Ανδρέας Μπελεγρής

Στο αυτοβιογραφικό βιβλίο για εκείνη την περίοδο «Τζέζεφ Άντον», που έγραψε χρόνια μετά, ο Ρούσντι γράφει σε τρίτο πρόσωπο:

«Είχε λάβει ένα μπλουζάκι δώρο από κάποιον άγνωστο θαυμαστή. Η ΒΛΑΣΦΗΜΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑ ΧΩΡΙΣ ΘΥΜΑ. Τώρα όμως, η νίκη του Διαφωτισμού φάνταζε παροδική, αναστρέψιμη. Η παλιά γλώσσα επανέκαμπτε, οι ηττημένες ιδέες προωθούνταν και πάλι. Στο Γιόρκσαϊρ είχαν κάψει το βιβλίο του. Τώρα, ήταν κι εκείνος οργισμένος».

Ο Ρούσντι γλίτωσε. Αν και ακόμα δεν ζει απολύτως ασφαλής, τουλάχιστον ζει και γράφει. Εχθές 12 άνθρωποι, ανάμεσα σε αυτούς τέσσερις δημοσιογράφοι έπεσαν νεκροί , θύματα της θρησκευτικής μισαλλοδοξίας, που τόσο πολύ σατίριζαν. Το γέλιο, η σάτιρα, η διακωμώδηση καταστάσεων, δεν συγχωρείται. Η άνθρωποι που δεν δέχονται τη σάτιρα, την πλάκα, το χιούμορ ή ότι άλλο παρεμφερές, είναι καταδικασμένοι να σκοτώσουν. Εχθές μια γελοιογραφία των New York Times περιέγραψε ακαριαία τον κίνδυνο: χωρίς χιούμορ είμαστε όλοι νεκροί.     

Η υπεράσπιση της ελευθερίας της έκφρασης αποτελεί το ελάχιστο αντίδοτο στη χθεσινή φονική επίθεση, η οποία δεν μπορεί να σχετίζεται με την πολεμική κατάσταση που επικρατεί σε συγκεκριμένες αραβικές χώρες. Άλλωστε έχουν υπάρξει παρόμοια περιστατικά στο παρελθόν – όπως αυτό του Ρούσντι – σε ειρηνικές περιόδους.  Επίσης οποιοδήποτε τέτοιο έγκλημα δεν μπορεί να λειτουργεί συνειρμικά στο κύμα μετανάστευση στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια. Οι φανατισμένοι μουσουλμάνοι δεν είναι παρά ελάχιστοι και σε πολλές περιοχές του αραβικού κόσμου δεν γίνονται αποδεκτοί.      

Η ισλαμοφοβία θα ήταν ο θρίαμβος των δολοφόνων. Η κοινωνική απομόνωση των μουσουλμάνων στο πλαίσιο της γενίκευσης, η ενοχοποίηση θρησκειών και ο διαχωρισμός του κόσμου θα έβαζε την κουκούλα των τζιχαντιστών στο πρόσωπο του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Η ευρηματικότητα των δημοσιογράφων και των καλλιτεχνών είναι το πιο σωστό όπλο απέναντι στο ζόφο της θρησκοληψίας. Σε αυτές τις περιπτώσεις η δύναμη της ελευθερίας της έκφρασης και του Τύπου είναι ανίκητη και αρκεί.