα συμφωνούν ως προς το ότι ο κίνδυνος φλεβικής θρόμβωσης δεν είναι αποκλειστικό φαινόμενο των αεροπορικών ταξιδιών αλλά όλων των μακρινών ταξιδιών (travel related thrombosis). Τα συμπτώματα της φλεβικής θρόμβωσης ή της πνευμονικής εμβολής δεν εμφανίζονται πάντα αμέσως. Μπορεί να εμφανιστούν μέχρι και 8 εβδομάδες μετά το ταξίδι.

Υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες κινδύνου που προδιαθέτουν στη φλεβική θρόμβωση κατά τη διάρκεια των ταξιδιών:

-ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό φλεβικής θρόμβωσης

-λήψη αντισυλληπτικών χαπιών -εγκυμοσύνη και ο πρώτος μήνας post-partum

-πρόσφατη χειρουργική επέμβαση -καρκινική πάθηση

-θρομβοφιλία -παχυσαρκία -ύπαρξη κιρσών -ύψος > 1.90 ή < 1.60

Για την αποφυγή θρομβώσεων κατά τη διάρκεια πολύωρων ταξιδιών, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά να:

 -φοράτε άνετα ρούχα

-αφήνετε κενό τον χώρο κάτω από το μπροστινό κάθισμα ώστε να υπάρχει ελευθερία κινήσεων για τα κάτω άκρα

-αλλάζετε τακτικά στάση και να κάνετε ασκήσεις για τα πόδια σας

-περπατάτε συχνά και να πίνετε αρκετά υγρά Για άτομα που παρουσιάζουν υψηλό κίνδυνο θρόμβωσης συνιστάται η ελαστική συμπίεση με ειδικές κάλτσες και μερικές φορές η χορήγηση ηπαρίνης χαμηλού μοριακού βάρους (2- 6 ώρες πριν το ταξίδι).
Η λήψη ασπιρίνης είναι αμφιλεγόμενη.