Μήνυμα Παπανδρέου προς Σκόπια και Τουρκία

Ειδική αναφορά στην ΠΓΔΜ και το ζήτημα της ονομασίας έκανε ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, μιλώντας στην 3η Σύνοδο των πρέσβεων της Σερβίας στο Βελιγράδι. Ο κ. Παπανδρέου επανέλαβε την εθνική «κόκκινη γραμμή» προσθέτοντας ότι περιμένουμε από την ΠΓΔΜ να «μας συναντήσει στα μισά του δρόμου» και επισημαίνοντας ότι «επιζητούμε συναινετική λύση» που δεν θα αφήνει «γκρίζες περιοχές» και «πιθανές πηγές έντασης».

Μιλώντας για την τακτική προσέγγισης με την Τουρκία, ο κ. Παπανδρέου είπε ότι «πριν από 10 χρόνια ορισμένοι λαϊκιστές με κατηγόρησαν ως προδότη της χώρας μου, τώρα η πολιτική αυτή δικαιώνεται και η πλειοψηφία των Ελλήνων αναγνωρίζει πως η ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ είναι προς το συμφέρον μας γιατί όταν έχεις ένα σταθερό, δημοκρατικό συνεργάτη ως γείτονα, είναι καλό για την Ελλάδα και την Ευρώπη».

Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι η Τουρκία πρέπει να αποδείξει ότι σέβεται τις αρχές καλής γειτονίας και την ειρηνική επίλυση των διαφορών και πρέπει να πραγματοποιήσει θετικά βήματα για την επίλυση του Κυπριακού.

«Ελπίζω μέσα στο 2010 να γίνουν βήματα προς την κατεύθυνση του κοινού μας στόχου που είναι η ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ» είπε ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου μιλώντας στη Σύνοδο.

Ο πρωθυπουργός είπε ότι «μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου εκδηλώθηκε μια κοινή επιθυμία να ενοποιηθεί η Ευρώπη και ως αποτέλεσμα αυτής τα περισσότερα κράτη του πρώην σοβιετικού μπλοκ της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης είναι τώρα μέλη της ΕΕ, με αποτέλεσμα της ολοκλήρωσης αυτής μια μεγαλύτερη σταθερότητα στην περιοχή, πνεύμα καλής γειτονίας και νέους δημοκρατικούς θεσμούς που προστατεύονται από ένα ευρύτερο ευρωπαϊκό σώμα».

Ο πρωθυπουργός επισήμανε από την άλλη, ότι η ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων δεν κατάφερε μετά τον Ψυχρό Πόλεμο να «κλείσει τον κύκλο της αστάθειας και μερικές φορές της ακραίας βίας».

Κάνοντας μια αναδρομή στην πολιτική που άσκησε ως υπουργός Εξωτερικών την δεκαετία του ’90, ο πρωθυπουργός είπε ότι οι στόχοι τότε εστιάζονταν στην αποτροπή της ανθρωπιστικής κρίσης, στην παύση των εχθροπραξιών και στην ανάπτυξη μιας δυναμικής που θα οδηγούσε σε έναν «οδικό χάρτη» για κατάπαυση του πυρός και την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας.

Ο πρωθυπουργός είπε ότι τότε τέθηκαν οι βάσεις για να εξέλθουν τα Βαλκάνια από τον κύκλο της αστάθειας και «εργαστήκαμε για ένα σύμφωνο σταθερότητας που όλοι μας στα Βαλκάνια αντιλαμβανόμασταν ότι θα μπορούσε να λειτουργήσει μακροπρόθεσμα υπό την προϋπόθεση, α) ότι θα αποκτούσαμε κοινή φωνή στα Βαλκάνια και θα παίρναμε τις τύχες μας στα χέρια μας, αντί να κοιτάμε ο καθένας το αφεντικό του και τον προστάτη του και β) ότι θα μπορούσαμε να επιτύχουμε αν η διεθνής κοινότητα άρχιζε να μας αντιμετωπίζει ενιαία».

«Γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο συνάντησα (τότε) τον Μιλόσεβιτς και τον Κοστούνιτσα για να μεταφέρω το μήνυμα ότι η Σερβία ή η τότε Γιουγκοσλαβία ανήκει στην Ευρώπη και η τελευταία δεν έχει το δικαίωμα να αρνηθεί στην Σερβία ένα τέτοιο μέλλον, ενώ η Σερβία θα γινόταν μια δημοκρατική χώρα».

«Αυτό ήταν το απλό μήνυμα που μετέφερα ιδιωτικά και δημόσια και ελπίζω να βοήθησε να πραγματοποιηθούν τα πρώτα δημοκρατικά βήματα εδώ», είπε ο πρωθυπουργός προσθέτοντας ότι «είμαι πεπεισμένος ότι η πλήρης ένταξη των Βαλκανίων στις ευρωατλαντικές δομές είναι ο πιο σίγουρος δρόμος για την διασφάλιση της ασφάλειας και της σταθερότητας και την επίτευξη της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης».

Επικαλούμενος την ελληνική εμπειρία ο πρωθυπουργός είπε ότι «ακόμα και αν είμαι κριτικός απέναντι στην ΕΕ από την σκοπιά της ανάγκης για περισσότερο κοινωνική Ευρώπη με ισχυρότερη εξωτερική πολιτική και πολιτική άμυνας, η Ελλάδα έχει επωφεληθεί από την ΕΕ σε πολλά ζητήματα».

