Βίνσεντ Βαν Γκογκ: Η ιστορία και οι θεωρίες για το τέλος της ζωής του μεγάλου ζωγράφου

Σε πλειστηριασμό βγαίνει αύριο το ρεβόλβερ με το οποίο ο Βαν Γκογκ έβαλε τέλος στη ζωή του

Πρόκειται για ένα ρεβόλβερ μάρκας Λεφοσέ που φέρεται ότι χρησιμοποίησε ο Βίνσεντ Βαν Γκογκ για να βάλει τέλος στη ζωή του στις 27 Ιουλίου του 1890 .

Ο πλειστηριασμός του όπλου διαμετρήματος επτά χιλιοστών θα πραγματοποιηθεί στο Παρίσι, στο Hotel Drouot, από τον οίκο «AuctionArt - Remy Le Fur».

Αν και η αυθεντικότητά του ίσως να μη πιστοποιηθεί ποτέ επισήμως, η προέλευσή του θεωρείται σοβαρή. Η αξία του υπολογίζεται από 40.000 έως 60.000 ευρώ.

Αφού έμεινε δύο χρόνια στον γαλλικό νότο, ο Βαν Γκογκ εγκαταστάθηκε στις 20 Μαίου του 1890 στο Οβέρ-σιρ-Ουάζ ακολουθώντας τις συμβουλές του αδελφού του, Τεό. Ο γιατρός Πολ Γκασέ, φίλος των ιμπρεσιονιστών ζωγράφων, φροντίζει εκείνη την εποχή τον Ολλανδό καλλιτέχνη, ο οποίος έχει συχνές ψυχολογικές κρίσεις. Ο Βαν Γκογκ, ο οποίος νοικιάζει ένα δωμάτιο στο πανδοχείο του Αρτίρ Ραβού, βρίσκεται τότε στην καλύτερη εποχή του ως καλλιτέχνη και ζωγραφίζει πάνω από έναν πίνακα την ημέρα.

Την Κυριακή 27 Ιουλίου 1890, ο ζωγράφος φέρεται ότι μετέβη σ' ένα κοντινό χωράφι, έβγαλε το πουκάμισό του και αυτοπυροβολήθηκε στο στήθος μ' αυτό το όπλο το οποίο είχε δανειστεί από τον οικοδεσπότη του.

Η σφαίρα, ωστόσο, δεν χτύπησε κάποιο ζωτικό όργανο με τον 37χρονο τότε ζωγράφο να καταφέρνει να επιστρέφει στο πανδοχείο όπου, μάλιστα, φέρεται να κάπνισε την πίπα του και να συνομίλησε με τον αδερφό του, Τεό. Ωστόσο οι γιατροί δεν κατάφεραν να αφαιρέσουν τη σφαίρα με αποτέλεσμα ο Βαν Γκογκ να αφήνει την τελευταία του πνού δύο ημέρες μετά με τις τελευταίες του λέξεις να είναι «η θλίψη θα κρατήσει για πάντα».

Το 2011, πάντως, δύο Αμερικανοί που έγραψαν τη βιογραφία του ζωγράφου υποστήριξαν ότι ο Βαν Γκογκ πυροβολήθηκε από τον 16χρονο φίλο του Ρενέ Σεκρετάν. Στο βίβλιο τους οι Στίβεν Νάιφε και Γκρέγκορι Γουάιτ Σμιθ υποστηρίζουν ότι Βαν Γκογκ είπε ότι αυτοπυροβολήθηκε προκειμένου να μην βάλει σε μπελάδες τον Σεκρετάν βασίζοντας τον ισχυρισμό τους και στο γεγονός ότι δεν υπήρξαν αυτόπτες μάρτυρες του αυτοπυροβολισμού του ζωγράφου.

Πριν τον θάνατό του ο Βαν Γκογκ είχε γράψει μια σειρά επιστολων σε άλλες εκ των οποίων έλεγε ότι »ειμαι πολύ καλά, εργάζομαι σκληρά, έχω ολοκληρώσει τέσσερις πίνακες» και σε άλλες έλεγε «νιώθω ότι έχω αποτύχει και οι προοπτικές γίνονται πιο σκοτεινές, δεν βλέπω κανένα χαρούμενο μέλλον».

Το όπλο που βγαίνει σε πλειστηριασμό στο Ντρουό βρέθηκε γύρω στο 1960 από τον καλλιεργητή του χωραφιού και παραδόθηκε στους γονείς του σημερινού ιδιοκτήτη του πανδοχείου του Ραβού. Είχε πολλές φθορές και το είχαν κρεμάσει πάνω από το μπαρ. Το 2016 εκτέθηκε στο Μουσείο Βαν Γκογκ του Άμστερνταμ.

Έκθεση του μεγάλου ζωγράφου στη Μεγάλη Βρετανία

H έκθεση συμπεριλαμβάνει αριστουργήματα του Βαν Γκογκ, ενώ αναλύει την σχέση του με την Αγγλία, από νεαρή ηλικία. Ο νεαρός τότε Βίνσεντ διέμεινε εκεί για τρία χρόνια, από το 1873 εώς το 1876. Η αγάπη του για την αγγλική κουλτούρα όμως διήρκησε για όλη του την ζωή ενώ επηρέασε το στυλ και την θεματολογία της τέχνης του. Γεννημένος στην Ολλανδία το 1853, ο διάσημος ανα τον κόσμο ζωγράφος πειραματίστηκε με το εμπόριο τέχνης και την διδασκαλία, και στην συνέχεια έγινε ιεραπόστολος πριν καταλήξει καλλιτέχνης το 1880, σε ηλικία είκοσι εφτά χρονών. Θα πέθαινε 10 χρόνια μετά.

