Πατάνε πόδι και ιδιώτες στο Ταμείο των τραπεζών

Για επτά χρόνια θα ζουν οι ελληνικές τράπεζες "υπό  τη σκιά" του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και των χρηματοδοτών του, στο οποίο θα περιλαμβάνονται και ιδιώτες, όπως αποκαλύπτεται από το ειδικό ενημερωτικό σημείωμα που κατέθεσε στη Βουλή το υπουργείο Οικονομικών, στο οποίο περιγράφει τη μορφή που θα λάβει το Ταμείο  και ολόκληρος ο μηχανισμός που στήνεται με βάση το Μνημόνιο της χώρας με ΕΕ-ΕΚΤ και ΔΝΤ.  

Ανάμεσα στις ρυθμίσεις  προβλέπεται και η αναστολή χορήγησης  μερίσματος, για τις τράπεζες που  θα μπαίνουν "υποχρεωτικά" –με  βάση την κεφαλαιακή του επάρκεια- στο μηχανισμό.

Τα βασικά σημεία του σχεδίου έχουν ως εξής:

- Το Ταμείο θα χρηματοδοτείται με 10 δισ. ευρώ από την ελληνική κυβέρνηση.

- Επιπλέον θα επιτρέπεται και συμμετοχή ιδιωτών, στο κεφάλαιο του Ταμείου. Ωστόσο, κανένα μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου δεν μπορεί να είναι μέλος διοικητικού συμβουλίου χρηματοπιστωτικού ιδρύματος.

- Προβλέπεται αρχικά επταετής διάρκεια του Ταμείου. Μετά το τέλος αυτής της περιόδου, η κυριότητα του Ταμείου περνά στο Ελληνικό Δημόσιο, μέχρι το ύψος της συμμετοχής του στο μετοχικό κεφάλαιο του Ταμείου. Ανάλογο δικαίωμα θα έχουν και οι ιδιώτες που μετέχουν στο κεφάλαιο.

- Σκοπός του Ταμείου είναι να χορηγεί "ίδια κεφάλαια" και όχι να στηρίζει τη "ρευστότητα", η οποία θα παρέχεται όπως και σήμερα, με τα τρέχοντα επιτόκια της διατραπεζικής κλπ.

- Τα "ίδια κεφάλαια" θα παρέχονται με τη μορφή προνομιούχων μετοχών στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Οι προνομιούχες μετοχές θα μετατρέπονται εν συνεχεία σε κοινές.

- Η συμμετοχή στο Ταμείο θα είναι υποχρεωτική για τις τράπεζες με εντολή της Τραπέζης της Ελλάδος και θα ενεργοποιείται όταν δεν καλύπτονται οι ελάχιστες κεφαλαιακές απαιτήσεις και όταν δεν μπορεί να βρεθεί άλλη "ιδιωτική" λύση (αύξηση κεφαλαίων κλπ).

- Εάν τα πιστωτικά ιδρύματα δεν δύνανται να συγκεντρώσουν εγκαίρως επιπρόσθετα κεφάλαια για να αποπληρώσουν το Ταμείο, θα εφαρμόζεται σχέδιο αναδιάρθρωσης τους, με αποφάσεις που θα λαμβάνει το Ταμείο.

Υπερ-εξουσίες  

Το Ταμείο θα έχει καθορισμένες εξουσίες στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που έχει χρηματοδοτήσει, και οι οποίες θα ασκούνται μετά από διαβούλευση με την ΤτΕ, ενδεικτικά τα εξής:

- να απαιτεί από την ΤτΕ να του παρέχει για τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα κάθε πληροφορία απαραίτητη για την ολοκλήρωση του σκοπού του.

- να ορίζει ένα μέλος στο ΔΣ του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος

- να απαιτεί από το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα την υποβολή σχεδίου αναδιάρθρωσης

- να έχει δικαίωμα αρνησικυρίας (βέτο) σε αποφάσεις ενός χρηματοπιστωτικού ιδρύματος (επιχειρηματική στρατηγική, απόδοση μερισμάτων, θέματα μισθοδοσίας, ρευστότητας και διαχείρισης ενεργητικού παθητικού κ.λ.π.)

