Π.Τσινάβος, το κρι-κρι της γαλακτοβιομηχανίας

Οι Σέρρες έχουν πολλούς λόγους για να νιώθουν υπερήφανες. Εντάξει, κάποιος πολιτικά σκεπτόμενος μπορεί να χρεώσει στις επιτυχίες της την πρωθυπουργική καταγωγή του κ. Κώστα Καραμανλή. Ομως σε καιρούς σκανδάλων, ακρίβειας και πολιτικής αποσταθεροποίησης εμείς θα αποφύγουμε κάτι τέτοιο. Θα μιλήσουμε για άλλα, πιο ασφαλή, πεδία.

Ηδη από τον Ιούνιο λοιπόν η μακεδονική πόλη γιόρτασε την άνοδο της τοπικής ποδοσφαιρικής ομάδας στη Super League. Τα «λιοντάρια» (όπως είναι το τοπικό τους παρατσούκλι από το σήμα της φανέλας), ύστερα από 16 ολόκληρα χρόνια, θα φιλοξενούνται ξανά στα σαλόνια της Α’ Εθνικής.

Στη μεγάλη κατηγορία όμως του κλάδου γάλακτος εδώ και χρόνια πρωταγωνιστεί ένα άλλου είδους… λιοντάρι. Ή, μάλλον, ένα άλλο «ζώο», που εμπορικά όμως βρυχάται όπως ο βασιλιάς των ζώων στο σήμα του Πανσερραϊκού. Πρόκειται για τη βιομηχανία ΚΡΙ ΚΡΙ. Μια εταιρεία με ιστορία παρόμοια με αυτό που πολλοί θα ονόμαζαν greek dream και η οποία, σε πείσμα των αθηνοκεντρικών καιρών, παλεύει με τις λιγοστές δυνάμεις που η παρηκμασμένη βιομηχανικά Βόρεια Ελλάδα τής παρέχει. Αυτή η εταιρεία είναι που φέτος έβαλε τον πήχη ψηλότερα από ποτέ και που με στρατηγικές συμμαχίες όπως αυτή με την αλυσίδα Σκλαβενίτης βάζει πλώρη για άλματα στη νότια Ελλάδα. Οπως ακριβώς δηλαδή κάνουν τα ζωηρά κρι κρι που πηδάνε από βράχο σε βράχο.

Ο κ. Παναγιώτης Τσινάβος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της γαλακτοβιομηχανίας ΚΡΙ ΚΡΙ, είναι ένας επιχειρηματίας από τον ελληνικό Βορρά που σπάνια επιλέγει υψηλούς τόνους για να μιλήσει τόσο για τη δουλειά όσο και την καταγωγή του. Αν και συμμετέχει ενεργά στον Σύνδεσμο Βιομηχάνων Βορείου Ελλάδος, χωρίς να διακατέχεται από «βορειοελλαδίτικο σύνδρομο» κατά της πρωτεύουσας, αρνείται να συμβιβαστεί με τα όρια που βάζει το αθηνοκεντρικό κράτος και επιλέγει να κάνει business από τον τόπο καταγωγής του. Από τη Μακεδονία, λοιπόν, η βιομηχανία γάλακτος ΚΡΙ ΚΡΙ έχει κατορθώσει να στρέψει ουκ ολίγες φορές τα φώτα της επιχειρηματικής δημοσιότητας επάνω της.

Οι πλανόδιοι πωλητές και το δώρο στον Αϊζενχάουερ

Η πορεία της οικογένειας Τσινάβου στις business ξεκινά λίγο μετά τον Εμφύλιο, το 1954. Είναι η περίοδος που ο Γιώργος Τσινάβος δημιούργησε ένα μικρό ζαχαροπλαστείο στην πόλη των Σερρών. Μια πόλη που μόλις έβγαινε από την καχεξία του Εμφυλίου και εισερχόταν σε μια καινούρια φάση. Αυτήν του ξεριζωμού των νέων της, οι οποίοι, εξωθημένοι από τη φτώχεια, συνωστίζονταν στα τρένα για να φύγουν για Γερμανία ή Βέλγιο.

Αγωνιστής ο Γιώργος Τσινάβος, με τίποτα δεν ήθελε να έχει την ίδια τύχη με όσους συμπολίτες του κατέφθαναν στον γνωστό σταθμό του Μονάχου. Και τα κατάφερε.

Στο μικρό ζαχαροπλαστείο λοιπόν έμαθε για τα καλά την τέχνη του γάλακτος και, φυσικά, το παγωτό. Ενα είδος πολυτελείας τότε, το οποίο όμως στα ακόλουθα χρόνια του ’60 κέρδιζε διαρκώς φίλους. Ως όνομα για το προϊόν του, επέλεξε αυτό του γνωστού ορεσίβιου ζώου, το οποίο μάλιστα είχε δοθεί ως δώρο στον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντουάιτ Αϊζενχάουερ κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην Αθήνα.

