Γιατί οι δικηγόροι κατεβαίνουν στους δρόμους

Αντιμέτωπες με τον δικηγορικό κόσμο της χώρας βρίσκονται οι ηγεσίες των υπουργείων Δικαιοσύνης και Οικονομικών με αφορμή το νέο Κώδικα περί Δικηγόρων αλλά και γενικότερα την κατάσταση που επικρατεί στο χώρο της Δικαιοσύνης. Η κατάργηση της ελάχιστης αμοιβής των έμμισθων δικηγόρων, η αντικατάσταση του γραμματίου προείσπραξης με ένα πάγιο πόσο, η κατάργηση από την 1η Ιανουαρίου 2014 της υποχρεωτικής (έως τώρα) παράστασης δικηγόρου στα συμβόλαια καθώς και η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στη Δικαιοσύνη, αποτελούν τα 3+1 σημεία τριβής των δικηγόρων με τις ηγεσίες των δυο συναρμόδιων υπουργείων.

«Κατ’ επανάληψη, έχουμε καταθέσει ρεαλιστικές και υλοποιήσιμες προτάσεις για την επίλυση των κυριότερων πρακτικών προβλημάτων που διαχρονικά ταλανίζουν το δικαστικό σύστημα, όμως η κυβέρνηση παραμένει απασχολημένη με την κατά παραγγελία νομοθέτηση κυρίως μέσω πράξεων νομοθετικού περιεχομένου που ακυρώνουν το ρόλο και την αποστολή της Βουλής» λέει μιλώντας στο «Πρώτο Θέμα» ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου της Αθήνας (ΔΣΑ) κ. Ιωάννης Αδαμόπουλος και αναλύει τους λόγους για τους οποίους οι δικηγόροι όλης της χώρας, πραγματοποιούν στις 17 και 18 Σεπτεμβρίου  αποχή από τα καθήκοντά τους, χωρίς  να αποκλείουν το ενδεχόμενο οι κινητοποιήσεις τους αυτές να ενταθούν.

Με τον νέο Κώδικα Δικηγόρων εισάγεται νέος τρόπος καθορισμού του γραμματίου προείσπραξης. Ενώ μέχρι σήμερα, το ύψος του γραμματίου προείσπραξης είναι σε συνάρτηση με τη δικηγορική αμοιβή, τώρα προβλέπεται ο καθορισμός ενός πάγιου ποσού (το ύψος του θα καθορίζεται με υπουργική απόφαση) που θα καταβάλλει ο δικηγόρος ανά υπόθεση. Οι δικηγόροι θεωρούν πως με τον νέο τρόπο καθορισμού, εκείνοι που θα ωφεληθούν θα είναι μόνο οι τράπεζες και οι μεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίες όπως λένε, θα μπορούν να αναθέτουν υποθέσεις σε νέους και άνεργους  δικηγόρους δίνοντας τους, μόνο τη συμμετοχή του στα Ταμία και το Δικηγορικό τους Σύλλογο, καθώς και μια ελάχιστη αμοιβή. Αντίθετα, σημειώνουν, το Δημόσιο θα χάνει φόρους και τα ασφαλιστικά Ταμεία εισφορές.

Οι ίδιοι δηλώνουν αδυναμία να κατανοήσουν τους λόγους για τους οποίους η κυβέρνηση προχωρά στην αλλαγή του τρόπου υπολογισμού του γραμματίου προείσπραξης, κάτι που ισοδυναμεί όπως τονίζουν, με άρνησή της να εισπράξει στην «πηγή» φορολογικά έσοδα από τους  δικηγόρους. Και όλα αυτά, τη στιγμή που τα στατιστικά στοιχεία του ΔΣΑ δείχνουν ότι τα τελευταία 11,5 χρόνια οι δικηγόροι της Αθήνας από συμβόλαια, παραστάσεις και Φ.Π.Α απέδωσαν στο Ελληνικό Δημόσιο φόρο 646.964.611 ευρώ. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, μόνο από τα γραμμάτια προείσπραξης γραμματίων την περίοδο από το 2002 έως και το πρώτο εξάμηνο του 2013 αποδόθηκε από τους Αθηναίους δικηγόρους φόρος ύψους 135.600.819 ευρώ.

