Οταν ο σκηνοθέτης Αλέξανδρος Αβρανάς θα πατάει το πόδι του στη Μόστρα της Βενετίας με την ταινία του «Miss Violence», η οποία επιβεβαιώνει ότι οι Ελληνες κινηματογραφιστές έχουν κατακτήσει τις καρδιές των κριτικών, ένα όνειρο θα γίνεται απτή πραγματικότητα. Ο 35χρονος σκηνοθέτης, ο οποίος έχει δώσει ήδη δείγμα κινηματογραφικής γραφής κερδίζοντας επτά απανωτά βραβεία με την πρώτη του ταινία «Without» στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, θα μπορεί να κοιτάει στα μάτια τεράστια ονόματα όπως ο Τέρι Γκίλιαμ, ο Τζέιμς Φράνκο, ο Ξαβιέ Ντολάν και ο Στίβεν Φρίαρς και να συναγωνίζεται μαζί τους με μια ταινία αξιώσεων. Και, κυρίως, να συμβάλει σε έναν νέο ελληνικό κινηματογράφο που μιλάει για τις ανθρώπινες σχέσεις, για πρόσωπα που αναζήτησαν τη μοναξιά, για ζωές σε κίνδυνο, για τα θηρία της ψυχής που δύσκολα τιθασεύονται από κανόνες. Και αυτά χωρίς φιοριτούρες αλλά με ακρίβεια που κάλλιστα θα αποκαλούσες ρεαλισμό. Οπως ακριβώς συνέβη και με την περίπτωση του Λάνθιμου, ο οποίος άνοιξε τον δρόμο ώστε οι ξένοι να αναρωτιούνται: είναι ο Αβρανάς ο νέος Λάνθιμος;
Και στις δυο περιπτώσεις, πάντως, αυτό που τους απασχολεί είναι το προβληματικό οικογενειακό περιβάλλον. Ειδικά στην περίπτωση του Αλέξανδρου Αβρανά που η ματιά του, όπως ο ίδιος παραδέχεται, παραμένει βαθιά «ανθρωποκεντρική», την προσοχή του για τη δημιουργία της ταινίας κίνησε η αληθινή ιστορία μιας ανήλικης που οδηγήθηκε στην αυτοκτονία.
«“Πώς είναι δυνατόν κανείς να αυτοκτονεί σε τέτοια ηλικία;” αναρωτήθηκα.
Και παρότι προετοίμαζα μια άλλη ταινία, το “Ερόπα”, της οποίας είχα ολοκληρώσει και το σενάριο, τα σταμάτησα όλα και άρχισα να ασχολούμαι με το συγκεκριμένο θέμα. Η ιστορία μού κίνησε τόσο πολύ το ενδιαφέρον ώστε άρχισα να διερευνώ το ζήτημα εις βάθος και τότε ανακάλυψα ότι δεν πρόκειται για μεμονωμένο περιστατικό αλλά για γενικευμένο φαινόμενο σε πολλά μέρη του κόσμου. Είναι απίστευτη η μοναξιά που μπορεί να βιώνουν οι άνθρωποι από τόσο μικρή ηλικία, η αδυναμία να βρουν ανταπόκριση και ενδιαφέρον».
Τον ρωτάω αν φοβήθηκε αρχικά να ασχοληθεί με ένα τόσο ευαίσθητο θέμα όπως η αυτοκτονία μιας ανήλικης μόλις στη δεύτερη ταινία του. Ομολογεί πως ήταν ένα τολμηρό εγχείρημα αλλά άκρως ενδιαφέρον. «Στόχος μου ήταν να πω μια ιστορία με τον καλύτερο τρόπο και μονάχα αυτό. Κι εφόσον η ιστορία αυτή είχε συμβεί στ’ αλήθεια ενίσχυε το ρεαλιστικό πλαίσιο στο οποίο θέλαμε να την εντάξουμε. Επ’ ουδενί δεν θέλαμε να αφηγηθούμε κάτι που θα φάνταζε εξωπραγματικό ή ανυπόστατο, αλλά κάτι που θα είχε ανταπόκριση στο θυμικό του καθενός από εμάς, ανεξαρτήτως καταγωγής».
