Σήμερα οι ανακοινώσεις για το «μνημόνιο» μετά το Μνημόνιο: Τι θα περιλαμβάνει η συμφωνία

Ελεγχόμενη ελευθερία, για να δουν πώς θα την χρησιμοποιήσει, σκοπεύουν να δώσουν οι ευρωπαίοι εταίροι στην κυβέρνηση και στο πολιτικό σύστημα της χώρας. Το σχέδιο τους για την μεταμνημονιακή εποπτεία, το οποίο θα παρουσιάσει σήμερα η Κομισιόν και θα εγκρίνουν αύριο το Eurogroup και ο ESM, θα δίνει στην Ελλάδα περιθώριο μέχρι τον Οκτώβριο να δείξει τον βαθμό ωριμότητας με την οποία μπορεί να διαχειριστεί την επόμενη μέρα μετά την έξοδο της χώρας από την «θερμοκοιτίδα» των Μνημονίων.

Πλέον, η Ελλάδα θα αφήνεται στην κρίση των αγορών πρωτίστως, καθώς θα πρέπει να πείσει ότι τιμά τις υποχρεώσεις και θα πληρώνει όσα χρωστάει. Όλα περνούν πλέον από την αξιολόγηση του χρέους, όπως έδειξε και το χθεσινό μήνυμα Ντράγκι ότι η ΕΚΤ θα συντάξει δική της έκθεση βιωσιμότητας για να αποφανθεί αν η Ελλάδα θα ενταχθεί στην «ποσοτική χαλάρωση» και αν θα διατηρήσει το waiver.

Ήδη όμως, στις Βρυξέλλες δεν κρύβουν την δυσφορία τους για την κίνηση του Πρωθυπουργού να ανακοινώσει αναστολή της αύξησης του ΦΠΑ στα 5 νησιά του Αιγαίου για 6 μήνες (ως τις 31 Δεκεμβρίου 2018) χωρίς προηγουμένως να έχει λάβει την έγκριση του Eurogroup. Δεν σκοπεύουν όμως να καταγγείλουν την στάση του, αφού το κόστος για τον προϋπολογισμό (και το όφελος για τους πολίτες) είναι μόλις 16 εκατομμύρια ευρώ όλα κι όλα, ενώ στόχος τους είναι να χρεώνουν πλέον στην Αθήνα ότι είναι η μόνη υπεύθυνη για ό,τι ήθελε συμβεί, μετά από 8 χρόνια Μνημόνιο.

Τι θα περιλαμβάνει η συμφωνία

Σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο αυτό της νέας εποπτείας –στο οποίο θα τονίζεται εκ προοιμίου και σε κάθε ευκαιρία και πάλι ότι …δεν αποτελεί "Μνημόνιο"- θα εναποθέτει κατ’αρχήν στην ελληνική πλευρά, την ευθύνη να παρουσιάσει τα μέτρα που θα λάβει το 2019.

Ουσιαστικά η Αθήνα θα πρέπει να ικανοποιήσει τρεις παραμέτρους:

1. Το δισέλιδο Προσάρτημα δεσμεύσεων της ελληνικής κυβέρνησης, όπως περιελήφθη στην Ανακοίνωση του Eurogroup της 21η Ιουνίου, όπου δεν υπάρχει ρητή αναφορά στις μειώσεις των συντάξεων που έχουν ψηφιστεί. Υπάρχει όμως η δέσμευση για «σεβασμό στους στόχους των θεμελιωδών μεταρρυθμίσεων», δηλαδή στο Ασφαλιστικό (μείωση συντάξεων) και στην φορολογία εισοδήματος (διεύρυνση της φορολογικής βάσης μέσω της μείωσης του αφορολογήτου).

2. Το Συμπληρωματικό Μνημόνιο (SMoU) και την Έκθεση Συμμόρφωσης, τα κείμνα δηλαδή στα οποία στηρίχθηκε εξ ολοκλήρου η Ανακοίνωση της Συμφωνίας του Eurogroup για ολοκλήρωση της 4ης Αξιολόγησης την 21η Ιουνίου. Εκεί περιλαμβάνονται σαφώς οι μειώσεις στις συντάξεις από 1.1.2019 (3,3 δισ. ευρώ μείωση δαπανών σε σχέση με το 2018) αλλά και του αφορολογήτου το 2020.

3. Το σχέδιο ελάφρυνσης του χρέους, που προβλέπει και «δόσεις» ρευστότητας ανά εξάμηνο για εξαγορά «ακριβού» χρέους, υπό τον όρο της τήρησης των συμφωνηθέντων. Μένει να φανεί αν θα συνδέονται και με πολύ συγκεκριμένα μέτρα.

Σε κάθε περίπτωση, ό,τι και εάν δεχθούν αύριο οι Ευρωπαίοι, το ΔΝΤ θα παραμένει ο «γνωστός – άγνωστος» της μεταμνημονιακής επιτήρησης, αφού ως τεχνικός σύμβουλος θα μπορεί με τις εκθέσεις του να εκφράζει διαρκώς απόψεις ή αντιρρήσεις και να στέλνει μηνύματα στις αγορές, χωρίς να δεσμεύεται από όσα θα έχουν συμφωνήσει μεταξύ τους κυβέρνηση και ευρωπαίοι δανειστές.

Έτσι, αν και θα έχει ως βάση του τη δέσμευση της κυβέρνησης για εφαρμογή των μειώσεων συντάξεων και αφορολογήτου, η νέα συμφωνία μετά την 4η Αξιολόγηση και το 3ο Μνημόνιο δεν θα τις επιτάσσει ρητώς. Θα επιμένει εμφατικά μεν στους στόχους για υψηλά πλεονάσματα, αλλά –στην παρούσα φάση- θα χαλαρώνει κάπως «τα λουριά» και θα αφήνει το ελληνικό πολιτικό σύστημα να αποκαλύψει την στάση του για τα επίμαχα μέτρα το 2019-2020.

Μετά το καλοκαίρι όμως, η μεταμνημονιακή εποπτεία θα περιλαμβάνει την έγκριση του προσχεδίου του νέου κρατικού Προϋπολογισμού. Εκεί θα περιμένουν την Αθήνα για να «σφίξουν ξανά τα λουριά» αν φανεί ότι επιστρέφει σε «κακές συνήθειες» του παρελθόντος (οπισθοχώρηση στο Ασφαλιστικό, ρουσφετολογικές προσλήψεις στο δημόσιο κλπ), αφήνοντας την κυβέρνηση να πάρει ως τότε και μια πρόγευση από την στάση των αγορών για τις όποιες αλλαγές τυχόν σχεδιάζει ή εξαγγέλλει ως τότε.