«Όταν η πολιτική εξουσία εμμένει στην κατάργηση του δικαιώματος των εμμίσθων δικηγόρων του ιδιωτικού τομέα σε ελάχιστη αμοιβή και στην αντικατάσταση του υπολογισμού των ποσοστιαίων κρατήσεων επί των γραμματίων προείσπραξης δικηγορικής αμοιβής από πάγια ποσά, καθίσταται πασιφανές ότι ενεργεί προς όφελος των τραπεζών, των ασφαλιστικών εταιρειών και άλλων μεγάλων επιχειρήσεων που καταθέτουν π.χ. μαζικές αιτήσεις στα δικαστήρια για εγγραφή προσημειώσεως υποθήκης ή για έκδοση διαταγών πληρωμής και επιζητούν να έχουν πρόσβαση σε δικηγορικές υπηρεσίες με εξευτελιστικές αμοιβές», αναφέρει ο πρόεδρος ΔΣΑ, «χρεώνοντας» στην κυβέρνηση πως πρωταρχικός στόχος της πολιτικής της αυτής είναι «η μετακύλιση του βάρους της κρίσης στη βάση της κοινωνίας, χάριν της προστασίας της οικονομικής ελίτ».

Κατάργηση υποχρεωτικής παράστασης

Μείζον, όμως, ζήτημα θεωρούν οι δικηγόροι και την κατάργηση από την 1η Ιανουάριοι 2014, της υποχρεωτικής παράστασης δικηγόρου σε συμβόλαια αγοραπωλησίας ακινήτων. Εκτιμούν, ότι η κατάργηση της παράστασης δικηγόρου στα συμβόλαια -σήμερα είναι αναγκαία μόνο για τον αγοραστή και για  ποσά άνω των 80.000 ευρώ – θα έχει ως αποτέλεσμα το δημόσιο να χάσει φορολογητέα ύλη. «Η εμμονή στη κατάργηση της παράστασης στα συμβόλαια θέτει σε τεράστιο κίνδυνο την ασφάλεια των συναλλαγών, με πωλήσεις ακινήτων από μη κυρίους ή με νομικά ελαττώματα άγνωστα στους αγοραστές» λέει ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου της Αθήνας.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΔΣΑ, κατά τα 11,5 τελευταία χρόνια (2002  έως α΄ εξάμηνο 2013) από τα 782.979 συμβόλαια που υπεγράφησαν αποδόθηκε από τους δικηγόρους της Αθήνας, συνολικός φόρος 273.952.268 ευρώ. Συγκεκριμένα, αποδόθηκε από  φόρο  δικηγορικών αμοιβών (15%) το ποσό των 108.139.053 ευρώ και από  ΦΠΑ στα συμβόλαια 165.813.215 ευρώ.

Σε ό,τι αφορά, τέλος, στη Δικαιοσύνη οι δικηγόροι ζητούν «να αρθούν οι πρόσφατοι αντισυνταγματικοί περιορισμοί της προσωρινής δικαστικής προστασίας αλλά και ο υπέρογκος πολλαπλασιασμός υπέρ του κράτους του κόστους πρόσβασης στη Δικαιοσύνη».

Ο πρόεδρος του ΔΣΑ, πάντως, δεν αρνείται ότι με το νέο Κώδικα Δικηγόρων εισάγονται και αλλαγές που κατοχυρώνουν και θεσμικά το ρόλο του δικηγόρου. Όπως λέει, με τις νέες ρυθμίσεις, μεταξύ άλλων, εκσυγχρονίζεται ο θεσμός των διαγωνισμών υποψηφίων δικηγόρων, προκειμένου να διασφαλίζεται το αδιάβλητο της διαδικασίας και ιδρύονται μόνιμες διαιτησίες σε όλους τους Δικηγορικούς Συλλόγους, αναμορφώνεται το πειθαρχικό δίκαιο.  «Με τις ρυθμίσεις αυτές» -τονίζει ο κ. Αδαμόπουλος  -«οι οποίες τέθηκαν στο σχέδιο του νέου Κώδικα Δικηγόρων είτε μετά από πρόταση είτε με τη συναίνεση των Δικηγορικών Συλλόγων καθίσταται σαφές ακόμα και στον πιο κακόπιστο ότι ο δικηγορικός κόσμος της χώρας αποκρούει κάθε έννοια συντεχνιακής αντίληψης και προτάσσει την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος και την προάσπιση των δικαιωμάτων των πολιτών».