Φ.Μπράβος: Το ασφαλιστικό θρίλερ του Mr. International Life

Οι ασφαλιστές είναι ομολογουμένως περίεργη ράτσα. Πολλοί, με ύφος σαράντα χιλιάδων καρδιναλίων, συνωστίζονται τα πρωινά γύρω από τα γραφεία τους συζητώντας μονίμως για τις «επιτυχίες τους». Κάτι η θετική αύρα που πάντοτε πρέπει να έχουν για να πετύχουν υψηλότερη παραγωγή συμβολαίων, κάτι η μεσογειακή τάση υπερβολής, σπάνια θα βρει κανείς απογοητευμένο ασφαλιστή.

Ακόμη κι αν η τσάντα του κρύβει «κεσάτια».

Αλλωστε αυτή η virtual reality είναι που πολλές φορές περνά σε όλους εμάς, τους χιλιάδες ασφαλισμένους, οι οποίοι παρά το έλλειμμα ικανοποίησης εξακολουθούμε να ασφαλιζόμαστε δίνοντας δουλειά σε έναν ολόκληρο κλάδο. Αυτή η υπερβολή όμως είναι που δημιούργησε παράλληλα και μια πρωτότυπη φούσκα, μια εικονική πραγματικότητα, σε μια αγορά που διαρκώς τελεί υπό συνθήκες πίεσης.

Ο τίτλος της γνωστής ασφαλιστικής εταιρείας «International Life» από μόνος ακολουθεί τη γενικότερη τάση υπερβολής του κλάδου. Η κατά τη μετάφραση «Διεθνής Ζωή», την οποία ο πρόεδρος και δημιουργός του ομίλου κ. Φωκίων Μπράβος και οι συνεργάτες του μας τάζουν, δεν είναι και τόσο εύκολη, τουλάχιστον στην ασφαλιστική αγορά της χώρας μας. Και πώς θα μπορούσε να είναι, άλλωστε, σε μια βαλκανικού τύπου αγορά όπως αυτή της Ελλάδας, στην οποία βασιλεύουν οι διαρροές από θεσμικά και μη όργανα, επιχειρήσεις κλείνουν σωρηδόν και κανείς δεν ξέρει τι του ξημερώνει.

Από τους πρωτεργάτες του οικοδομήματος που λέγεται ασφαλιστικός κλάδος, λοιπόν, ο πρόεδρος της «International Life» κ. Μπράβος έχει το δικό του μερίδιο ευθύνης για τη σημερινή εικόνα της αγοράς αλλά και για τη ραγδαία πρόοδο των ασφαλειών κατά τη διάρκεια των προηγούμενων ετών. Είτε ως γόνος μιας οικογενειακής επιχείρησης-πρότυπο όπως η «Αδριατική», την οποία δημιούργησε ο πατέρας του, είτε αργότερα από την υπεύθυνη θέση του προέδρου της Ενωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος (ΕΑΕΕ), ο ίδιος συνδέθηκε όσο κανείς άλλος με το «όλον» του κλάδου.

Η αποχώρησή του από την προεδρία της ΕΑΕΕ βέβαια ήρθε σε μια περίοδο κατά την οποία η αγορά κατέρρεε, αν και ο ίδιος τότε δεν συμμεριζόταν στις δηλώσεις του αυτή την ακραία κατάσταση. Ισως επειδή υπήρξε υπερβολικά αισιόδοξος, ως ασφαλιστής που είναι. Ισως πάλι επειδή φοβόταν πως τα πυρά της κρίσης και η άκρατη φημολογία ενδεχομένως να είχαν στόχο και τις δικές του δραστηριότητες. Ολοι εξάλλου γνωρίζουν ότι μια φήμη στον κλάδο των ασφαλειών μπορεί να αποβεί μοιραία.