Η έκθεση αυτή στο Λονδίνο,, χωρίζεται σε δύο μέρη. Τις πρώτες επιρροές της εκεί εμπειρίας του, την τέχνη και την λογοτεχνία που απέσπασαν την προσοχή του και τον ρόλο στο αέναο ταξίδι του, ως καλλιτέχνη. Το δεύτερο καμμάτι μελετά την επιρροή που άσκησε ο ίδιος με την τέχνη και το παράδειγμά του στους `Αγγλους καλλιτέχνες, έως το 1950. Η έκθεση δίνει στο κοινό την ευκαιρία, να δει την πληθωρική ζωγραφική του καλλιτέχνη και να συγκρίνει την δουλειά του με τους νεώτερους ζωγράφους της γενιάς του, που εμπνεύστηκαν από αυτόν.

Η αγγλική λογοτεχνία σήμαινε για αυτόν μία πηγή έμονευσης και ευχαρίστησης, καθόλη της διάρκεια της ζωής του. Θαύμαζε τα Βικτωριανά αριστουργήματα για μία ‘πραγματικότητα’, πιο αληθινή και από την πραγματικότητα ενώ θαύμαζε τον μυθιστοριογράφο Τσαρλς Ντίκενς. `Οπως δήλωνε και ο ίδιος ‘όλη του η ζωή ήταν συνυφασμένη με το έργο του, στην καθημρινότητα που ζούσε. Στα γράμματα που έγραφε στην οικογένειά του και στον αδερφό του Τέο, ανέφερε πολλά βιβλία. Αυτά συμπεριλαμβάνουν πάνω από 100 βιβλία γραμμένα στα αγγλικά.

Είναι πράγματι φανερές οι επιρροές που δέχτηκε ο ίδιος μέσα από τις σελίδες της αγγλικής λογοτεχνίας. Και φυσικά η δύναμη της τέχνης και της έντονης πινελιάς του, μαρτυρούν το εξαιρετικό ταλέντο του στη ζωγραφική. `Ετσι σιγά- σιγά ανέπτυξε το ταλέντο του ενώ συνέλεγε γραβούρες, που του άνοιξαν τους καλλιτεχνικούς του ορίζοντες, την περίοδο που εργαζόταν πλάι στον γκαλερίστα Γκουπίλ.

Από εκεί εμπνεύστηκε η θεματολογία του που αφορούσε κυρίως δραματικά σχήματα φωτός και σκιάς. Αυτό που αξίζει σε αυτήν της έκθεση είναι να παρακολουθήσει κανείς την πορεία του καλλιτέχνη, τις πηγές της μετέπειτα έμπνευσής του και την επιρροή τους στους νεαρούς καλλιτέχνες που γνώριζαν την τέχνη τους. Ο πρώτος σπόρος στην ψυχή του καλλιτέχνη ήταν με άλλα λόγια η Μεγάλη Βρετανία και η εκεί διαμονή του. Τα πρώτα παιδικά χρόνια, οι πρώτες του εκεί αναμνήσεις θα τον συνόδευαν μυστικά και φανερά καθ’όλη τη διάρκεια της εξέλιξης τη ζωής του. Πολλοί νεώτεροι καλλιτέχνες θα επηρεάζονταν από αυτά τα πρώτα του βήματα, ενώ πολλοί θα ακολουθούσαν τα βήματα της πορείας του, ως μεγάλου καλλιτέχνη.

Ο Βαν Γκογκ θα θεωρήθηκε ως ένας ‘εξαιρετικά λαμπρός και ευφυέστατος καλλιτέχνης’ αλλά τελικά ‘δυστυχής’ αφού πολλοί θα έλεγαν ότι ήταν ‘άρρωστος πνευματικά’. Η ιερή υγεία του θα γινόταν ‘ιερή τρέλλα του καλλιτέχνη’ και θα τον υπέβαλε σε ταλαιπωρία έως ότου τον οδήγησε σε θάνατο. Μέσα όμως από τα γράμματα στον αδερφό του, διαφαίνεται το πρώϊμο ταλέντο του. Ο ιδιοφυής καλλιτέχνης ήταν σαφέστατα μπροστά από την εποχή του και αυτό το γεγονός τον επηρέαζε σωματικά και πνευματικά. `Αγγιξε και επηρέασε κατά τη διάρκεια της ζωής του το κίνημα των Ιμπρεσιονιστών, προβλέποντας την τεχνική και την θεματολογία τους. Υπό αυτήν την έννοια μπορεί να θεωρηθεί ‘προάγγελος του Ιμπρεσιονισμού’. Σίγουρα το άστρο του έχει την δύναμη να εμπνέει και να επηρεάζει όλους μας, ενώ αξίζει τον χρόνο και τον θαυμασμό μας.