Συνεχίζεται το «σκληρό πόκερ» για τα πυρηνικά του Ιράν

Ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας Σεργκέι Λαβρόφ αναχώρησε από το Λωζάνη για τη Μόσχα, αφού εξέπνευσε τα μεσάνυχτα η προθεσμία για την επίτευξη ιστορικής πολιτικής συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, ενώ επανελήφθησαν πριν από λίγο οι συνομιλίες του σχήματος "5+1" με το Ιράν μετά τη διακοπή τους αργά χθες τη νύκτα εν μέσω σύγχυσης και αντικρουόμενων δηλώσεων για το αποτέλεσμα των συνομιλιών.

Η κινεζική αντιπροσωπεία στη Λωζάνη εξέδωσε νωρίς το πρωί σήμερα ανακοίνωση με την οποία καλεί τις μεγάλες δυνάμεις και το Ιράν "σε προσέγγιση των θέσεων για την επίτευξη συμφωνίας".

"Είναι σημαντικό να περιορισθούν οι διαφορές. Σε αυτήν την τελική φάση, όλες οι πλευρές οφείλουν να είναι έτοιμες για προσέγγιση των θέσεων και για ισχυρότερη πολιτική ώθηση στις διαπραγματεύσεις", δηλώνει στο κείμενο της ανακοίνωσης ο υπουργός Εξωτερικών της Κίνας Γουάνγκ Γι.

Από την πλευρά του ο βρετανός υπουργός Εξωτερικών Φίλιπ Χάμοντ δήλωσε στο BBC ότι υπάρχει η βάση για μία συμβιβαστική συμφωνία, αλλά "σημαντικά θέματα" πρέπει να συζητηθούν περαιτέρω, ενώ μέλος της γερμανικής διπλωματικής αντιπροσωπείας δήλωσε επίσης σήμερα ότι υπάρχει εμπλοκή ως προς σειρά σημαντικών θεμάτων.

"Τίποτε δεν έχει ακόμη συμφωνηθεί...μία συμφωνία είναι εφικτή, εάν υπάρχει καλή θέληση από όλες τις πλευρές", δήλωσε η γερμανική πηγή, κάνοντας λόγο ωστόσο λόγο για "σημαντική πρόοδο".

Ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Λοράν Φαμπιούς αναχώρησε αμέσως μετά τη διακοπή των συνομιλιών χωρίς να κάνει δηλώσεις. ωστόσο, διευκρίνισε ότι μεταβαίνει στο Παρίσι για να λάβει μέρος στην συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου και ότι θα επιτρέψει «όταν θα χρειαστεί».

 
Λίγη ώρα μετά τη διακοπή των διαπραγματεύσεων αργά τη νύκτα, σύγχυση επικρατούσε για την έκβαση των συνομιλιών. Ρωσία και Ιράν έκαναν λόγο για πρόοδο, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες διαβεβαίωναν ότι δεν έχουν διευθετηθεί σημαντικά θέματα.

Τα κύρια προβλήματα των διαπραγματεύσεων επικεντρώνονται σε δύο σημεία. Κατά πρώτον, η διάρκεια της συμφωνίας. Οι μεγάλες δυνάμεις επιδιώκουν την θέσπιση αυστηρού πλαισίου ελέγχου των ιρανικών πυρηνικών δραστηριοτήτων, ιδιαίτερα στον τομέα της έρευνας και της ανάπτυξης, διάρκειας 15 ετών, αλλά το Ιράν δεν θέλει να δεσμευθεί παρά για διάστημα το πολύ δέκα ετών.

Κατά δεύτερον, το θέμα της άρσης των κυρώσεων του ΟΗΕ είναι επίσης , από την αρχή, σημείο προστριβής. Οι Ιρανοί θα ήθελαν άρση των οικονομικών και διπλωματικών κυρώσεων αμέσως μετά τη σύναψη της συμφωνίας. Οι μεγάλες δυνάμεις θέλουν μία σταδιακή άρση των κυρώσεων αυτών που συνδέονται με την διασπορά των πυρηνικών και έχουν ληφθεί από το 2006 με αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Σε περίπτωση άρσης ορισμένων κυρώσεων, ορισμένες χώρες των "5+1" επιθυμούν την θεσμοθέτηση ενός μηχανισμού που θα επιτρέπει την επανεπιβολή τους σε περίπτωση που το Ιράν δεν τηρήσει τις δεσμεύσεις του.

Μία αποτυχία του παρόντος γύρου δεν θα σήμαινε αυτομάτως την ρήξη και το τέλος των διαπραγματεύσεων, τονίζουν οι πρωταγωνιστές των συνομιλιών.

Όλες οι πλευρές όμως συμφωνούν ότι η κατάσταση θα ήταν πολύ περισσότερο περιπεπλεγμένη και δυσχερής, διότι θα ενίσχυε τις αντιρρήσεις που εκφράζονται επί πιθανής συμφωνίας στο εσωτερικό των ΗΠΑ, στο Ιράν, στο Ριάντ και την Ιερουσαλήμ.