Ενα νόμισμα με δύο όψεις

Οσοι γνωρίζουν τον κ. Μπράβο αναφέρονται σε έναν άνθρωπο με δύο όψεις. Η πρώτη είναι η θεσμική. Διαθέτοντας μια «καθαρή - ευρωπαϊκή» εικόνα, θεωρείται αξιόπιστος συνομιλητής και φερέγγυος επιχειρηματίας. Και πράγματι είναι αλήθεια ότι ο ίδιος σπανίως έχει δώσει αντίθετα δείγματα. Οσον αφορά στη δεύτερη όψη του, όμως, μια σχετικά πρόσφατη ιστορία πρότασης εξαγοράς του ομίλου του από την Proton Bank ήρθε να ρίξει σκιές στην αψεγάδιαστη εικόνα που ο ίδιος και η εταιρεία του είχαν στήσει εδώ και χρόνια.

Είναι αλήθεια πως η ιστορική διαδρομή της «International Life» περισσότερο αρμόζει στην πρώτη εικόνα. Ο ασφαλιστικός και χρηματοοικονομικός όμιλος εταιρειών International Life είναι η εξέλιξη του Γενικού Πρακτορείου Ελλάδος της Αδριατικής Ασφαλιστικής Εταιρείας RAS. Λειτουργεί από το 1956 διανύοντας το 53ο έτος ασφαλιστικής δραστηριότητας στην ελληνική αγορά. Ο όμιλος διαμόρφωσε τη σημερινή του δομή στις αρχές της δεκαετίας του ’90 με τη σφραγίδα της συμμετοχής του κ. Μπράβου. Ενός φιλόδοξου ανθρώπου που βασίστηκε στις οικογενειακές του ρίζες και κατάφερε να προωθήσει τις εργασίες του ομίλου του.

Κάπως έτσι, το 1986, πραγματοποιήθηκε η μετεξέλιξη της ασφαλιστικής επιχείρησης με την ίδρυση από τον κ. Μπράβο της «International Hellas A.E.» (σήμερα «International Life ΑΕΓΑ»), εταιρείας που δραστηριοποιείται στον χώρο των γενικών ασφαλίσεων. Μάλιστα η παραπάνω επιχείρηση είναι η πρώτη στην Ελλάδα που δημιούργησε και καθιέρωσε ασφαλιστικά προγράμματα σε μορφή πακέτων.

Οι Γερμανοί, οι θυγατρικές και οι επενδύσεις στη Ρωσία

Η συνέχεια είναι λαμπρή. Το 1991 ο κ. Μπράβος προχωρεί στην ίδρυση της εταιρείας συμμετοχών του ομίλου International Holding A.E., σε συνεργασία με τη γερμανική αντασφαλιστική εταιρεία «Aachener und Munchener Group». Την ίδια περίοδο ιδρύεται και η «International Life AEAZ», ενώ έναν χρόνο αργότερα η «International ΑΕΔΑΚ», εταιρεία διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων.

Ο κ. Μπράβος, κυριολεκτικά ασταμάτητος και με προσωπικό όραμα για τη μετεξέλιξη του γκρουπ του σε έναν ασφαλιστικό φορέα με διεθνή χαρακτηριστικά, στα τέλη της δεκαετίας του ’90 ξεκινά και τη χρηματιστηριακή και επενδυτική εταιρεία «Praxis International ΧΑΕΠΕΥ», με ειδικότητα στην αγορά και πώληση μετοχών και στη διαχείριση χαρτοφυλακίων (Asset Management).

Η αυγή του 2000 βρίσκει τον όμιλο και με άλλες παράλληλες δραστηριότητες, όπως επενδύσεις στον κλάδο των εφαρμογών πληροφορικής, επέκταση σε ασφαλιστικές δραστηριότητες στη Γερμανία, προσαρτήσεις εταιρειών πρακτόρευσης, π.χ. «BSA Insurance», ακόμα και επενδύσεις σε δύσκολες αγορές όπως αυτή της Ρωσίας. Βέβαια, την ίδια περίοδο ανόδου του, ο επιχειρηματίας προετοίμαζε και τη διάδοχη κατάστασή του, με την παρουσία του γιου του στο σχήμα - μια παρουσία όμως που προς το παρόν δεν έχει πραγματοποιηθεί.

