Η διπλή ανάγνωση της «υπόθεσης Ξυδάκη»

Εάν ο Νίκος Ξυδάκης , ο οποίος το πρωί της Τρίτης άνοιξε αιφνιδιαστικά θέμα δραχμής , έκανε έγκαιρα μία επαρκώς «διορθωτική» δήλωση δεν θα προέκυπτε κάποιο ουσιαστικό πολιτικό πρόβλημα, παρότι στο μεταξύ είχε ανάψει κάπως το πολιτικό σκηνικό. Θα εκτιμούσαν πιθανότατα όλοι ότι επρόκειτο για μία ακόμη αστοχία στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ (έστω κι αν είναι πρώην υπουργός και νυν κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος), που μέσα σε μία έντονη και δύσκολη δημόσια συζήτηση επικαλέστηκε ένα ατυχές παράδειγμα – όπως τελικά είπε βέβαια, μόνο που πέρασαν δώδεκα ολόκληρες ώρες. 

Σε αυτές τις δώδεκα ώρες υπήρξαν άλλες δύο διευκρινιστικές δηλώσεις του που μόνο «διορθωτικές» δεν ήταν και κυρίως μία περίεργη σιωπή από το Μέγαρο Μαξίμου, που άφησε τη σχετική αναμπουμπούλα που προκάλεσε η υπόθεση Ξυδάκη να «τρέχει» όλη την ημέρα και να γίνεται αντιληπτή και στο εξωτερικό. Το πρωθυπουργικό επιτελείο δεν αντέδρασε δυναμικά, ώστε να κλείσει τη συζήτηση, τουναντίον με την απάθειά του, έδειξε ότι δεν θεωρεί το πρόβλημα αυτό σοβαρό.

Η κυβερνητική αυτή στάση τροφοδοτεί ενδιαφέροντα ερωτήματα, που σχετίζονται με την πορεία της διαπραγμάτευσης, η οποία εξελίσσεται σε κόλαφο για την ελληνική πλευρά. Ουδείς μπορεί να εξηγήσει με βεβαιότητα τι ακριβώς συμβαίνει με τους πολιτικούς και επικοινωνιακούς χειρισμούς της κυβέρνησης.

Η μία εξήγηση είναι η… «αθώα». Η υπόθεση Ξυδάκη να είναι δηλαδή απλώς ένα ακόμη δείγμα του κυβερνητικού αλαλούμ ή έστω των πολλών διαφορετικών γραμμών που εκδηλώνονται στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ αυτό τον καιρό για τη διαπραγμάτευση με τους δανειστές. Δε είναι λίγοι εκείνοι που λένε διάφορα για σύγκρουση και ρήξη με τους Θεσμούς ή για κινήσεις ακραίου πολιτικού ρίσκου. Εκτός από την επίσημη γραμμή δηλαδή, που είναι η πίστη και προσπάθεια για να κλείσει η αξιολόγηση, υπάρχουν άλλοι που ζητούν να τεθούν οριστικά όρια και να καταφύγει η κυβέρνηση σε εκλογές, ενώ κυκλοφορούν και ιδέες για δημοψήφισμα! Γενικώς υπάρχει μία παραζάλη, που οδηγεί στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ να δοκιμάζουν τις αντοχές όλων – τις δικές τους και την κοινής γνώμης – με την αδυναμία ή απροθυμία του Μαξίμου να περιορίσει αυτή τη συζήτηση.

Η άλλη εξήγηση είναι πιο σύνθετη και… «καχύποπτη»: Πολλοί εκτιμούν ότι ανεξάρτητα από το εάν η συζήτηση για τη δραχμή ξεκίνησε με κάποια κεντρικό κυβερνητικό σχέδιο, τελικά βόλεψε το Μαξίμου, που την άφησε να «αναπτυχθεί» όσο περισσότερο γινόταν. Για δύο λόγους. Πρώτον, ως έμμεση απάντηση τις απειλές Σόιμπλε περί Grexit. Από τη στιγμή δηλαδή που ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών αρχίζει να βάζει τέτοιο θέμα στο τραπέζι, η ελληνική πλευρά το «πουσάρει», εκτιμώντας ότι σε αυτή τη φάση το Βερολίνο (και κυρίως η Μέρκελ) δεν επιθυμεί την αναζωπύρωση τέτοιας συζήτησης. Ο στόχος της Αθήνας είναι με αυτό τον τρόπο να πιέσει τους δανειστές για ένα καλύτερο πακέτο συμφωνίας, ποντάροντας στην ανησυχία τους για το άνοιγμα θεμάτων όπως το Grexit, σε συνδυασμό με τα όσα γίνονται στο μέτωπο Τραμπ – ΕΕ.

Ο δεύτερος λόγος είναι η δραματοποίηση στο εσωτερικό. Καμία σκληρή μνημονιακή συμφωνία με επώδυνα δεν πέρασε μέχρι τώρα, χωρίς την δαμόκλεια σπάθη του Grexit να επικρέμεται και χωρίς τον συγκεκριμένο φόβο να μετριάζει τις πολιτικές και κοινωνικές αντιστάσεις – ακόμη και το τρίτο μνημόνιο του ΣΥΡΙΖΑ το ψήφισαν οι «φιλοευρωπαϊκές» δυνάμεις τρέχοντας το 2015, διευκολύνοντας τότε τον Αλέξη Τσίπρα να κυριαρχήσει στο πολιτικό σκηνικό! Απλά στη συγκεκριμένη περίπτωση, η κυβέρνηση αξιοποιεί, εάν δεν ενισχύει, την υπόθεση Ξυδάκη περί δραχμής, τη σχετική συζήτηση, που φορτίζει το εσωτερικό πολιτικό σκηνικό και κάνει τη το νέο πακέτο μέτρων που έρχεται, πιο… «εύπεπτο»!  

Η πρώτη δήλωση Ξυδάκη που άνοιξε τον «ασκό του Αιόλου»