Εξάλλου ο ίδιος κατοικεί εδώ και χρόνια στο Βερολίνο, όπου άκουσε τη συγκεκριμένη ιστορία και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη Σχολή Καλών Τεχνών.
Η ολοκληρωμένη καλλιτεχνική ματιά -κάτι αντίστοιχο με το κοινό πλάνο που πρέσβευε την ένωση όλων των τεχνών από την εποχή του Νίτσε- διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο σε κάθε καλλιτεχνική έκφραση του Αβρανά. «Αυτό που θέλω είναι να πω με τον ωραιότερο τρόπο μια ιστορία. Και ας μην ξεχνάμε ότι βασικό ρόλο σε μια ταινία διαδραματίζει πάντα το σενάριο. Στη “Miss Violence” πάντως όλα ξεκινούν όταν η εντεκάχρονη Αγγελική πηδά από το μπαλκόνι ανήμερα στα γενέθλιά της κι όλοι αναρωτιούνται τι μπορεί να την έσπρωξε σε μια τέτοια απόφαση. Η οικογένεια επιμένει ότι ήταν ατύχημα ενόσω η αστυνομία και οι κοινωνικές υπηρεσίες εξετάζουν εξονυχιστικά όλα τα ενδεχόμενα».
Το σενάριο είναι ρεαλιστικό και πραγματικό. Οπως θεωρεί ο ίδιος ο σκηνοθέτης, αυτός είναι ο βασικός λόγος που επελέγη η ταινία του στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Βενετίας - επειδή ήταν ρεαλιστική και ακριβής. «Φτιαγμένη με δωρικά υλικά, απλή και απέριττη δεν ήθελε να κρύψει τίποτα, αλλά να μιλήσει αληθινά».
Ομολογεί ότι παρά τις αντιξοότητες υπήρξε τυχερός που είχε τέτοιο καστ με εξαιρετικούς ηθοποιούς -όπως η Ρένη Πιττακή, η Ελένη Ρουσσινού, ο Θέμης Πάνου, η Μαρία Σκουλά, ο Μηνάς Χατζησάββας, η Μαρία Καλλιμάνη, ο Χρήστος Λούλης, η Αννα Κουτσαφτίκη, η Γιώτα Φέστα κ.ά.- που πίστεψαν στο όλο εγχείρημα εξαρχής. «Δεν μπορώ πραγματικά να φανταστώ την ταινία με άλλους ηθοποιούς. Είναι καλό να έχεις δίπλα σου ανθρώπους που σε στηρίζουν όταν πιστεύεις ότι δεν έχεις άλλα περιθώρια».
Ομολογεί ότι το πείσμα -και το ταλέντο, θα προσθέταμε εμείς- τον έκανε να επιμείνει μέχρι τέλους, ακόμη και όταν βρέθηκε ανάμεσα σε πολλαπλά πυρά λόγω και της προηγούμενης επιτυχίας του στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Τον ρωτάω αν πικράθηκε με την αντιμετώπιση κάποιων ανθρώπων του σιναφιού: «Να μην επανερχόμαστε σε πράγματα γνωστά - αυτά συμβαίνουν κάθε φορά που κάποιος γνωρίζει επιτυχία ή τολμά να σηκώσει κεφάλι, αλλά ευτυχώς δεν μπορώ να κάνω κάτι άλλο από το να γυρίζω ταινίες. Είναι ανάγκη μάλλον, ένα αίσθημα ότι δεν μπορείς να κάνεις διαφορετικά». Και ευτυχώς ο Αβρανάς δεν μπορεί να κάνει αλλιώς από το να αναζητά τις ιστορίες των ανθρώπων, να τις κάνει εικόνες, οι εικόνες να γίνονται ο κόσμος, ο κόσμος να ακροβατεί και να απλώνεται αριστουργηματικά πάνω από το λιμάνι της Βενετίας. Και εδώ να περιμένουμε με ανυπομονησία άλλη μια επιτυχία.