Η «Proton», ο Καραμανλής και η ρήξη με τα μεγάλα συμφέροντα

Διορατικός επιχειρηματίας, ο κ. Μπράβος σύντομα διέβλεψε τα προβλήματα που θα προκύψουν στον κλάδο εξαιτίας της ανοργανωσιάς και των διάφορων «αλχημειών» που γίνονται στην αγορά.

Κατανοώντας τη διεθνή τάση σύζευξης των τραπεζικών και ασφαλιστικών υπηρεσιών και διακρίνοντας την ενίσχυση εκ μέρους της τότε κυβέρνησης των γαλλικών ασφαλιστικών πολυεθνικών με… κάθε τίμημα, αποφάσισε να μπει για τα καλά στον χορό της αναζήτησης συνεργιών.

Εκεί όμως είναι που ξεκίνησαν και τα πρώτα ρήγματα στο οικοδόμημά του. Και αυτό διότι παράγοντες της αγοράς αναφερόμενοι στην πορεία της «International Life» τα τελευταία τέσσερα χρόνια κάνουν λόγο για μια επιχείρηση που βρίσκεται στο επίκεντρο των εξελίξεων, αλλά και σε ρήξεις με τα μεγάλα συμφέροντα της αγοράς. Μια εταιρεία, η οποία αν και προς το παρόν έχει καταφέρει να μείνει μακριά από το κάδρο των επιχειρήσεων που έβαλαν πρόσφατα λουκέτο, ταυτόχρονα δίνει την αίσθηση πως στο μέλλον θα δώσει πολλές μάχες.

Συγκεκριμένα, η διοίκηση του ομίλου International Life ήδη από τα τέλη του 2005, έχοντας διαγνώσει τα προβλήματα που έρχονταν και πολύ περισσότερο τις αδυναμίες της, επιζήτησε συνεργασία με άλλο σχήμα. Στην πρόσκληση ενδιαφέροντος που υπήρξε το 2007 το «παρών» έδωσε η Proton Bank.

Η διοίκηση της τελευταίας θεωρούσε ότι η επιδίωξή της να περάσει στο bank assurance μπορούσε κάλλιστα να ευοδωθεί μέσω της εταιρείας του κ. Μπράβου, ενός επιχειρηματία του οποίου οι μετοχές ήταν γενικότερα ανεβασμένες καθ’ όλη τη διάρκεια της νεοδημοκρατικής διακυβέρνησης. Ας μην ξεχνάμε πως τότε ο κ. Μπράβος διατέλεσε πρόεδρος της Ενωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, όντας άμεσος συνομιλητής με το κυβερνητικό επιτελείο, ακόμα και με τον ίδιο τον πρωθυπουργό κ. Κώστα Καραμανλή.

Φήμες μάλιστα της εποχής ανέφεραν ότι η στενή σχέση του επιχειρηματία με τον νυν πρόεδρο της Επιτροπής Ελέγχου Ιδιωτικής Ασφάλισης και κουμπάρο του τέως πρωθυπουργού κ. Γιώργου Πέτσα σφυρηλατήθηκε ακόμα περισσότερο λόγω αυτής της πολιτικής συγκυρίας.

