Φοβούνται ύφεση πάνω από 2% οι τραπεζίτες

Το σοκ που  προκάλεσε η ανακοίνωση των επώδυνων δημοσιονομικών μέτρων, δεν άφησε  ανεπηρέαστους ούτε τους Έλληνες  τραπεζίτες, από τους πρώτους που όλο το προηγούμενο διάστημα πίεζαν για την άμεση λήψη συγκεκριμένων όσο και επώδυνων μέτρων, προς την κατεύθυνση του περιορισμού των δαπανών και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.  

Παρά την κοινή, πλέον, διαπίστωση πως τα μέτρα είναι  ίσως από αναγκαία και την πεποίθηση πως θα αποδειχθούν πειστικά στις δύσπιστες και καραδοκούσες αγορές, στις τράπεζες εκτιμούν πως η οικονομία θα έχει  «παράπλευρες απώλειες».  

Σπουδαιότερη  επίπτωση εκτιμούν πως θα είναι η  οικονομική ύφεση η οποία σύμφωνα  με τις πρώτες εκτιμήσεις θα ξεπεράσει το -2%.  

Σύμφωνα με πληροφορίες  των τελικών αποφάσεων για  τα μέτρα που θα ανακοινωθούν, προηγήθηκε εντονότατο παρασκήνιο με την S&P, την ΕΚΤ και απευθείας συνομιλίες του κ. Γιώργου Παπανδρέου με Ευρωπαίους ομολόγους του.  

Το μήνυμα όλων ήταν σαφές και δραματικό: αν τα μέτρα δεν θεωρηθούν ικανά να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις μείωσης του ελλείμματος και του χρέους, η αντίδραση θα είναι αυτόματη.  

Αυτό διαμήνυσαν στον Ελληνα πρωθυπουργό τόσο οι Ευρωπαίοι  ηγέτες με τους οποίους συνομίλησε, όσο και οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ που επικοινώνησαν με τον υπουργό Οικονομικών και το Μέγαρο Μαξίμου.  

Οι εκπρόσωποι της S&P, οι οποίοι το πρωϊ της Τετάρτης ολοκλήρωσαν τις επαφές τους με τις τράπεζες, μετά τις συναντήσεις τους με την ΤτΕ και το υπουργείο Οικονομικών, είχαν ενημερώσει όλους όσους συνάντησαν ότι ο οίκος έχει έτοιμη την ανακοίνωση για την υποβάθμιση της οικονομίας κατά δύο βαθμίδες, όπως αποκάλυψε χτες το protothema gr. 

Η ανακοίνωση ήταν σε γνώση της κυβέρνησης και αποτέλεσε θέμα συζήτησης στη μαραθώνια μεταμεσονύκτια σύσκεψη των κυβερνητικών στελεχών στη Βουλή προχθές το βράδυ.  

Πέραν του «τελεσιγράφου» κατέστη επίσης σαφές πως οι αγορές καραδοκούν και «δεν θα προλάβετε  όχι να βγείτε για δανεισμό, ούτε καν να το σκεφτείτε με τα spread να εκτινάσσονται και πάλι κοντά στις 400 μονάδες». 

Όλα τα παραπάνω, απομάκρυναν οποιαδήποτε σκέψη  για σταδιακή εφαρμογή μέτρων στο  πλαίσιο της μέχρι τώρα ακολουθούμενης συνταγής «βλέποντας και κάνοντας».  

Η ύφεση πρέπεινα θεωρείται δεδομένη. Για παράδειγμα αναφέρεται πώς η περαιτέρω φορολόγηση των υψηλών εισοδημάτων με τη νέα έκτακτη εισφορά (την τρίτη κατά σειρά σε λίγους μήνες) σε συνδυασμό με το συνολικά φορολογικά μέτρα θα περιορίσει ακόμη περισσότερο την ήδη χειμαζόμενη κατανάλωση και την αγορά από «ζεστό» χρήμα που στην σημερινή συγκυρία μόνο οι υψηλότερες εισοδηματικές τάξεις διαθέτουν.  

Παρ’ όλα  αυτά, τα μέτρα κρίνονται παραπάνω από ικανοποιητικά, αν και όπως παραδέχονται ακόμη και στις τράπεζες «πολύ  σκληρά».  

Τι  θα πει η Μέρκελ 

Επιπλέον, τραπεζίτες και χρηματιστές περιμένουν την  αντίδραση της Γερμανίδας καγκελαρίου  Ανγκελα Μέρκελ - η πρώτη γεύση  από την οποία δεν είναι  και ενθαρρυντική -  καθώς και  τις κοινωνικές αντιδράσεις μετά το πακέτο των 4,8 δισ. ευρώ. 

Όπως έλεγε  στο protothema. gr στέλεχος της Εθνικής, εάν δεν σημειωθούν δυναμικές αντιδράσεις και η Γερμανία ή η Ευρώπη δεν ζητήσουν νέα πρόσθετα μέτρα, η αγορά δανεισμού μπορεί να αρχίσει να εξομαλύνεται.  