Η αυξημένη ζήτηση λοιπόν για το παγωτό δίνει στον Γιώργο Τσινάβο την πρώτη μεγάλη του ιδέα: να συνεργαστεί με πλανόδιους πωλητές, που γύριζαν με ειδικά χειροκίνητα καροτσάκια τη σερραϊκή πρωτεύουσα. Ηταν οι περίφημοι παγωτατζήδες, με το χωνί στο κεφάλι και τις λευκές στολές, οι οποίοι συνόδευσαν τα παιδικά όνειρα εκατομμυρίων Ελληνοπαίδων. Με τα περίφημα καροτσάκια, που ως ψυκτικό μέσο είχαν τον πάγο, οι τελευταίοι όργωναν όλη τη χώρα. Μια άλλη Ελλάδα, πιο ρομαντική αλλά εξαθλιωμένη, που θύμιζε ταινία του ιταλικού νεορεαλισμού.

Δική του πατέντα ήταν το παγωτό κασάτο

Μια σημαντική πατέντα του Τσινάβου υπήρξε το παγωτό κασάτο, το οποίο παραγόταν αποκλειστικά από πρόβειο γάλα. Ετσι στα μέσα του ’60 ο επιχειρηματίας βγαίνει εκτός Σερρών και πλέον τα κέρδη… ρέουν. Ο ίδιος όμως στέκεται άτυχος και πεθαίνει το 1963, με αποτέλεσμα την τύχη της εταιρείας να την αναλάβουν η σύζυγός του και ο αδελφός του Σπύρος.

Η ΚΡΙ ΚΡΙ, παρά τα προβλήματα, σταδιακά εξαπλώνεται κι από ένα μικρό τοπικό σερρραϊκό ζαχαροπλαστείο εξελίσσεται σε βιομηχανία. Μάλιστα το 1971 αποκτά την πρώτη ιδιόκτητη γραμμή παραγωγής της, ενώ το 1987 κατασκευάζεται το εργοστάσιό της με παραγωγικές μονάδες παγωτού και γιαούρτης. Παράλληλα δημιουργείται στη Ξάνθη η πρώτη αποκλειστική αντιπροσωπία παγωτού, ενώ σύντομα στην εταιρεία εισέρχεται η νέα γενιά.

Πρόκειται για τον Παναγιώτη Τσινάβο, που οδήγησε την εταιρεία στη σημερινή της μορφή. Τότε όμως ξεκινούν και οι πολύ σοβαρές επενδύσεις των μεγάλων αθηναϊκών δυνάμεων της ΕΒΓΑ, της ΔΕΛΤΑ, της Αlgida ή της ΑΣΤΥ και της ΑΓΝΟ (από τη Βόρεια Ελλάδα). Ο ανταγωνισμός λοιπόν καραδοκεί και η ΚΡΙ ΚΡΙ πρέπει να οχυρωθεί. Κι ας έχει εξελιχθεί το παγωτό σε δημοφιλή απόλαυση για όλη την ελληνική οικογένεια.

Ολοκληρώνοντας τις σπουδές Χημείας στην Ιταλία, ο κ. Παναγιώτης Τσινάβος επιστρέφει στην Ελλάδα το 1983 και εντάσσεται στην εταιρεία. Είναι η συγκυρία κατά την οποία η ΚΡΙ ΚΡΙ αποφασίζει την τοποθέτησή της εκτός του παγωτού και στο γιαούρτι, αποφεύγοντας το γάλα, άρα και το πεδίο του οξύτατου ανταγωνισμού που θα οδηγήσει μεγάλες επιχειρήσεις σε βραχυκύκλωμα. Το 1991 ξεκινά μάλιστα επενδύσεις στα Σκόπια, όπου σήμερα η ΚΡΙ ΚΡΙ διαθέτει πάνω από 1.500 δικά της ψυγεία.

Μετά τα Σκόπια, η Βουλγαρία, η Ιταλία και η Ισπανία

Αυτή τη στιγμή η ΚΡΙ ΚΡΙ είναι μια μοντέρνα εταιρεία, που ονειρεύεται την ανάπτυξή της με ταχείς ρυθμούς στη Νότια Ελλάδα και την ενίσχυσή της στη γειτονική αγορά της Βουλγαρίας.
Η ΚΡΙ ΚΡΙ, που ως τώρα είχε παρουσία στη Βουλγαρία μόνο στο catering, άρχισε να τοποθετεί προϊόντα της σε λιανεμπορικές αλυσίδες στη γειτονική χώρα, δημιουργώντας παράλληλα οργανωμένα δίκτυα διανομών.

Ταυτόχρονα ενισχύει την παρουσία της και στις σαφώς απαιτητικές αγορές της Ιταλίας και της Ισπανίας, ενώ εξετάζει και νέες ευρωπαϊκές αγορές για την τοποθέτηση προϊόντων της.
Σε κάθε περίπτωση όμως η εσωτερική αγορά είναι η μεγάλη προτεραιότητα της διοίκησης Τσινάβου, αφού ο διορατικός επιχειρηματίας κρίνει πως εδώ θα δοθεί η μεγάλη μάχη και θα κριθεί το μέλλον της εταιρείας.

