Επιτρέπεται η φυσικοθεραπεία στην εγκυμοσύνη;

Η εγκυμοσύνη θεωρείται από πολλούς χρόνος ανάπαυσης, ελάχιστης μετακίνησης και, γενικά, μια εύθραυστη περίοδος, χωρίς δραστηριότητες. Όμως η εγκυμοσύνη δεν είναι ασθένεια. Γι’ αυτό – αν φυσικά και ο γυναικολόγος συμφωνεί και εφόσον δεν υπάρχουν σοβαρά προβλήματα – συνιστάται η συνέχεια των δραστηριοτήτων της μέλλουσας μητέρας, όπως και πριν από την κύηση. Στις φυσιολογικές εγκυμοσύνες, μάλιστα, οι ειδικοί πιστεύουν ότι η εφαρμογή ειδικής άσκησης μπορεί να συμβάλει θετικά στην πορεία και στην έκβασή τους.

Το σώμα της γυναίκας κατά την κύηση, και ιδιαίτερα μετά τον 3ο μήνα, αρχίζει και αλλάζει. Η μέση της, λόγω του βάρους στην κοιλιά, αυξάνει την λόρδωσή της, με αποτέλεσμα να διατείνονται οι σύνδεσμοι και οι μύες και πολύ συχνά να προκαλούνται οσφυαλγίες, ισχιαλγίες ή ιερολαγωνίτιδες. 

«Καθώς το κέντρο του βάρους αλλάζει, το 50% των γυναικών εμφανίζει πόνο στη μέση μετά τον 6ο μήνα κύησης. Από αυτές το 15% εμφανίζει παλαιότερο χρόνιο πόνο. Επιπλέον ο οργανισμός εκκρίνει την ορμόνη ρηλαξίνη σε ποσότητα 10 φορές μεγαλύτερη του φυσιολογικού», εξηγεί ο κ.Γιώργος Γουδέβενος, Dr manual medicine σπονδυλικής στήλης και αρθρώσεων, επιστημονικός συνεργάτης Πανεπιστημίου Κρήτης.

Και συνεχίζει: «Το 30% των γυναικών φέρεται να διακόπτει την εργασία του λόγω του έντονου πόνου. Σύμφωνα με τα όσα λέει στο βιβλίο του «Σπονδυλική Στήλη», ο καθηγητής Αλέξανδρος Γ. Χατζηπαύλου, χειρουργός σπονδυλικής στήλης στο Πανεπιστήμιο του Texas, ο πόνος φαίνεται να σχετίζεται με την ηλικία της εγκύου, καθώς στο τελευταίο τρίμηνο της κύησης οι νεαρότερες γυναίκες πονούν περισσότερο από τις μεγαλύτερες».

Άλλα σημεία που επιβαρύνονται είναι αρθρώσεις του ισχίου, τα γόνατα και η ποδοκνημική άρθρωση, λόγω της αύξησης του σωματικού βάρους, της μεταβολής της στατικής του σώματος, αλλά και λόγω της ελάττωσης των διάφορων δραστηριοτήτων ή, στον αντίποδα, λόγω υπερκόπωσης. Πόνοι, επίσης, ενδέχεται να παρουσιαστούν στη βουβωνική χώρα, στις γάμπες, ενώ πολύ συχνές είναι και οι κράμπες σε διάφορα σημεία των κάτω άκρων.

Με την ειδική φυσικοθεραπεία μπορεί να αποφευχθούν ή να ελαττωθούν αυτές οι ενοχλήσεις. Προϋπόθεση για να υποβληθεί η έγκυος σε φυσικοθεραπεία είναι να έχει την έγκριση του γυναικολόγου της και να μην ανήκει σε ειδικές κατηγορίες ασθενών. 

«Το φυσιοθεραπευτικό πρόγραμμα που δίδεται στην έγκυο, είναι συνήθως ασκήσεις ορισμένων μυϊκών ομάδων, που σχετίζονται με τον τοκετό, όπως ελεγχόμενοι ισομετρικοί κοιλιακοί των κάτω άκρων. Επίσης διαφραγματικής και ειδικής αναπνοής, που θα μπορούν να εφαρμοστούν κατά τη διάρκεια των ωδινών και της εξώθησης, διδασκαλία χαλάρωσης και, φυσικά, ενημέρωση γύρω από τον τοκετό. Επιπλέον διατάσεις των μυών της μέσης, υδροθεραπεία και ασκήσεις μέσα στο νερό, οι οποίες είναι ιδιαίτερα αποδοτικές, χωρίς να αυξάνουν τον κίνδυνο λοιμώξεων του ουροποιογεννητικού συστήματος, όπως πίστευαν παλιότερα», εξηγεί ο Dr Γουδέβενος.

-Το πρόγραμμα αυτό είναι καλό να εφαρμόζεται μετά τον 3ο μήνα, οπότε και οι ενοχλήσεις (εμετοί, ζαλάδες, κτλ) υποχωρούν, μαζί και ο κίνδυνος αποβολής. 

-Ο φυσικοθεραπευτής θα κρίνει το ατομικό πρόγραμμα της εγκύου, έχοντας λάβει υπόψη του τις εξετάσεις, τις τυχόν ενοχλήσεις, τον μήνα που βρίσκεται η μέλλουσα μητέρα, τη φυσική και την ψυχολογική της κατάσταση.

-Συνήθως πρόκειται για ένα 10λεπτο πρόγραμμα, όχι πολύ έντονο και συνιστάται να γίνεται το πρωί, χωρίς να αποκλείονται και κάποιες άλλες ώρες, με άδειο, πάντα, στομάχι. 

-Καλό είναι οι ασκήσεις να γίνονται στο δάπεδο και σε σκληρό στρώμα, η έγκυος να μη φοράει κορσέ και να υπάρχει πάντοτε κάποιος στο σπίτι ή κοντά της, ώστε να νιώθει ασφαλής.

-Συνιστάται, επίσης, η ξεκούραση μετά την άσκηση για λίγη ώρα.

-Είναι απαραίτητο η έγκυος να έχει αντιληφθεί πλήρως τον τρόπο εκτέλεσης των ασκήσεων, για να νιώσει την ευεργετική τους επίδραση.

-Τέλος να μη διστάσει ούτε μια στιγμή να συμβουλευτεί τον γιατρό, τον φυσικοθεραπευτή ή την μαία της για οποιαδήποτε απορία.

-Άλλες δραστηριότητες που επιτρέπονται την περίοδο της εγκυμοσύνης και οι οποίες ανακουφίζουν την έγκυο από τυχόν πόνους και τη χαλαρώνουν, είναι η κολύμβηση και το περπάτημα. 

«Φυσικά αυτό το πρόγραμμα μπορεί να συνεχιστεί και μετά τον τοκετό. Κι αν όλα αυτά εφαρμοστούν χωρίς υπερβολές, είναι σίγουρο ότι εκτός από το υγιές μωρό, η γυναίκα θα αποκτήσει και πολύ καλή φυσική κατάσταση», καταλήγει ο κ. Γουδέβενος.