Χρ. Ι. Στεφανάδης

Η  Δημοκρατία γεννήθηκε στην αρχαία Ελλάδα και αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες κατακτήσεις του ανθρώπου.

Παράλληλα όμως, στο καταφύγιο της Δημοκρατίας ως παρενέργεια αναπτύχθηκε ο λαϊκισμός και η δημαγωγία. Οι δημαγωγοί έκαναν την εμφάνισή τους στην Αθηναϊκή δημοκρατία  ύστερα από το θάνατο του Περικλή (429 π.Χ.). Ήταν γέννημα της "νέας αστικής τάξης" που δημιουργήθηκε τότε στην Αθήνα με την ανάπτυξη του εμπορίου. Έχοντας συχνά το χάρισμα του λόγου και πάντως χωρίς επίσημες θέσεις και άρα χωρίς συγκεκριμένες υποχρεώσεις, ασκούσαν μεγάλη επιρροή στο λαό, προτείνοντας ευχάριστες πολιτικές χωρίς να έχουν την ευθύνη της υλοποίησής τους. Μέχρι σήμερα, η ιστορία μας έχει καταγράψει πολλούς δημαγωγούς και λαϊκιστές στην πολιτική ζωή.

Αλλά τί είναι επιγραμματικά ο λαϊκισμός;  Είναι η εσκεμμένη ανειλικρίνεια. Είναι η διάδοση θέματος που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Είναι η παράθεση ψευδοδιλημμάτων που προκαλούν διχασμό του κοινωνικού συνόλου.

Και τι είναι η δημαγωγία; Είναι η πολιτική ρητορεία που σκοπεύει στο να παρασύρει το Λαό, στοχεύοντας στο συναίσθημα και όχι στη λογική.

Τα τελευταία δύο χρόνια ο λαϊκισμός και η δημαγωγία κυριάρχησαν στην πολιτική ζωή της χώρας μας. Η πατρίδα μας βρέθηκε στη δίνη μιας πρωτόγνωρης οικονομικής κρίσης, της μεγαλύτερης από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η οικονομική κρίση και τα αναπόφευκτα αδιέξοδα που την ακολουθούν, έσυραν τη χώρα σε εξωτερικό δανεισμό και υποχρέωση για σκληρότατα οικονομικά, θεσμικά, διοικητικά και κοινωνικά μέτρα, που περικλείονται στα Μνημόνια.

Μεγάλη μερίδα του Λαού μας υπέφερε και εξακολουθεί να υποφέρει, η ανεργία ανέβηκε σε πρωτοφανή  ποσοστά, και όπως ήταν αναμενόμενο, η κοινωνική συνοχή έφτασε στα όρια του κλονισμού.

Σε αυτό το περιβάλλον αναπτύχθηκε ανεξέλεγκτα ο λαϊκισμός και η δημαγωγία από την αντιπολίτευση.

Με σημαία το Λαϊκισμό, ορισμένοι παλαιοί και νέοι πολιτικοί μας, προτάσσουν το δίλημμα στο Λαό  μνημόνιο ή αντιμνημόνιο, ως εάν αυτό το δίλημμα να είναι αποκομμένο και ανεξάρτητο από τη σκληρή πραγματικότητα. Ότι δηλαδή εκεί που είχε φτάσει η χώρα και ανεξάρτητα από σοβαρότατες ευθύνες του παρελθόντος, τα μνημόνια ήταν αναγκαίο κακό, και ότι το πραγματικό δίλημμα είναι μνημόνια ή κοινωνικό, οικονομικό και εν τέλει εθνικό χάος. Και με σημαία τη δημαγωγία, αγνοώντας ή μάλλον αποσιωπώντας τα πραγματικά γεγονότα, οι ίδιοι πολιτικοί διατυπώνουν προτάσεις και επαγγέλλονται λύσεις εκ των πραγμάτων ανέφικτες και επικίνδυνες, όπως έξοδο από την Ευρωζώνη, έξοδο από την Ευρωπαϊκή οικογένεια, σχίσιμο των μνημονίων, μονομερή διαγραφή του χρέους μας κλπ.

 Παράλληλα όμως με αυτές τις αντιφατικές εξαγγελίες και προτάσεις η αντιπολίτευση αποφεύγει επιμελώς να περιγράψει το πολιτικό και κοινωνικό μοντέλο που προτείνει σαν εναλλακτική λύση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Λαό.  Γιατί το μόνο μοντέλο που μπορεί να σκεφτεί κανείς είναι η άτακτη χρεοκοπία της Αργεντινής. Και θα πρέπει να θυμίσουμε ότι τα δεινά που βίωσε ο Λαός της Νοτιοαμερικανικής αυτής χώρας ήταν τέτοια, ώστε τα δεινά του Λαού μας στη Μνημονιακή εποχή να φαντάζουν ως «χάδι». Και το ακόμα πιο τραγικό είναι το γεγονός ότι ο λαϊκίστικος λόγος της αντιπολίτευσης από κεκτημένη ταχύτητα συνεχίζει ο ίδιος και σήμερα που επιτέλους βγαίνουμε από τα μνημόνια...Φαίνεται εν τέλει ότι τα μνημόνια αποτελούν το βασικότερο λόγο ύπαρξης των πολιτικών αυτών σχηματισμών...

Επομένως πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσα σε ένα απόλυτα δημοκρατικό περιβάλλον ο λαϊκισμός και η δημαγωγία;  Τόσο άμεσα όσο και μακροπρόθεσμα, ένας είναι ο σίγουρος τρόπος.

•    Η σωστή ενημέρωση του Λαού σε όλα τα επίπεδα. Η ενημέρωση θα βοηθήσει στην κατανόηση των προβλημάτων με ρεαλισμό και επομένως στην επιλογή εφικτών λύσεων.
•    Η παροχή αναβαθμισμένης Παιδείας σε όλους. Η Παιδεία θα θωρακίσει το λαό πρωτογενώς και διαχρονικά, ούτως ώστε να μπορεί αβίαστα να διακρίνει τους λαϊκιστές και τους δημαγωγούς και να τους απομονώνει καθιστώντας τους ακίνδυνους.

*Ο Χριστόδουλος Στεφανάδης είναι Καθηγητής Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και υποψήφιος Ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας