Ισπανία: Αγωνία για την κυβέρνηση Ραχόι μετά την πρόταση μομφής

Η τέταρτη σε μέγεθος οικονομία της Ευρωζώνης εισέρχεται σε περίοδο πολιτικής κρίσης, προκαλώντας νέο πονοκέφαλο στις Βρυξέλλες την ίδια στιγμή που έχουν να αντιμετωπίσουν την επερχόμενη κυβέρνηση των ευρωσκεπτικιστών και ακροδεξιών στην Ιταλία.

Ο Ισπανός πρωθυπουργός και ηγέτης του Λαικού Κόμματος, Μαριάνο Ραχόι κάθεται σε αναμμένα κάρβουνα μετά την πρόταση μομφής που κατέθεσε το κόμμα των Σοσιαλιστών, η μεγαλύτερη δύναμη αντιπολίτευσης στην Ισπανία. Η πρόταση μορφής ήρθε λίγες ώρες μετά την δικαστική καταδίκη του συντηρητικού κόμματος του πρωθυπουργού Ραχόι για υπόθεση διαφθοράς.

Για να έχει απτό αποτέλεσμα η κίνηση αυτή των Σοσιαλιστών, θα πρέπει να συγκεντρωθεί απόλυτη πλειοψηφία 176 βουλευτών πίσω από τον υποψήφιο που θα παρουσιάσει το κόμμα για να σχηματίσει νέα κυβέρνηση. Η απόλυτη πλειοψηφία είναι δύσκολο να συγκεντρωθεί από μια κατακερματισμένη αντιπολίτευση καθώς, για να εξασφαλίσουν αρκετή υποστήριξη και να ανατρέψουν τον Ραχόι, οι Σοσιαλιστές θα χρειαστούν την υποστήριξη των αριστερών Podemos και των Ciudadanos. Η κυβέρνηση μειοψηφίας του Ραχόι διαθέτει 134 έδρες στην 350μελή βουλή.

Σε δεινή θέση ο Ραχόι

Ο πρωθυπουργός και ηγέτης του Λαϊκού Κόμματος κατάφερε να καταστείλει την «ανταρσία» των Καταλανών,να διατηρήσει την οικονομία της χώρας του σε τροχιά ανάπτυξης και να διασφαλίσει, έστω και δύσκολα, την αναγκαία πλειοψηφία για την έγκριση του επόμενου προϋπολογισμού, φαίνεται όμως ότι θα είναι δύσκολο να αντέξει το σκάνδαλο της διαφθοράς που συγκλονίζει το Λαϊκό Κόμμα.

Η πρόταση μομφής που κατέθεσαν οι Σοσιαλιστές αναμένεται να συζητηθεί στις αρχές της επόμενης εβδομάδας.

«Στόχος μας είναι η αντικατάσταση της παρούσας κυβέρνησης από μία κυβέρνηση του PSOE», δήλωσε ο ηγέτης του κόμματος,Πέδρο Σάντσεθ, τονίζοντας ότι εφόσον αυτό γίνει, τότε θα οδηγήσει άμεσα τη χώρα σε εκλογές.Το ζητούμενο είναι κατά πόσο η πρόταση μομφής θα συγκεντρώσει τις απαιτούμενες 176 ψήφους για να εγκριθεί. Για να συμβεί αυτό, οι Σοσιαλιστές πρέπει να βρουν τουλάχιστον 92 υποστηρικτές από τα υπόλοιπα κόμματα κάτι που δεν θα είναι εύκολο.Για την ώρα, υπέρ θα ταχθεί σίγουρα ο συνασπισμός των Podemos με την Ενωμένη Αριστερά, που διαθέτει 67 έδρες,ενώ πολύ πιθανό είναι το ίδιο να πράξουν και οι αυτονομιστές της Καταλονίας αλλά και της Χώρας των Βάσκων.Κατά συνέπεια,θα είναι καθοριστικής σημασίας η στάση των Ciudadanos, του δυναμικά ανερχόμενου κόμματος στην πολιτική σκηνή της Ισπανίας το οποίο, σύμφωνα με κάποιες δημοσκοπήσεις, φαίνεται να προηγείται.

Από την πλευρά του, ο ηγέτης του Ciudadanos, Άλμπερτ Ριβέρα,τάχθηκε υπέρ της άμεσης διεξαγωγής εκλογών ξεκαθαρίζοντας στον Μαριάνο Ραχόι ότι εάν δεν τις προκηρύξει ο ίδιος,τότε αυτό θα γίνει μέσω έγκρισης πρότασης μομφής. Την ίδια ώρα όμως εμφανίστηκε επικριτικός έναντι των Σοσιαλιστών και απρόθυμος να υπερψηφίσει τη δική τους πρόταση, με το αιτιολογικό ότι στηρίζουν τους αυτονομιστές.

