SOS για επικείμενη επισιτιστική κρίση

Τον κώδωνα του  κινδύνου κρούουν ολοένα και περισσότεροι ειδικοί για μια επερχόμενη –  και πάντως όχι και τόσο μακρινή – επισιτιστική κρίση, μια κρίση που πέραν όλων των άλλων αντικατοπτρίζεται άμεσα και στην πορεία της παγκόσμιας οικονομίας!

Οι τελευταίες εξελίξεις, με τον παγκόσμιο δείκτη τροφίμων του ΟΗΕ να σκαρφαλώνει  σε νέο ιστορικό υψηλό τον Φεβρουάριο, αποδεικνύουν την κρισιμότητα της κατάστασης. Όπως ανακοίνωσε ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του ΟΗΕ, το πρόβλημα έγκειται στο ότι η ζήτηση ενισχύεται την ώρα που η παγκόσμια παραγωγή είτε ελαττώνεται, είτε πλήττεται από πληθώρα αστάθμητων παραγόντων που κυμαίνονται από τοπικές κρίσεις (όπως οι λαϊκές εξεγέρσεις στη Βόρεια Αφρική που με τη σειρά τους ωθούν τις κυβερνήσεις στην περιοχή κατά περίπτωση είτε στην μαζική αγορά δημητριακών, σιτηρών και ρυζιού, είτε στην αποχή από τη διεθνή αγορά), έως τις δραματικές κλιματικές αλλαγές.

Αποτέλεσμα αυτού  του εκρηκτικού μίγματος είναι η  πρωτοφανής μείωση των διεθνών αποθεμάτων δημητριακών, σιτηρών και γενικότερα εμπορεύσιμων τροφίμων. Αυτή η κατάσταση  οδηγεί σε ραγδαία ανατίμηση των  τροφίμων, κάτι που ουσιαστικά απετέλεσε την αφορμή για το ξέσπασμα των λαϊκών εξεγέρσεων στην Τυνησία και την Αίγυπτο. Κι ενδεχομένως έπεται συνέχεια ...

Η νέα έκρηξη στις τιμές των τροφίμων αποδίδεται στην ξηρασία που έπληξε πέρυσι τη Ρωσία και οδήγησε σε δραματική  μείωση την παραγωγή σιτηρών, αλλά και στην ανάλογη αρνητική επίπτωση που είχαν τα αντίξοα καιρικά φαινόμενα φέτος στις περισσότερες από τις μεγάλες παραγωγούς χώρες, από τον Καναδά έως τη Βραζιλία.  

Παράλληλα η  εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου πολλαπλασιάζει τις πιέσεις και  στην αγορά τροφίμων. Σύμφωνα με τον Διευθυντή του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ  Ντέιβιντ Χαλάμ, οι διεθνείς τιμές των  τροφίμων θα αυξηθούν περαιτέρω καθώς  πέραν όλων των άλλων αυξάνεται ταχύτατα και ο πληθυσμός παγκοσμίως, επομένως και η ζήτηση, την ώρα που διαρκώς μειώνονται οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις και οι σοδειές επηρεάζονται αρνητικά από τις κλιματικές αλλαγές.  

Ενδεικτικό είναι  ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του  ΟΗΕ αλλά και του Αμερικανικού Υπουργείου Γεωργίας η παγκόσμια παραγωγή τροφίμων θα πρέπει να αυξηθεί κατά 70% έως το 2050 προκειμένου να καλύψει τις διατροφικές ανάγκες των περίπου 9 δισεκατομμυρίων ανθρώπων που έως τότε θα κατοικούν τον πλανήτη! Μάλιστα οι ανάγκες δεν θα περιοριστούν μόνο σε σιτηρά και καλλιεργήσιμα τρόφιμα, αλλά και σε αυξημένη ζήτηση για ζωικά τρόφιμα. Μόνο στις ΗΠΑ η ζήτηση για κρέας θα τριπλασιασθεί έως το 2050.  

Παράλληλα ο  ΟΗΕ εκτιμά ότι το 2010 οι χώρες - μέλη του δαπάνησαν περισσότερα από ένα τρισεκατομμύριο δολάρια σε εισαγωγές τροφίμων, με τις φτωχότερες χώρες του Τρίτου Κόσμου να έχουν αυξήσει τις εισαγωγές τους κατά 20% σε σχέση με το 2009.  

Τέλος, μια ακόμα  παράμετρο θέτει υπό συζήτηση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Σύμφωνα με σημερινή ανάλυση του κυρίου Thomas Helbling, συμβούλου στο τμήμα Ανάλυσης Αγορών του Ταμείου, στην πίεση που δέχεται η διεθνής αγορά τροφίμων συντείνει και η αύξηση του μέσου εισοδήματος των αναπτυσσόμενων χωρών, γεγονός που αλλάζει και τις διατροφικές συνήθειες των κατοίκων τους, με αποτέλεσμα την διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση για κτηνοτροφικά και γαλακτοκομικά προϊόντα!