Στον Συνήγορο του Πολίτη οι υποθέσεις αυθαιρεσίας στα σώματα ασφαλείας και τις φυλακές

Ανεξάρτητος Εθνικός Μηχανισμός Διερεύνησης Περιστατικών Αυθαιρεσίας στα σώματα ασφαλείας (ΕΛΑΣ, Πυροσβεστικό και Λιμενικό Σώμα) και τις φυλακές, θεσπίζεται με νομοσχέδιο των συναρμοδίων υπουργείων Δικαιοσύνης, Ναυτιλίας και Προστασίας του Πολίτη.

Ο Εθνικός Μηχανισμός, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, δεν θα λειτουργεί υπό τον έλεγχο ή την εποπτεία κάποιου υπουργείου, αλλά για «προφανείς λόγους διαφάνειας, λειτουργικής ανεξαρτησίας και αποτελεσματικότητας θα λειτουργεί στο πλαίσιο του Συνηγόρου του Πολίτη, ανεξάρτητης αρχής με συσσωρευμένη πείρα και γνώση στο πεδίο του ελέγχου της διοίκησης και της διερεύνησης υποθέσεων αυθαιρεσίας».

Σύμφωνα με το εν λόγω  νομοσχέδιο ο Συνήγορος του Πολίτη θα επιλαμβάνεται σχετικών υποθέσεων:

α) ύστερα από καταγγελία,

β) αυτοβούλως και

γ) μετά από παραπομπή της υπόθεσης από τον καθ’ ύλην αρμόδιο υπουργό ή γενικό γραμματέα.

Από την ώρα που ο Συνήγορος του Πολίτη αναλάβει τη διερεύνηση μιας υπόθεσης, πρέπει μέσα σε 3 μήνες να συντάξει πόρισμα. Κατά τη διερεύνηση μπορεί να λαμβάνει όλα τα αντίγραφα του πειθαρχικού φακέλου που τυχόν έχει ήδη σχηματιστεί, ενώ οι έρευνες θα διεξάγονται σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου 3094/2003.  

Παράλληλα, τα πειθαρχικά όργανα της κάθε υπηρεσίας αναστέλλουν την έκδοση της απόφασης μέχρι την έκδοση του πορίσματος του Συνηγόρου του Πολίτη, το οποίο   συσχετίζεται με το πειθαρχικό φάκελο, ενώ  δεν θίγονται διοικητικά μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί σε βάρος του πειθαρχικά ελεγχόμενου ή μέτρα επείγοντος χαρακτήρα, όταν διακυβεύεται το συμφέρον της υπηρεσίας.

Πάντως, η τελική απόφαση του πειθαρχικού οργάνου μπορεί να αποκλίνει από το διατακτικό του πορίσματος μόνο με ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία.

Τώρα, σε περίπτωση σχετικής καταδικαστικής απόφασης από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), ο Συνήγορος του Πολίτη επανεξετάζει την υπόθεση και αποφασίζει για την εκ νέου διερεύνησή της.

Ακόμη, ο Συνήγορος του Πολίτη δημοσιεύει ετησίως ειδικές εκθέσεις για τις υποθέσεις αυθαιρεσίας, ενώ οι εκθέσεις αυτές κοινοποιούνται στους καθ’ ύλην αρμόδιους υπουργούς.

Τέλος, διευκρινίζεται ότι λόγω της φύσης του Συνηγόρου του Πολίτη, ως ανεξάρτητης Αρχής, η προβλεπόμενη διαδικασία διερεύνησης περιστατικών αυθαιρεσίας δεν υποκαθιστά τις προβλεπόμενες πειθαρχικές διαδικασίες για τους υπαλλήλους στα σώματα ασφαλείας και τις φυλακές.