Δικαίωμα διαμονής σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ για τους συζύγους ομόφυλων ζευγαριών

Τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα πρέπει να παραχωρούν δικαίωμα διαμονής στους συζύγους των ομοφυλόφιλων Ευρωπαίων πολιτών, ακόμη κι αν τα ίδια δεν αναγνωρίζουν στην εγχώρια νομοθεσία τους το γάμο μεταξύ προσώπων του ίδιου φύλου, έκρινε ο Γενικός Εισαγγελέας του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ). 

Παρότι πρόκειται για συστάσεις, το ΔΕΕ συνήθως εκδίδει αποφάσεις σύμφωνες με τις προτάσεις του Γενικού Εισαγγελέα. 

Αφορμή ο γάμος ενός Ρουμάνου με έναν Αμερικανό 

Οι συστάσεις έγιναν στο πλαίσιο προσφυγής των ρουμανικών δικαστικών αρχών, που προσπαθούσαν να καθορίσουν την κατάσταση ενός ζεύγους ομοφυλόφιλων ανδρών, ενός Ρουμάνου και ενός Αμερικανού. Οι δύο άνδρες παντρεύτηκαν στις Βρυξέλλες το 2010 και δύο χρόνια αργότερα ζήτησαν από το Βουκουρέστι να αναγνωρίσει την ένωσή τους, προκειμένου να επιτραπεί στον Αμερικανό να εγκατασταθεί στη Ρουμανία μαζί με τον σύντροφό του.

Σε ανακοίνωσή του, ο Γενικός Εισαγγελέας Μελσιόρ Βατλέ εξήγησε ότι «το νομικό πρόβλημα που βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της υπόθεσης δεν είναι η αναγνώριση του γάμου μεταξύ προσώπων του ίδιου φύλου αλλά εκείνο της ελεύθερης κυκλοφορίας των πολιτών της ΕΕ». Κάθε χώρα έχει την ελευθερία να επιτρέψει ή όχι το γάμο προσώπων του ιδίου φύλου.  Όμως «δεν επιτρέπεται να παρεμποδίσουν την ελεύθερη διαμονή ενός πολίτη της Ένωσης, αρνούμενες να χορηγήσουν στον σύντροφό του, που ανήκει στο ίδιο φύλο αλλά είναι πολίτης χώρας εκτός της ΕΕ, το δικαίωμα μόνιμης διαμονής στο έδαφός τους», σημείωσε. 

«Δεν ευσταθεί η νομολογία» ότι γάμος αφορά πρόσωπα διαφορετικού φύλου 

Σύμφωνα με τον Βατλέ, η οδηγία που αφορά την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων είναι ουδέτερη «όσον αφορά το φύλο των ανθρώπων και το πού έχει τελεστεί ο γάμος τους». 

Επίσης, αναφέρεται στη «γενική εξέλιξη των κοινωνιών» σε ζητήματα που αφορούν το γάμο μεταξύ ομόφυλων προσώπων και θεωρεί ότι η νομολογία του ΔΕΕ, βάσει της οποίας ο γάμος γίνεται μεταξύ προσώπων διαφορετικού φύλου «δεν ευσταθεί πλέον». 

Ο Βατλέ βασίστηκε επίσης στις αποφάσεις που έχει εκδώσει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Η κατάσταση στην ΕΕ

Στην Ευρώπη, 16 χώρες αναγνωρίζουν το γάμο μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών. Άλλες, όπως η Ελλάδα, έχουν θεσμοθετήσει την ελεύθερη ένωση. Ωστόσο, οι περισσότερες χώρες στην ανατολική Ευρώπη δεν αναγνωρίζουν τους γάμους. Στη Ρουμανία, η ομοφυλοφιλία αποποινικοποιήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 2000.