Ήξερε η Λευκωσία για τη μυστική βάση ελικοπτέρων των ΗΠΑ

Το αίτημα των ΗΠΑ προς το Ηνωμένο Βασίλειο το 2012 να χρησιμοποιήσει τις Βρετανικές Βάσεις στην Κύπρο για επιχειρήσεις, το οποίο είχε απορριφθεί, φαίνεται να ικανοποιήθηκε έναν χρόνο μετά υπό πλήρη μυστικότητα. Σύμφωνα με έκθεση του γενικού επιθεωρητή του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, την οποία αποκάλυψε το αμερικανικό δίκτυο ABC News, από τον Σεπτέμβριο του 2013 μέχρι και τον Αύγουστο του 2017 λειτούργησε αμερικανική αεροπορική βάση στην Κύπρο, έναντι κόστους πέριξ των 20 εκατομμυρίων δολαρίων κάθε χρόνο. Οι σκοποί της αεροπορικής βάσης και η ακριβής τοποθεσία της στο νησί δεν καταγράφονται στην έκθεση του γεν. επιθεωρητή του State Department (ημερ. Σεπτεμβρίου 2018), ο οποίος σημειώνει ότι η λειτουργία της αεροπορικής βάσης δεν είχε λάβει έγκριση από το αρμόδιο σώμα του State Department.

Τον Οκτώβριο του 2013, μετά το άνοιγμα της βάσης, ενημερώθηκε το αρμόδιο σώμα του State Department για «τις νέες επιχειρήσεις στην Κύπρο» και για τον εξοπλισμό της βάσης. Το State Department δεν έδωσε οποιαδήποτε στοιχεία στον γεν. επιθεωρητή του για τον σκοπό λειτουργίας της βάσης, πλην ενός εσωτερικού μνημονίου, συνταχθέντος τον Απρίλιο του 2017, τέσσερα χρόνια μετά το άνοιγμα της βάσης και λίγους μήνες πριν το κλείσιμό της, ότι ο σκοπός ήταν να συνδράμει την πρεσβεία της χώρας στη Βηρυτό για φυγάδευση του προσωπικού σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Σύμφωνα με την έκθεση, η μόνη φορά που φέρεται να χρειάστηκε η αμερικανική βάση στην Κύπρο ήταν κάποια στιγμή για τη μεταφορά προσωπικού της πολυεθνικής δύναμης στο Σινά της Αιγύπτου.

Ο επιθεωρητής του State Department που διεξήγαγε τον διαχειριστικό έλεγχο για τη λειτουργία αμερικανικών αεροπορικών βάσεων εκτός ΗΠΑ, καταγράφει σε πολλά σημεία της έκθεσής του τα κενά πληροφόρησης γύρω από τη λειτουργία της αμερικανικής βάσης στην Κύπρο. Χωρίς να αναφέρει οπουδήποτε ότι οι βάσεις λειτούργησαν επί βρετανικού εδάφους, σημειώνει ότι «κανένα έγγραφο σύγχρονο των νέων επιχειρησιακών δραστηριοτήτων στην Κύπρο» δεν βρέθηκε στο State Department, ούτε οποιοδήποτε έγγραφο που να εξηγεί τους σκοπούς της βάσης, ενώ αξιωματούχοι του State Department δήλωσαν στον επιθεωρητή ότι η απόφαση για το άνοιγμα της βάσης λήφθηκε βιαστικά ως αντίδραση στην έξαρση των συγκρούσεων στην περιοχή. Ως εκ τούτου, δεν προηγήθηκε καμία ανάλυση κόστους/κέρδους από τη λειτουργία της αεροπορικής βάσης στην Κύπρο, με τον επιθεωρητή του State Department να συμπεραίνει ότι ξοδεύτηκαν περισσότερα από 70 εκατ. δολάρια, που θα μπορούσαν να εξοικονομηθούν. Όπως φαίνεται στην έκθεση, περίπου 40 άτομα απασχολήθηκαν στην αμερικανική βάση της Κύπρου μεταξύ 2013-2017, ενώ σύμφωνα με ισχυρισμούς Αμερικανών αξιωματούχων, η βάση εξυπηρετούσε πέντε ελικόπτερα. Στο χθεσινό δημοσίευμα του ABC News παρατίθενται δηλώσεις του φερόμενου επικεφαλής των επιχειρησιακών δραστηριοτήτων στην Κύπρο, νυν συνταξιούχου, Patrick Kennedy, ο οποίος αναφέρει ότι η αεροπορική βάση άνοιξε έναν χρόνο μετά την επίθεση στην πρεσβεία των ΗΠΑ στη Λιβύη, όπου σκοτώθηκαν τέσσερις Αμερικανοί, του πρέσβεως περιλαμβανομένου. Η θέση του κ. Kennedy δεν επιβεβαιώνεται όμως από οποιοδήποτε εσωτερικό έγγραφο του State Department της εποχής.

Τις πτήσεις των αμερικανικών ελικοπτέρων στους κυπριακούς ουρανούς μεταξύ 2013-2017 επιβεβαίωσαν στην εφημερίδα «Πολίτης» πηγές του Κυπριακού Κέντρου Ελέγχου Πτήσεων. Η παροχή διευκολύνσεων από πλευράς Κύπρου στα αμερικανικά ελικόπτερα άπτεται των όρων της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης για τις Βρετανικές Βάσεις. Στη Συνθήκη δεν γίνεται αναφορά σε αεροσκάφη συμμάχων της Μεγάλης Βρετανίας. Παρά την κυπριακή εμπλοκή, ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος αρνήθηκε να σχολιάσει το αμερικανικό δημοσίευμα, παραπέμποντας στις αμερικανικές αρχές.