Οι ίδιες πληροφορίες φέρουν τους δύο άνδρες να διατηρούν φιλία από την περίοδο της «Αδριατικής Ασφαλιστικής», της οποίας μάλιστα ο κ. Πέτσας υπήρξε και νομικός σύμβουλος. Σε επικοινωνία πάντως που είχαμε με τον κ. Μπράβο για το συγκεκριμένο θέμα, ο ίδιος το αρνήθηκε: «Θέλω να είμαι ξεκάθαρος. Ο κ. Πέτσας συνεργάστηκε με την ‘‘Αδριατική’’ έναν χρόνο μετά τη δική μου δραστηριοποίηση σε άλλα αντικείμενα. Δεν είχαμε γνωριστεί στο παρελθόν, παρά μόλις πριν από τρία χρόνια όταν τον συνάντησα ως πρόεδρο της Επιτροπής Ελέγχου Ιδιωτικής Ασφάλισης. Μπορώ μάλιστα να πω ότι λόγω της καθημερινής μας επαφής αναπτύχθηκε όντως μια εγκάρδια σχέση, όχι όμως και φιλία». «Σε κάθε περίπτωση θεωρώ πως οι παρεμβάσεις του υπήρξαν καίριες. Πρόκειται για την καλύτερη ανεξάρτητη αρχή που έχει υπάρξει εδώ και 30 χρόνια στον κλάδο των ασφαλειών», προσθέτει στη συνέχεια για τον κ. Πέτσα, σαφώς με μια δόση υπερβολής, αν κρίνουμε από το γεγονός πως επί των ημερών του τελευταίου «έσκασαν» όσες ασφαλιστικές επιχειρήσεις δεν είχαν διακόψει τη λειτουργία τους τόσα χρόνια.  

Σε κάθε περίπτωση, το φλερτ με την Proton Bank υπήρξε τόσο έντονο, που έφθασε μέχρι και στη διαδικασία του due diligence. Εκεί όμως ξεκινά και το θρίλερ. Πηγές από την Proton Bank αναφέρονται μέχρι και σήμερα σε «τρύπες» που ανακαλύφθηκαν από τη μεριά της «Grant Thornton» σε ό,τι αφορά τα αποθεματικά της ασφαλιστικής. «Ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο και η διοίκηση της Proton Bank αποχώρησε από τις συζητήσεις», τονίζει η ίδια πηγή. Μάλιστα οι πληροφορίες αναφέρονται σε υπαναχώρηση της τράπεζας από το deal, παρά το γεγονός πως είχε δώσει δάνειο ύψους 1 εκατ. ευρώ στον κ. Μπράβο για να αγοράσει μετοχές της!

Παράλληλα, κύκλοι της αγοράς στο πλαίσιο της έντονης φημολογίας αναφέρονται στο portfolio που ο κ. Μπράβος διατηρεί σε διάφορες εταιρείες πρακτόρευσης, οι οποίες και φέρονται να αποδίδουν ποσοστό έως και 7% από τις συμφωνίες τους για την κάλυψη των τρυπών στα αποθεματικά του ομίλου.

 Deal με τη «Universal Life» με τη σφραγίδα Πέτσα

«Ολα τα παραπάνω ανήκουν στο πλαίσιο του πολέμου που δεχτήκαμε από τη μεριά γνωστού τραπεζίτη που τότε ήθελε να χτυπήσει τον ασφαλιστικό κλάδο. Μάλιστα στην Proton Bank συμμετείχε μετοχικά φιλικό του πρόσωπο (γυναίκα) που δημιούργησε όλο αυτό τον θόρυβο εις βάρος της ‘‘International Life’’ και των αποθεματικών της. Τονίζω κατηγορηματικά πως δεν έχουμε κανένα πρόβλημα στα κεφάλαιά μας. Εξάλλου κάλλιστα θα μπορούσα αντί για 47 εκατ. ευρώ να πάρω ως τίμημα λιγότερα, για να κλείσω την όποια τυχόν τρύπα. Ομως τρύπα δεν υπήρχε παρά τις σχετικές διαρροές», υποστηρίζει ο κ. Μπράβος.

