Σπύρος Γκουτζάνης

Στα περισσότερα νησιά των Κυκλάδων -δεν ξέρω για τη Μύκονο- ο φρέντο έχει 3,5 με 4 ευρώ. Στην Σαντορίνη έχει 5,5 με 6 ευρώ. Στα περισσότερα νησιά στα εστιατόρια η χωριάτικη έχει 5 με 5,5 ευρώ, στην Σαντορίνη έχει από 6 με 7 στα μεσαία και από 10 μέχρι 20 στα πολυτελείας. Όταν ρώτησα έναν τοπικό παράγοντα που ασχολείται με τον τουρισμό “γιατί τόσο ακριβά όλα;” μου απάντησε “είναι η θέα”. Πήγα από περιέργεια σε ένα μανάβικο στην Οία. Ακόμη κι εκεί οι ντομάτες, τα αγγουράκια και λοιπά ζαρζαβατικά είναι πιο ακριβά κατά 20%-30%. Τί στο καλό του είπα “αγγουράκια με θέα πουλάτε και είναι πιο ακριβά;”. Η απάντηση ήταν τίμια: “κοίταξε η Σαντορίνη θα έχει κοντά 2.000.000 τουρίστες δεν είναι για τους έλληνες, όποιος θέλει να απολαύσει αυτή τη μοναδική στον κόσμο θέα ας την πληρώσει. Γιατί σε άλλα παρόμοια μέρη σε όλο τον κόσμο τί γίνεται;”.

Το επιχείρημα φαίνεται σωστό, οι νεόπλουτοι της Κίνας και της Ρωσίας που έχουν κάνει απόβαση στο νησί μαζί με τους παραδοσιακούς από όλη την Ευρώπη και την Αμερική αν θέλουν να απολαύσουν την μαγευτική θέα ας πληρώσουν κάτι παραπάνω. Στις ώρες του μεγάλου χαμού είτε στα Φηρά είτε στην Οία όταν σχολάνε οι σανσέτηδες ακούς όλες τις γλώσσες και σπανίως ελληνικά. Η Σαντορίνη μοιάζει με μία τουριστική ντίσνεϊλαντ. Αλλά και πάλι του είπα γιατί να πληρώνω δωμάτιο κοντά στη μαύρη παραλία στην διπλάσια τιμή από τα άλλα νησιά; Επειδή είναι δέκα χιλιόμετρα από τα Φηρά και 20 χιλιόμετρα από την Οία που έχουν θέα; Η απάντηση και πάλι ήταν αφοπλιστική “προσφορά και ζήτηση”.

Το χειρότερο όμως με την Σαντορίνη δεν είναι οι ακριβές τιμές. Είναι η νεοελληνική κακογουστιά που βασιλεύει σε όλο το νησί εκτός ίσως από την Οία. Όλο το εσωτερικό είναι κατεστραμένο από την άναρχη δόμηση. Σπίτια, τουριστικές μονάδες, rooms to let, rent a car, καταστήματα, τυροπιτάδικα, σουβλατζίδικα, ψησταριές παντού, ταράτσα δίπλα σε νεοκλασσικό και παραδίπλα κυκλαδίτικο, όλα μαζί, δίχως κανένα σχέδιο και  κανέναν περιορισμό. Και ταμπέλες παντού, souvlaki, mousaka, greek salad, hapy hour, mohito όλα μαζί και ανακατεμένα. Αν μπορούσαν θα έβαζαν πλαστική ταμπέλα ακόμη και στο ηφαίστειο. Η Σαντορίνη πέρα από την Οία και τα Φηρά θυμίζει τις πιο κακές εποχές του ελληνικού τουρισμού. Μέσα σε αυτή την ασχήμια και την κακογουστιά έρχεται σαν αισθητική ανάγκη η απόλαυση της θέας που δεν μπόρεσαν ακόμη να καταστρέψουν οι “ελληνάνθρωποι”, έτσι για να ξεπλυθεί το μάτι.

Σκέπτομαι τον τουρίστα που ήλθε από την άκρη της γης, πληρώνει έναν σκασμό λεφτά για να απολαύσει την θέα και στο δωμάτιο τον 200 ευρώ δεν έχει καν κλιματιστικό αν έπεσε και στο μπλακ άουτ. Δυστυχώς αυτό που τους μένει ως γενική και αντιπροσωπευτική εικόνα της χώρας που επισκέπτονται δεν είναι η θέα από την Οία και τα Φηρά -αυτή είναι μοναδική και το ξέρουν- αλλά όλο το υπόλοιπο άναρχο εσωτερικό του νησιού και η αντιμετώπισή τους από τους επιτήδειους.

Τρία χρόνια τώρα οι κυβερνώντες έχουν επιβάλλει τα πάνδεινα σε έναν ολόκληρο λαό, επικαλούνται συνεχώς ότι θα πρέπει να αλλάξουμε, να ξεπεράσουμε τον κακό μας εαυτό και άλλα ευτράπελα. Διαφημίζουν δε από τον χειμώνα ως μεγάλη επιτυχία τους την αύξηση του τουρισμού. Για τον οποίο δεν έκαναν απολύτως τίποτε. Ενδεικτικό είναι ότι στον πιο τουριστικό προορισμό της χώρας δεν μερίμνησαν ούτε για την ενεργειακή του επάρκεια. Όσο για το να επιβάλλουν κάποιους κανόνες αισθητικής, κάποιους περιορισμούς και ένα σχέδιο ώστε να συνεχίσει να προσελκύει τουρίστες και συνάλλαγμα ούτε λόγος. Ίσως γιατί οι κυβερνώντες είναι οι τελευταίοι που θα αλλάξουν σε αυτή την χώρα, αυτή είναι η δική τους αισθητική και νοοτροπία, του άναρχου, της πλαστικής καρέκλας, της ταμπέλας και της αρπαχτής.