Η υπόθεση που τρίζει την καρέκλα του Ραχόι

Η υπόθεση που «στοιχειώνει» τον Ραχόι αφορά τη χρήση κατά τη δεκαετία του 1990 και στις αρχές του 2000 από τους Συντηρητικούς ενός μυστικού ταμείου για να χρηματοδοτούν παράνομα τις προεκλογικές εκστρατείες τους.

Αποκαλύφθηκε όταν ο ηγέτης του Λαικού Κόμματος ανέβηκε στην εξουσία το 2011. Ο ίδιος αρνείται πως έκανε οτιδήποτε επιλήψιμο. Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από ένα χρόνο,ο Ραχόι έγινε ο πρώτος εν ενεργεία πρωθυπουργός της ιβηρικής χώρας που κατέθεσε σε δίκη όταν κλήθηκε ως μάρτυρας στην υπόθεση, με αποτέλεσμα να ακούγονται «φωνές» περί παραίτησής του.

Χθες, 29 πρόσωπα που σχετίζονται με το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα, ανάμεσα στα οποία κι ένας ταμίας του κόμματος και άλλα ανώτερα στελέχη, καταδικάσθηκαν για αδικήματα που περιλαμβάνουν πλαστογράφηση λογαριασμών,αθέμιτη άσκηση επιρροής και φορολογικά αδικήματα. Συνολικά καταδικάστηκαν σε 351 χρόνια στη φυλακή. Στην απόφασή του, ο δικαστής αναφέρει πως υπήρξαν αποδείξεις ότι το κόμμα διέθετε επί πολλά χρόνια ένα μυστικό ταμείο και ότι η αξιοπιστία της κατάθεσης του Ραχόι ο οποίος το αρνήθηκε,«θα πρέπει να αμφισβητηθεί». «Η κατάθεσή του δεν είναι αρκετά πειστική για να αντικρούσει τα ισχυρά στοιχεία που φανερώνουν την ύπαρξη ενός μυστικού ταμείου στο κόμμα», τόνισε ο δικαστής.

Το Λαικό Κόμμα του πρωθυπουργού Ραχόι ανακοίνωσε αμέσως ότι έφεση στην απόφαση που το καταδικάζει να καταβάλει το ποσό των 245.492 ευρώ για «συμμετοχή με σκοπό το κέρδος» σ΄ένα πολύπλοκο σύστημα δωροληψιών με αντάλλαγμα αναθέσεις δημοσίων συμβολαίων. Οι δύο βασικοί υπεύθυνοι του δικτύου,ο πρώην ταμίας του Λαικού Κόμματος, Λουίς Μπάρθενας και ο επιχειρηματίας Φρανθίσκο Κορέα, καταδικάστηκαν σε ποινές κάθειρξης 33 ετών και τεσσάρων μηνών και 51 ετών και 11 μηνών αντίστοιχα.

Έπειτα από μια μαραθώνια δίκη που διήρκεσε από τον Οκτώβριο του 2016 έως τον Νοέμβριο του 2017, το δικαστήριο έκρινε ότι τεκμηριώθηκε η ύπαρξη ενός δικτύου που ανέθετε δημόσια συμβόλαια με αντάλλαγμα προμήθειες σε δήμους των περιοχών της Μαδρίτης και της Καστίλλης-Λεόν από το 1999 έως το 2005. Οι πράξεις αυτές «απέφεραν ποσοτικά προσδιορίσιμα οφέλη στο Λαϊκό Κόμμα, που συνίσταντο σε παράνομη χρηματοδότηση δραστηριοτήτων» έκρινε το δικαστήριο.

Ο Λουίς Μπάρθενας, υπεύθυνος αυτού του «μαύρου ταμείου», ο οποίος φέρεται να καταχράστηκε και να απέκρυψε μια περιουσία,καταδικάστηκε σε πρόστιμο 44 εκατομμυρίων ευρώ. Η «υπόθεση Γκουρτέλ», όπως ήταν η κωδική ονομασία που της είχαν δώσει οι ερευνητές, είναι ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα διαφθοράς που αμαυρώνουν εδώ και χρόνια την εικόνα του κόμματος του Μαριάνο Ραχόι.

Το σκάνδαλο αυτό, μαζί με την πολιτική της δημοσιονομικής λιτότητας που ακολούθησε προκειμένου η χώρα να εξέλθει από την κρίση, του κόστισε την απώλεια της απόλυτης κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας στις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν στα τέλη του 2015.

Τον Ιούλιο του 2017, ο Ραχόι είχε κληθεί ως μάρτυρας στη δίκη. Ήταν η πρώτη φορά που ένας πρωθυπουργός εν ενεργεία έδινε κατάθεση σε δικαστήριο στην Ισπανία. Ο συντηρητικός ηγέτης είχε πει στην κατάθεσή του ότι δεν γνώριζε τίποτα για την οικονομική διαχείριση του κόμματος, του οποίου ήταν δεύτερος στην ιεραρχία από το 1990, και ότι δεν τον απασχόλησε «ποτέ» «κανένα ζήτημα λογιστικής».