Πάνος Καρβούνης*

Βρισκόμαστε στη μέση μιας χρονιάς που λίγο έλειψε να ανατραπεί όχι μόνο το λεγόμενο «ευρωπαϊκό κεκτημένο», αλλά να διαφανεί ως ύψιστης προτεραιότητας η αναζήτηση μιας νέας σηματοδότησης της Ευρώπης με πυξίδα και κατεύθυνση τη χαμένη ευτυχία των λαών της. Και ενώ θα περίμενε κάποιος, το δεύτερο εξάμηνο να ξεκινήσει εξίσου... απαισιόδοξα, η είσοδος της Κροατίας ως 28ου μέλους της μεγάλης κλυδωνιζόμενης ευρωπαϊκής οικογένειας έφερε τον αδριατικό ούριο άνεμο στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Σερβία, ισχυροποιώντας τα Βαλκάνια και εμπεδώνοντας την ειρήνη στη μέχρι χθες μπαρουταποθήκη της Ευρώπης.

Το εντυπωσιακό είναι ότι με την έλευση του Ιουλίου, ακόμη μια μικρή χώρα, η Λιθουανία, πήρε στους ώμους της, για πρώτη φορά στην ιστορία της, το δύσκολο έργο της Ευρωπαϊκής Προεδρίας, σηματοδοτώντας την ποθητή συνύπαρξη και ισοτιμία όλων των κρατών-μελών της Ε.Ε. Και ενώ όλοι προβληματίζονται ή δημιουργούνται στρατιές σκεπτικιστών για το στέρεον ή μη του ευρωπαϊκού οικοδομήματος σε μεγάλους, όπως η Βρετανία, ή μικρούς, σαν εμάς, τελικά ανανεώνεται η πίστη στην ενωμένη Ευρώπη, με αποτέλεσμα να προσελκύουν και νέα μέλη τα οποία πληρώνουν γι’ αυτό υψηλό τίμημα: η Λετονία, παρά τα σκληρά μέτρα οικονομικής προσαρμογής που εφάρμοσε, υπέβαλε αίτημα για ένταξή της στην ευρωζώνη, το οποίο και έγινε δεκτό.

Στην Ελλάδα, παρά την πρόσφατη «θορυβώδη» ανακατάταξη και τους αργούς βηματισμούς σε επενδύσεις και ανάπτυξη, ο μέγας φόβος του Μαΐου του 2012 έχει εκλείψει και αντικαταστάθηκε από σταθερότερες προοπτικές. Αν δεν έχει επιστρέψει μεγάλο μέρος της εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία, σίγουρα έχει απομακρυνθεί η διστακτικότητα, γεγονός που αντικατοπτρίζεται στο Χρηματιστήριο αλλά και σε διεθνείς επενδύσεις ιδιαίτερου συμβολισμού και αξίας: η μεταφορά φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω του αδριατικού αγωγού φυσικού αερίου TAP, ο οποίος θα διασχίζει την Ελλάδα, και ο εκσυγχρονισμός της προβλήτας ΙΙΙ στο λιμάνι του Πειραιά. Ο καίριος οικονομικός και γεωστρατηγικός ρόλος της Ελλάδας είναι αδιαμφισβήτητο ότι ενισχύεται και την καθιστά εκ νέου πρωταγωνίστρια στη Νοτιοανατολική Ευρώπη τα επόμενα χρόνια.

Η γενικότερη κατάσταση της Ελλάδας αναμένεται να βελτιωθεί μετά και τις πρόσφατες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι οποίες προσφέρουν τα σωστά εργαλεία για περαιτέρω ανάπτυξη και απασχόληση, αφού η χώρα θα λάβει περισσότερα από 35 δισ. ευρώ νέων κεφαλαίων-επιχορηγήσεων, μετά την έγκριση του νέου πολυετούς ευρωπαϊκού προϋπολογισμού για την περίοδο 2014-2020.