«Η ελληνική εμπειρία αλλά και η κοινή μας ιστορία στην περιοχή που περιλαμβάνει εποχές ειρήνης και εποχές συγκρούσεων διαμορφώνει το κοινό μας όραμα για τα Βαλκάνια στην ΕΕ» πρόσθεσε ο Γιώργος Α. Παπανδρέου, κάνοντας ταυτόχρονα λόγο για την πολιτική που διαμορφώθηκε στην Θεσσαλονίκη το 2003 όταν ήταν υπουργός Εξωτερικών.

«Από το 2003 δύο Βαλκανικά κράτη έχουν γίνει μέλη της ΕΕ, δύο κράτη των Δυτικών Βαλκανίων έχουν λάβει καθεστώς υποψήφιας χώρας, η Σερβία έχει υποβάλλει αίτηση, ενώ και τα υπόλοιπα κράτη συνδέονται με την ΕΕ με τον ένα ή τον άλλο τρόπο» είπε ο πρωθυπουργός, διαπιστώνοντας ωστόσο μια επιβράδυνση της όλης διαδικασίας την οποία απέδωσε στην «κρίση ταυτότητας μέσα στην ΕΕ, στην διεθνή οικονομική κρίση και στα άλυτα προβλήματα της περιοχής».

Ο έλληνας πρωθυπουργός τόνισε ότι η διαδικασία πρέπει να ενισχυθεί από τη μια με την ανάπτυξη πνεύματος συνεργασίας στα Δυτικά Βαλκάνια και από την άλλη με την ΕΕ να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και να δεσμεύεται πραγματικά για πλήρη ένταξη των χωρών, επισημαίνοντας ότι «γι’ αυτό προωθούμε την ``Ατζέντα 2014``».

Ο Γιώργος Παπανδρέου τόνισε ότι τα Βαλκάνια είναι το μεγάλο ευρωπαϊκό σταυροδρόμι των πολιτισμών, των παραδόσεων, των εθνοτήτων και των θρησκειών, επισημαίνοντας ότι αυτή η κληρονομιά μπορεί να οδηγήσει είτε σε μεγάλη ανάπτυξη ή αν την εκμεταλλεύονται «εξτρεμιστές» μπορεί να οδηγήσει σε βίαιες συγκρούσεις.

«Όταν εθνικά κράτη σχηματίστηκαν από μια περιοχή όπου για αιώνες δεν υπήρχαν εθνικά σύνορα, αυτές οι διαχωριστικές γραμμές συχνά οδήγησαν σε αιματοχυσίες» είπε ο πρωθυπουργός, τονίζοντας ότι πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για την επίλυση των διαφορών και επισημαίνοντας ότι δεν πρέπει να ξεχαστούν οι περισσότεροι από 100.000 νεκροί της δεκαετίας του ΄90.

«Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να γίνει ξανά αυτό» τόνισε ο Γιώργος Α. Παπανδρέου.

Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι «η Ατζέντα 2014» είναι δυνατό να επιτευχθεί, όμως κάθε χώρα πρέπει να αναλάβει τις υποχρεώσεις της.

«Στην Κύπρο όπως και σε άλλες ζώνες διαφορών, το παρελθόν επισκιάζει την προοπτική ενός φωτεινού μέλλοντος, και σκοπός μας είναι να δημιουργήσουμε σταθερά πολιτικά πλαίσια και περιφερειακές συμμαχίες ώστε να καταστεί δυνατό ένα διαφορετικό μέλλον απαλλαγμένος από τους φόβους» είπε ο Γιώργος Παπανδρέου.

Ο πρωθυπουργός στην ομιλία του αναφέρθηκε επίσης στην «παγκόσμια διακυβέρνηση που είναι εν τη γενέσει της», επισημαίνοντας, μεταξύ άλλων πως τα «εθνικά κράτη βαθμιαία καθίστανται ανίκανα να αντιμετωπίσουν μόνα τους παγκόσμια προβλήματα όπως η κλιματική αλλαγή, η μετανάστευση και το οργανωμένο έγκλημα» καλώντας σε παγκόσμια συνεργασία και περιφερειακές συμμαχίες.

«Ανήκουμε ίσως στην περισσότερο εθνικά και πολιτιστικά διαιρεμένη περιοχή της Ευρώπης» είπε ο πρωθυπουργός καλώντας ταυτόχρονα στην μετατροπή των διαφορών σε πλεονέκτημα.

Ο έλληνας πρωθυπουργός είπε επίσης ότι το 2003 η Σερβία έχασε έναν από τους σημαντικότερους και πλέον δυναμικούς ηγέτες της αλλαγής και πρόσθεσε ότι «ο Ζόραν Τζίτζιτς πλήρωσε με την ζωή του το πολιτικό του θάρρος. Οφείλουμε στη μνήμη του να προχωρήσουμε τις αλλαγές που εγκαινίασε».

Ο Γιώργος Παπανδρέου εξήρε τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες του Σέρβου προέδρου Μπόρις Τάντιτς, και ολοκλήρωσε την ομιλία του λέγοντας πως «χωρίς να ξεχνάμε το παρελθόν και την ιστορία πρέπει να κοιτάμε στο μέλλον και το μέλλον της Σερβίας και των Βαλκανίων είναι στην ΕΕ με την Ελλάδα να είναι ένας σταθερός σύμμαχος σε αυτή την προσπάθεια αλλά και ο πιο αξιόπιστος εταίρος και αληθινός φίλος».