Εκλογές στο Κόσοβο: Νικητής και πάλι ο Κούρτι, κοντά στην αυτοδυναμία το εθνικιστικό κόμμα

Το εθνικιστικό κόμμα του πρωθυπουργού Άλμπιν Κούρτι κέρδισε περισσότερες από τις μισές ψήφους στις σημερινές εκλογές, ανοίγοντας τον δρόμο για τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης έπειτα από έναν χρόνο πολιτικού αδιεξόδου που έχει παραλύσει το κοινοβούλιο και καθυστερήσει κρίσιμη διεθνή χρηματοδότηση.

Η εκλογική διαδικασία είναι η δεύτερη μέσα στο έτος στο Κόσσοβο, μετά το γεγονός ότι το κόμμα του Κούρτι, Βετέβεντοσιε, δεν είχε εξασφαλίσει αυτοδυναμία τον Φεβρουάριο. Μήνες αποτυχημένων διαπραγματεύσεων για τον σχηματισμό συνασπισμού οδήγησαν την πρόεδρο Βιόσα Οσμάνι να διαλύσει το κοινοβούλιο τον Νοέμβριο και να προκηρύξει πρόωρες εκλογές.

Το κόμμα του Κούρτι προηγούνταν με 50,2% της ψήφου της Κυριακής, με καταμετρημένο το 87% των ψήφων μετά το κλείσιμο της κάλπης στις 7 μ.μ. Αναλυτές σημειώνουν ότι είναι δύσκολο να προβλεφθεί αν ο Κούρτι θα μπορέσει να σχηματίσει κυβέρνηση μόνος του, χωρίς συνασπισμό, ώστε να εξασφαλίσει τις 61 έδρες στο κοινοβούλιο των 120 εδρών.

Τα δύο βασικά κόμματα της αντιπολίτευσης, το Δημοκρατικό Κόμμα και η Δημοκρατική Λίγκα, συγκέντρωσαν 20,7% και 14% αντίστοιχα.

«Η βούληση των πολιτών βρίσκεται πλέον στις κάλπες. Η διαφύλαξη αυτής της βούλησης είναι ουσιώδης για τη νομιμότητα και την αξιοπιστία της εκλογικής διαδικασίας», δήλωσε ο Κούρτι σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα μετά τη δημοσιοποίηση των exit polls.

Μια ακόμη αποτυχία σχηματισμού κυβέρνησης και επαναλειτουργίας του κοινοβουλίου θα παρέτεινε την κρίση σε μια κρίσιμη χρονική στιγμή. Τον Απρίλιο οι βουλευτές πρέπει να εκλέξουν νέο πρόεδρο και να κυρώσουν δανειακές συμφωνίες ύψους 1 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Παγκόσμια Τράπεζα, οι οποίες λήγουν τους επόμενους μήνες. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν αρνηθεί να συγκυβερνήσουν με τον Κούρτι, επικρίνοντας τον χειρισμό των σχέσεων με τους δυτικούς συμμάχους και την προσέγγισή του στο εθνοτικά διχασμένο βόρειο τμήμα του Κοσόβου, όπου ζει σερβική μειονότητα. Ο Κούρτι κατηγορεί την αντιπολίτευση για το αδιέξοδο.

Στην προσπάθειά του να προσελκύσει ψηφοφόρους, ο Κούρτι έχει δεσμευθεί για έναν επιπλέον μισθό ετησίως για τους εργαζόμενους στον δημόσιο τομέα, 1 δισ. ευρώ ετησίως σε κεφαλαιουχικές επενδύσεις και τη δημιουργία νέας εισαγγελικής μονάδας για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν επίσης εστιάσει στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, βασική ανησυχία των ψηφοφόρων.

Δημοσκοπήσεις δεν δημοσιεύθηκαν στο Κόσοβο, ωστόσο ορισμένες που επικαλείται το Reuters πριν από την ψηφοφορία ευνοούσαν τον Κούρτι. Κάποιοι ψηφοφόροι δήλωσαν ότι δεν περίμεναν πως η ψηφοφορία θα έφερνε σημαντικές αλλαγές.

Αφού άσκησε το εκλογικό του δικαίωμα στην Πρίστινα, ο Κούρτι κάλεσε τους πολίτες να ψηφίσουν, λέγοντας ότι η υψηλότερη συμμετοχή θα ενίσχυε τη νομιμοποίηση του κοινοβουλίου.

«Μόλις γίνει γνωστό το εκλογικό αποτέλεσμα, θα κάνουμε ό,τι γνωρίζουμε και μπορούμε για να συγκροτήσουμε το κοινοβούλιο το συντομότερο δυνατό και να προχωρήσουμε στον σχηματισμό νέας κυβέρνησης», είπε.

Η συμμετοχή ανήλθε στο 45%, σύμφωνα με τα αποτελέσματα.

Το Κόσοβο ανακήρυξε την ανεξαρτησία του από τη Σερβία το 2008 με τη στήριξη των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένης της εκστρατείας βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ το 1999 κατά των σερβικών δυνάμεων που επιχειρούσαν να καταστείλουν εξέγερση της αλβανικής πλειοψηφίας, η οποία αποτελεί το 90% του πληθυσμού.

Παρά τη διεθνή στήριξη, η χώρα των 1,6 εκατομμυρίων κατοίκων έχει παλέψει με τη φτώχεια, την αστάθεια και το οργανωμένο έγκλημα. Η θητεία του Κούρτι, που ξεκίνησε το 2021, ήταν η πρώτη φορά που κυβέρνηση στην Πρίστινα ολοκλήρωσε πλήρη θητεία. Οι εντάσεις με τη Σερβία αναζωπυρώθηκαν το 2023, οδηγώντας την ΕΕ να επιβάλει κυρώσεις στο Κόσοβο. Το μπλοκ δήλωσε αυτόν τον μήνα ότι θα τις άρει μετά την εκλογή δημάρχων από τη σερβική μειονότητα στους βόρειους δήμους, ωστόσο τα μέτρα εκτιμάται ότι κόστισαν στο Κόσοβο εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.