Βρετανία: Αμφιλεγόμενη η αποκάλυψη για τις βουλευτικές δαπάνες

Δημοσιεύοντας καθημερινά λεπτομέρειες των δαπανών που δικαιολογούν ως βουλευτικές οι Βρετανοί βουλευτές, η εφημερίδα «Ντέιλι Τέλεγκραφ» υπέγραψε μια από τις πιο ηχηρές δημοσιογραφικές επιτυχίες των τελευταίων ετών, η οποία συγκλόνισε όλη την πολιτική τάξη, δημιουργεί όμως μερικές δεοντολογικές επιφυλάξεις.

Από την κατασκευή ενός «νησιού για πάπιες» ως τις λογιστικές ταχυδακτυλουργίες για να αποφύγουν να καταβάλουν τον ΦΠΑ, οι πρακτικές των βουλευτών της Αυτής Μεγαλειότητος εκτίθενται καθημερινά εδώ και δύο εβδομάδες στις στήλες της δεξιάς εφημερίδας.

Δεν γλιτώνει κανένας, από τους Εργατικούς ως τους Συντηρητικούς --στους οποίους πρόσκειται ωστόσο η εφημερίδα- και από τους υπουργούς ως τους λιγότερο προβεβλημένους βουλευτές.

«Είναι ίσως η μεγαλύτερη επιτυχία της Ντέιλι Τέλεγκραφ εδώ και δεκαετίες, ίσως και όλης της ιστορίας της», θριαμβολογεί ο υποδιευθυντής της, ο Άντριου Πιρς. «Έπειτα από τις αποκαλύψεις μας, θα υπάρξει μια αλλαγή σε βάθος του τρόπου με τον οποίο αποδίδονται στους βουλευτές τα έξοδά τους και αυτό είναι προς το συμφέρον των πολιτών», εξηγεί.

Μπροστά στο εύρος του σκανδάλου, ο πρόεδρος της Βουλής των Κοινοτήτων Μάικλ Μάρτιν υποχρεώθηκε να παραιτηθεί -- ήταν η πρώτη παραίτηση προέδρου της Βουλής εδώ και τρεις αιώνες. Και ο πρωθυπουργός Γκόρντον Μπράουν υποσχέθηκε τη μεταρρύθμιση ενός συστήματος, οι υπερβολές του οποίου έχουν προκαλέσει την οργή των Βρετανών.

«Σ έναν αιώνα από τώρα, οι ιστορικοί θα γράφουν ακόμη για την υπόθεση αυτή. Θα αποτελέσει τμήμα του θρύλου της δημοσιογραφίας», εκτιμά ο Στίβεν Γκλόουβερ στην κεντροαριστερή εφημερίδα «Ιντιπέντεντ», που ωστόσο δεν τρέφει μεγάλη συμπάθεια για την ανταγωνίστριά της που πρόσκειται στη συντηρητική δεξιά.

Η κυκλοφορία της «Ντέιλι Τέλεγκραφ» αυξήθηκε κάθετα, όπως και η φήμη της: την πρώτη ημέρα των αποκαλύψεων, στις 8 Μαΐου, η εφημερίδα πούλησε περίπου 85.000 φύλλα περισσότερα από το μέσο όρο της, που ήταν 820.000 τον Απρίλιο, σύμφωνα με διαρροές εν αναμονή των επίσημων αριθμών.

Όμως η επιτυχία αυτή έχει προκαλέσει μερικές αντιδράσεις. Και όχι μόνον από τους βουλευτές που στιγματίστηκαν και υποχρεώνονται να δικαιολογηθούν μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες.

Διότι σύμφωνα με τον Τύπο, η «Ντέιλι Τέλεγκραφ» πλήρωσε ένα μεγάλο ποσό -100.000 στερλίνες (114.000 ευρώ) - για να αποκτήσει το CD που περιείχε τις λεπτομέρειες των εξόδων των 646 βουλευτών, το οποίο είχε αρχικά προταθεί σε άλλες εφημερίδες, οι οποίες αρνήθηκαν την προσφορά. Το ποιος αντέγραψε το CD παραμένει μυστήριο.

«Υπάρχει κάτι που μικρή σχέση έχει με τη δεοντολογία στον τρόπο που αποκτήθηκε αυτή η πληροφορία», δήλωσε ο Έιρον Ντέιβις που διδάσκει πολιτική επικοινωνία στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου. «Θα είναι αναμφισβήτητα η επιτυχία της χρονιάς, έστω κι αν επιτεύχθηκε με αμφιλεγόμενο τρόπο».

Μπορούμε να μιλάμε για δημοσιογραφική επιτυχία όταν μια εφημερίδα πληρώνει για να πάρει πληροφορίες οι οποίες επρόκειτο σε κάθε περίπτωση να δημοσιευτούν επισήμως στα μέσα Ιουλίου χάρη στην έρευνα που διεξήγε επί πολλά χρόνια μια ανεξάρτητη δημοσιογράφος;, αναρωτιούνται οι σκεπτικιστές.

Για τον Ρόι Γκρίνσλεϊντ, ο οποίος διδάσκει δημοσιογραφία στο Πανεπιστήμιο Σίτι του Λονδίνου, το να πληρώνει κανείς για πληροφορίες προς το συμφέρον του κοινού «αποτελεί ιστορική παράδοση του εμπορικού Τύπου».

«Όταν μια εφημερίδα πληρώνει για να αποκτήσει ντοκουμέντα, είναι πολύ διαφορετικό από το να πληρώσει για μια συνέντευξη, όπου τα χρήματα παρακινούν κάποιον να υπερβάλει, ακόμη και να πει ψέματα», εξηγεί ο Γκρίσνλεϊντ στην «Ίβνινγκ Στάνταρ».

Σύμφωνα με τον Άντριου Πιρς, η απόκτηση του καταλόγου με τις βουλευτικές δαπάνες δεν ήταν παρά η αρχή της ιστορίας. «Πρέπει να εξεταστούν χιλιάδες σελίδες», να αναλυθούν περίπλοκες πληροφορίες και «αυτό απαιτεί αληθινές ερευνητικές ικανότητες», τονίζει.