Ο Χριστοδουλίδης στον Λίβανο για ενέργεια, ΑΟΖ και περιφερειακές ισορροπίες - «Θα υπάρξουν ανακοινώσεις για δύο σημαντικά θέματα»

Στον Λίβανο βρίσκεται ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης, με την ενέργεια και τη γεωπολιτική σταθερότητα της Ανατολικής Μεσογείου να αποτελούν τον κεντρικό άξονα των επαφών του στη Βηρυτό. Ο Πρόεδρος της Κύπρου, έχει ήδη προαναγγείλει ότι κατά την επίσκεψη θα υπάρξουν ανακοινώσεις σε «δύο σημαντικά θέματα», τα οποία συνδέονται με την ενεργειακή συνεργασία και ευρύτερες περιφερειακές πτυχές.

Σε γραπτή δήλωσή του, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης μίλησε για επίσκεψη «ιδιαίτερης σημασίας» σε μια περίοδο που η συνεργασία, η αμοιβαία εμπιστοσύνη και η σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο αποκτούν ακόμη μεγαλύτερο βάρος. Υπενθύμισε ότι ο Λίβανος θεωρείται από τη Λευκωσία σημαντικός εταίρος, με τον οποίο η Κύπρος μοιράζεται ιστορικούς δεσμούς, κοινές προκλήσεις και στρατηγικά συμφέροντα.

ΑΟΖ, θαλάσσια σύνορα και ηλεκτρική διασύνδεση

Το ενεργειακό παζλ της περιοχής είναι πάντα στο επίκεντρο όλων των επαφών με τις χώρες της περιοχής της ανατολικής Μεσογείου. Η Κύπρος βρίσκεται στο στάδιο όπου καλείται να περάσει από την «ανακάλυψη» στην αξιοποίηση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην ΑΟΖ της, με μεγάλες εταιρείες να εκδηλώνουν ενδιαφέρον για νέες αδειοδοτήσεις και πρόσθετα θαλασσοτεμάχια.

Την ίδια στιγμή, ο Λίβανος εξακολουθεί να αναζητά διέξοδο από μια παρατεταμένη ενεργειακή κρίση και ελλείψεις ηλεκτρισμού, σε συνδυασμό με τα δικά του υπεράκτια κοιτάσματα, τα οποία ήρθαν εκ νέου στο προσκήνιο μετά τη συμφωνία οριοθέτησης θαλάσσιας ζώνης με το Ισραήλ το 2022.

Πρόσφατη συνάντηση του Νίκου Χριστοδουλίδη με τον υπουργό Ενέργειας του Λιβάνου, Τζόζεφ Σάαντε, στη Λευκωσία, είχε επικεντρωθεί ακριβώς σε αυτή την προοπτική, δηλαδή στην ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας και ειδικά στο ενδεχόμενο ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου - Λιβάνου, τόσο για να ενισχυθεί η ενεργειακή ασφάλεια του Λιβάνου όσο και για να ενταχθεί στο υπό διαμόρφωση δίκτυο διασυνδέσεων της περιοχής.

Στο βάθος βρίσκεται και το διαχρονικό θέμα της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών. Η Κύπρος έχει υπογράψει συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ με τον Λίβανο από το 2007, η οποία όμως δεν έχει επικυρωθεί από τη Βηρυτό, με αποτέλεσμα να παραμένει «παγωμένη» εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες, υπό την επίδραση εσωτερικών πολιτικών ισορροπιών και εξωτερικών πιέσεων.

Η επίσκεψη Χριστοδουλίδη στη Βηρυτό έρχεται σε μια συγκυρία όπου το θέμα της ΑΟΖ Κύπρου - Λιβάνου έχει επιστρέψει δυναμικά στη δημόσια συζήτηση, με τη Λευκωσία να επιδιώκει ένα καθαρό πλαίσιο θαλάσσιων συνόρων και ο Λίβανος να αναζητά διεξόδους για αξιοποίηση των δικών του ενεργειακών πόρων.

Κρίσιμος κρίκος στη μεσογειακή ασφάλεια

Η Λευκωσία δεν κρύβει ότι βλέπει την ανθεκτικότητα και τη σταθερότητα του Λιβάνου ως κρίσιμο παράγοντα για ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο. Χώρα με ακραία πολιτική και οικονομική κρίση την τελευταία δεκαετία, με τεράστιο βάρος από τον πόλεμο στη Συρία και τους προσφυγικούς πληθυσμούς, ο Λίβανος παραμένει ένας από τους πιο ευάλωτους κρίκους της περιοχής.

Η δραματική εικόνα στα νότια σύνορα με το Ισραήλ, οι επιπτώσεις του πολέμου στη Γάζα και η μόνιμη απειλή αποσταθεροποίησης καθιστούν τον διάλογο Κύπρου -Λιβάνου κάτι περισσότερο από τυπική διμερή επαφή. Πρόκειται για συζήτηση που αγγίζει και το ζήτημα της παράτυπης μετανάστευσης προς την Κύπρο, αλλά και στον ρόλο της Λευκωσίας ως κόμβου για την ανθρωπιστική θαλάσσια δίοδο προς τη Γάζα.

Ευρωπαϊκός παράγοντας και κυπριακή Προεδρία της ΕΕ

Ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος υπενθύμισε ότι η επίσκεψη αξιοποιείται και ως ευκαιρία για συζήτηση γύρω από την περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας Λιβάνου -ΕΕ, ιδιαίτερα ενόψει της επικείμενης κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ το πρώτο εξάμηνο του 2026. Η Κύπρος, ως το πλησιέστερο κράτος μέλος της ΕΕ προς τον Λίβανο, προβάλλει τον εαυτό της ως φυσική «γέφυρα» ανάμεσα στη Βηρυτό και τις Βρυξέλλες.

Οι σχέσεις ΕΕ - Λιβάνου στηρίζονται στη Συμφωνία Σύνδεσης που ισχύει από το 2006 και στις «Συμπράξεις Προτεραιοτήτων» του 2016, οι οποίες θέτουν ως στόχους, μεταξύ άλλων, την ενίσχυση της σταθερότητας, τη στήριξη δημοκρατικών θεσμών, αλλά και τη διαχείριση της μετανάστευσης και της ασφάλειας.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Λευκωσία επιδιώκει η δική της Προεδρία να «κουβαλά» και τη γειτονιά της, μετατρέποντας τη συζήτηση για τη Μεσόγειο από διαχείριση κρίσεων σε στρατηγική συνεργασία, ιδίως στους τομείς της ενέργειας, της πράσινης μετάβασης και της ασφάλειας.

Ο Κύπριος Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα έχει κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Πρόεδρο του Λιβάνου Τζοζέφ Αούν και θα ακολουθήσουν διευρυμένες συνομιλίες των δύο αντιπροσωπειών. Αργότερα οι δύο ηγέτες θα προβούν σε κοινές δηλώσεις στα ΜΜΕ.

Ειδήσεις σήμερα:

Τα τρία σενάρια για τον πόλεμο στην Ουκρανία - Αλλάζει στάση το Κίεβο, επιμένει στη σκληρή γραμμή η Μόσχα

Ο νέος οδηγός της ΑΑΔΕ για τις κληρονομιές: Οι δηλώσεις, οι δόσεις και οι παγίδες στο myPROPERTY

Κόκκινη προειδοποίηση 4 ημερών για την κακοκαιρία Adel - Ποιες περιοχές θα επηρεαστούν