Το νέο όριο για τη χώρα αλλά και για τις  αγορές είναι η συνάντηση του πρωθυπουργού με την καγκελάριο Μέρκελ και η υποδοχή των μέτρων.  

Σε περίπτωση  που η αντίδραση των Ευρωπαίων  είναι χλιαρή και ζητηθούν νέα  μέτρα, τότε σαφώς η κυβέρνηση  θα βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση. Ειδικότερα, ο ίδιος τραπεζίτης δεν κρύβει την ανησυχία του αν έπειτα από χαλαρή αντίδραση των Ευρωπαίων πυροδοτηθούν αντιδράσεις στην κοινωνία.  

Aν, όμως, οι αντιδράσεις των Ευρωπαίων είναι θετικές, οι αγορές θα συνεχίσουν να κινούνται σε πιο ομαλούς ρυθμούς, χωρίς τις ακραίες διακυμάνσεις της τελευταίας περιόδου.  

Ομόλογα και μετοχές 

Υστερα από  αυτή την εξέλιξη, το επόμενο ραντεβού θα είναι τον Σεπτέμβριο, όπου θα εξεταστεί η αποτελεσματικότητα των μέτρων και θα ακολουθήσει  αργότερα ο νέος δανεισμός τον  Νοέμβριο. 

Όλα θα κριθούν  από το ύψος του spread το οποίο πάντως αμέσως μετά τις ανακοινώσεις του κ. Πεταλωτή υποχώρησε στις 289 μονάδες, σπάζοντας το φράγμα των 300 μονάδων, όπου σταθερά παρέμενε τους τελευταίους μήνες.  

Αμέσως μετά θα ακολουθήσει το τέστ δανεισμού  των τραπεζών, το οποίο ελπίζουν πως θα περάσουν με επιτυχία και με κόστος που θέλουν να πιστεύουν πως θα είναι τουλάχιστον ανεκτό στην παρούσα συγκυρία.  

Ωστόσο παραμένει  ο μεγάλος κίνδυνος των επισφαλειών, ο οποίος αυξάνεται σε περιόδους  ύφεσης και οικονομικής δυσπραγίας με άμεση συνέπεια την ανάγκη σχηματισμού υψηλών προβλέψεων, ενώ η πιστωτική επέκταση επιβεβαιώνεται σχεδόν πως θα εμφανίσει αρνητικό ρυθμό το 2010.   

Το μεγάλο στοίχημα σύμφωνα με τους τραπεζίτες είναι  η αντίδραση των αγορών στην πρώτη  προσπάθεια δανεισμού της χώρας, ύψους έως 10 δισ. ευρώ μέσω έκδοσης δεκαετών ομολόγων, η οποία τοποθετείται στο επόμενο δεκαήμερο, ενδεχομένως και την επόμενη εβδομάδα. 

Στο ότι το spread έκλεισε στις 287 μονάδες βοήθησε και η φημολογία για αιφνιδιαστική δημοπρασία 10ετών ομολόγων, ύψους 5-8 δισ. ευρώ από το Ελληνικό Δημόσιο.  

Η φήμη, όμως, αυτή σέρνεται εδώ και δύο εβδομάδες, αλλά τώρα μετά τα σκληρά μέτρα ήρθε η ώρα για να τολμήσει το Ελληνικό Δημόσιο να δοκιμάσει τις δυνάμεις τους και να δανειστεί με ένα επιτόκιο κοντά στο 6,1-6,2%. Και φυσικά αυτό το επιτόκιο είναι από πολύ διαφορετικό από το βαρύ 7%, το οποίο παρέπεμπε σε τοκογλυφικά γραφεία της δεκαετίας του 1970-80. 

Παράλληλα, στην Οδό Αθηνών η αντίδραση δεν ήταν τόσο ισχυρή, καθώς μετά τις ανακοινώσεις των μέτρων η αγορά έφτασε να κερδίζει έως και 0,50% και αμέσως έχασε όλα τα κέρδη. 

Οι ξένοι διαχειριστές, όμως, από σήμερα έχουν υπολογίσει μέχρι το τελευταίο σεντ στα μέτρα, τις εισηγμένες και την οικονομία  γενικότερα. 

Για παράδειγμα, τι επίδραση θα έχει στα κέρδη της  ΔΕΗ, της ΕΥΔΑΠ, της ΕΥΑΘ, του ΟΛΠ , του ΟΛΘ αλλά και της Αγροτικής η μείωση των μισθών κατά 7%; 

Δυσκολότερες  θα είναι οι εκτιμήσεις σε ό,τι αφορά  το σύνολο της οικονομίας. Γενικά, όμως, αν η κατανάλωση μείνει σε αυτά τα επίπεδα  και η χώρα αρχίσει να δανείζεται, τότε μπορεί να κινηθεί.  

Αν όμως η  κατανάλωση μειωθεί μετά τους φόρους των 2,4 δισ. ευρώ (ΦΠΑ, καύσιμα, τσιγάρα, ποτά), η συρρίκνωση της οικονομίας όπως και η άνοδος των τιμών  και του πληθωρισμού είναι  η πιο βέβαια εξέλιξη.