Για το αν είναι λίγα ή αρκετά αυτά τα χρήματα χύθηκε αρκετή μελάνη και έγινε πολύς λόγος, ενίοτε λαϊκίζων. Αυτό που θα πρέπει να αποσαφηνιστεί στους διαρκώς αμφισβητούντες, είναι ότι, ενώ ήταν βέβαιη η στροφή της στήριξης σε νεότερα κράτη-μέλη της Ε.Ε., πάλι εξευρέθηκαν σημαντικοί νέοι πόροι λόγω των συνεχιζόμενων οικονομικών δυσχερειών της χώρας μας.

Αυτονόητο είναι ότι η επείγουσα αντιμετώπιση της υψηλής ανεργίας των νέων και η στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που συνιστούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, θα απορροφήσουν ένα μεγάλο μέρος των κεφαλαίων αυτών. Εξάλλου, με την εμβάθυνση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης, καθώς και με την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης, η Ελλάδα θα μπορέσει να σταθεροποιήσει καλύτερα το χρηματοπιστωτικό της σύστημα και την οικονομία της γενικότερα, οικοδομώντας το μέλλον της σε στέρεες βάσεις. Επιπλέον, η μεταρρύθμιση της κοινής γεωργικής πολιτικής, καθώς και αυτή της θαλάσσιας, θα προωθήσει ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, βασισμένο στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας.

Τι υπάρχει, λοιπόν, στην ατζέντα τους επόμενους μήνες;

Πρώτον, να επικεντρωθούμε στα «ουκ άνευ», δηλαδή στην εφαρμογή των δεσμεύσεων της χώρας για την οικονομική προσαρμογή της με έμφαση στις διαρθρωτικές αλλαγές, που είναι και οι μόνες ικανές να επιφέρουν θετικά αποτελέσματα διαρκείας.

Δεύτερον, να επεξεργαστούμε επιμελώς τα επιχειρησιακά προγράμματα για την ταχεία απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων που εγκρίθηκαν, ιδιαίτερα για την καταπολέμηση της ανεργίας, όπου η Ε.Ε. θα προκαταβάλει στις αρχές του 2014 σημαντικούς πόρους.

Τρίτον, να προετοιμάσουμε όσο γίνεται καλύτερα την ελληνική προεδρία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, την οποία αναλαμβάνουμε την 1η Ιανουαρίου 2014. Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2014, οι προβολείς της διεθνούς επικαιρότητας θα είναι πράγματι στραμμένοι γι’ αυτόν τον λόγο στη χώρα μας. Μετά την αρνητική προβολή που δεχθήκαμε τα τελευταία χρόνια από τα διεθνή μέσα μαζικής ενημέρωσης, έχουμε μια θαυμάσια ευκαιρία να επανεκπέμψουμε τη θετική εικόνα της Ελλάδας: μιας χώρας που σταθεροποιήθηκε, ανακάμπτει και είναι ελκυστικός τόπος για επενδύσεις και ανάπτυξη επιχειρηματικών σχεδίων.

Με τους καλούς οιωνούς να συνοδεύουν τη στρατηγική της σταθερότητας, εκτιμάται ότι οι ευρωεκλογές του Μαΐου 2014 θα διεξαχθούν και στην Ελλάδα σε μια πιο αποφορτισμένη οικονομική, κοινωνική και ψυχολογική κατάσταση. Το μείζον ασφαλώς θα είναι να ατενίσουν οι Ελληνες με μεγαλύτερη αισιοδοξία το μέλλον, ιδιαιτέρα όσοι επλήγησαν από τις οδυνηρές επιπτώσεις της κρίσης, ευελπιστώντας ότι με τις θυσίες τους χτίζεται ένα καλύτερο αύριο σε μια ενωμένη και ισχυρή Ευρώπη.

*Ο κ. Πάνος Καρβούνης είναι επικεφαλής
της αντιπροσωπίας της Ε.Ε. στην Ελλάδα