Πάντως, εκτός από την αύξηση του αριθμού των αντιπροσώπων της, φιλοδοξεί να διευρύνει τα μεγέθη της μέσω της προσπάθειας εξαγοράς της γαλακτοβιομηχανίας «Ροδόπη» που επιχείρησε πριν από ενάμιση μήνα. Μιας εξαγοράς που τελικά δεν επιτεύχθηκε, αφού η «Ολυμπος» έκανε καλύτερη (αν και κατά πολλούς αμφιλεγόμενη) προσφορά.

Στον σχεδιασμό του επιχειρηματία, σημαντικό ρόλο έπαιξε και η είσοδος της εταιρείας στον κόσμο του Χρηματιστηρίου το 2003. Μια εισαγωγή σε καιρούς δύσκολους, που απέφερε όμως πρόσθετους αναπτυξιακούς πόρους.

Πρόσφατα οριστικοποιήθηκαν και νέες συνεργασίες, ειδικά στον τομέα του παγωτού, με στόχο η εταιρεία να επεκταθεί και σε περιοχές στις οποίες δεν είχε παρουσία μέχρι σήμερα. Κάπως έτσι εφέτος προγραμματίζεται η δημιουργία περίπου 1.100 νέων σημείων πώλησης, εκ των οποίων το μεγαλύτερο μέρος στην Πελοπόννησο και σε νησιωτικές περιοχές.

Αυτή τη στιγμή η εταιρεία διαθέτει 10.000 σημεία πώλησης για το παγωτό στην Ελλάδα και μερίδιο αγοράς περί το 7%.
Το 2007 κλείνει με αύξηση κατά 20% του κύκλου εργασιών της ΚΡΙ ΚΡΙ, παρά το γεγονός ότι πέρυσι καταγράφηκε άνοδος 50% του κόστους παραγωγής, λόγω της αύξησης στις τιμές των πρώτων υλών, που δεν μετακυλίστηκε στον τελικό καταναλωτή.

Η διοίκηση της ΚΡΙ ΚΡΙ έχει θέσει στόχο την ενίσχυση των οικονομικών μεγεθών της κατά την επόμενη τριετία με ρυθμούς αύξησης 15% - 20%. Στόχος που θα εξυπηρετηθεί και από τις επενδύσεις της, οι οποίες βαίνουν προς ολοκλήρωση, για την παραγωγή νέων καινοτόμων προϊόντων και την επιδίωξη νέων συνεργασιών. Οι νέες γραμμές παραγωγής στον τομέα του παγωτού ολοκληρώνονται το αργότερο σε έναν μήνα, ενώ και οι νέες γραμμές για τα γαλακτοκομικά προϊόντα προβλέπεται να είναι έτοιμες τον ερχόμενο Απρίλιο.

Ένα αστέρι γεννιέται

Ο Μακεδόνας γαλακτοβιομήχανος πάντως θεωρείται από πολλούς ανερχόμενο αστέρι του Χρηματιστηρίου (αφού καταφέρνει και ανεβάζει σιγά-σιγά τις αποδόσεις του) αλλά και συνολικά της βορειοελλαδίτικης επιχειρηματικότητας. Δεν λείπουν μάλιστα εκείνοι που θα τον ήθελαν ακόμα και να διαδέχεται τον νυν πρόεδρο του Συνδέσμου Βιομηχάνων Βορείου Ελλάδος κ. Γιώργο Μυλωνά, αν και ο ίδιος δεν έχει εκφράσει τέτοια διάθεση.

Ηδη πάντως η ΚΡΙ ΚΡΙ έχει δεχθεί πολλές προτάσεις από μεγάλες πολυεθνικές και ξένους οίκους για να πουληθεί, αφού η αγορά γάλακτος, γιαουρτιού και παγωτών παραμένει ακόμη ελκυστική.

Η μεσαίου μεγέθους μακεδονική γαλακτοβιομηχανία ΚΡΙ ΚΡΙ, από τις Σέρρες, ανεβάζει κάθε χρόνο τα μερίδιά της στην αγορά -κυρίως του παγωτού-, όπου μετά την πώληση της κραταιάς «ΔΕΛΤΑ Παγωτό» στη «Nestle» άνοιξε ο χώρος.

Ο κ. Παναγιώτης Τσινάβος γνωρίζει καλά τη θέση της εταιρείας του και θεωρείται συντηρητικός επιχειρηματίας. Πρόσφατα πάντως υιοθέτησε μια νέα στρατηγική, ανοίγοντας τις πόρτες της ΚΡΙ ΚΡΙ σε νέους μάνατζερ και απαγκιστρώνοντας τον εαυτό του από το μοντέλο του προέδρου-ανθρώπου για όλες τις δουλειές.