- να συγκαλεί Γενική Συνέλευση των μετόχων της τράπεζας.

- να απαιτεί τη μετατροπή των προνομιούχων μετοχών σε κοινές, όταν το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα αδυνατεί να καλύπτει (α) το ελάχιστο ύψος ιδίων κεφαλαίων όπως ορίζει το σχετικό κανονιστικό πλαίσιο ή (β) ορισμένες οικονομικές απαιτήσεις που θα επιβάλλονται από το σχέδιο αναδιάρθρωσης της τράπεζας.

- να προχωρά σε ειδικούς ελέγχους με τη βοήθεια εξωτερικών ελεγκτών για την φερεγγυότητα του τραπεζικού ιδρύματος, όταν το Ταμείο το κρίνει απαραίτητο.

"Στοπ" σε μερίσματα και  αυξήσεις Μ/Κ

- Τα πιστωτικά ιδρύματα δεν θα καταβάλλουν μερίσματα ούτε θα εξοφλούν κουπόνια σε υβριδικό κεφάλαιο, εκτός αν έχουν κέρδη. Το πιστωτικό ίδρυμα όμως δεν θα επιτρέπεται να χρησιμοποιήσει αποθεματικά για να παρουσιάσει κέρδη.

- Τα κριτήρια για οποιαδήποτε αύξηση κεφαλαίου θα πρέπει να εναρμονιστούν με τη νομοθεσία για τα "μέτρα στήριξης" για τα πιστωτικά ιδρύματα στην Ελλάδα (Ν 560/2008).

- Το πιστωτικό ίδρυμα θα πρέπει να επαναγοράσει τις προνομιούχες μετοχές στο ίδιο ποσό με αυτό που επενδύθηκε αρχικά σε αυτό. Μετά από 5 χρόνια οι μετοχές πρέπει να επανακτηθούν ή να αποζημιωθούν με πρόστιμο. Αν δεν μπορούν να επανακτηθούν γιατί δεν καλύπτονται τα κριτήρια κεφαλαιακής επάρκειας, οι προνομιούχες μετοχές πρέπει να μετατραπούν σε κοινές μετοχές.

Το Ταμείο θα διοικείται από διοικητικό συμβούλιο, αποτελούμενο από έναν επικεφαλής, έναν εκτελεστικό διευθυντή και τρεις διευθυντές που θα ορίζονται από τον Διοικητή της ΤτΕ, αλλά και δύο ex officio διευθυντές που εκπροσωπούν το υπουργείο Οικονομικών και τον Διοικητή της ΤτΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΚΤ θα ορίσουν έναν παρατηρητή που θα συμμετέχει χωρίς δικαίωμα ψήφου στις συνεδριάσεις του διοικητικού συμβουλίου. Θα είναι άτομα εγνωσμένου τραπεζικού και χρηματοπιστωτικού κύρους στην Ελλάδα, στην ΕΕ ή διεθνώς.

Η νομοθεσία θα προβλέπει ότι κατά την εκτέλεση των υπό του νόμου καθηκόντων τους, ούτε ο Διοικητής της ΤτΕ, ούτε κάποιο μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου θα αναζητήσουν ή θα λάβουν οδηγίες από την ελληνική κυβέρνηση ή άλλο κρατικό φορέα. Το διοικητικό συμβούλιο θα παρουσιάζει εξαμηνιαίες εκθέσεις στην ελληνική Βουλή, την Ε.Ε., την ΕΚΤ και το ΔΝΤ.  

Οι ελληνικές  αρχές θα ετοιμάσουν την απαραίτητη νομοθεσία που θα θέσει σε εφαρμογή τις  παραπάνω λεπτομέρειες μέχρι το τέλος  Ιουνίου 2010 το αργότερο.