Την ίδια στιγμή μάς αναφέρει ότι πρόσφατα ο κ. Πέτσας έλεγξε τη φερεγγυότητα της «International Life», δίνοντάς της μάλιστα ουσιαστικά και το πράσινο φως για να προχωρήσει τη διαδικασία κατάθεσης πρότασης εξαγοράς για την κυπριακή «Universal Life». «Θα πρέπει να τονίσω ότι από τα 13 αιτήματα εξαγοράς της εταιρείας, τα 12 δεν έγιναν δεκτά για λόγους φερεγγυότητας. Μόνο εμείς είχαμε την έγκριση να προχωρήσουμε χάρη στην παρέμβαση της Επιτροπής Ελέγχου Ιδιωτικής Ασφάλισης», συμπληρώνει ο κ. Μπράβος.

Με σαφή διάθεση στήριξης του κ. Πέτσα μάλιστα ο κ. Μπράβος υπογραμμίζει: «Πρόκειται για τον άνθρωπο που έβαλε την αγορά σε τάξη», στηρίζοντας ακόμα και τις απαράδεκτες διαρροές του περί λουκέτων. «Καλά κάνει και διαρρέει ότι θα έρθουν λουκέτα. Μόνο έτσι η αγορά μας μπαίνει σε τάξη», λέει ο κ. Μπράβος. Βέβαια για την αγωνία χιλιάδων ασφαλισμένων δεν γίνεται κουβέντα, ούτε φυσικά για τους εργαζομένους των επιχειρήσεων που διαρκώς νιώθουν τη λεπίδα της απόλυσης πάνω από τον σβέρκο τους.

Παράλληλα, ο κ. Μπράβος δεν φαίνεται να μένει αμέτοχος μπροστά στα προβλήματα. Ηδη το καλοκαίρι εξήγγειλε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ύψους 16 εκατ. ευρώ. Βέβαια πολλά ήταν τα στελέχη που προσπαθούσαν να βρουν από πού θα προέλθουν αυτά τα χρήματα. Οι ίδιοι άνθρωποι μάλιστα ταύτιζαν την ανακοίνωση του κ. Μπράβου με παρόμοια που είχε κάνει ο κ. Παύλος Ψωμιάδης ακριβώς την ίδια περίοδο για αύξηση των δικών του κεφαλαίων.

Τα στελέχη που έχουν προβλήματα με τη Δικαιοσύνη

Την ίδια στιγμή βέβαια που οργιάζουν οι παραπάνω φήμες για την «International Life», αίσθηση προκαλεί και μια σειρά από άλλες περιπτώσεις στελεχών της εταιρείας του κ. Μπράβου που φέρονται να έχουν προβλήματα με τη Δικαιοσύνη. Η πρώτη περίπτωση αφορά στον γενικό διευθυντή Ζημιών της «International Life» κ. Τίτο Ριτσάτο.

Ο τελευταίος υπήρξε διευθύνων σύμβουλος έως τις αρχές του 2008 στην «Proton Ασφαλιστική». Η θητεία του όμως σημαδεύτηκε από την εις βάρος του σφοδρή κριτική για τον τρόπο διαχείρισης των αποθεματικών της ασφαλιστικής.

Ανάλογες εμπλοκές παρουσιάζει και η περίπτωση του επιθεωρητή της «International Life» κ. Νίκου Αλεξανδρή, ο οποίος διατέλεσε και ασφαλιστικός πράκτορας στη Χαλκίδα. Ο συγκεκριμένος είχε κατηγορηθεί και για την περίπτωση της «Astra Ασφαλιστική» που έκλεισε. Οι καταγγελίες για τη δράση των δύο αυτών στελεχών είναι γνωστές τόσο στην Επιτροπή Ελέγχου Ιδιωτικής Ασφάλισης όσο και στην Ενωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος στην οποία προήδρευε ο κ. Μπράβος.

Παρά ταύτα, όχι μόνο δεν υπήρξε διερεύνηση, αλλά τα δύο παραπάνω στελέχη βρίσκονται ακόμη εντός αγοράς...

«Μα όλοι μπορεί να έχουν ένα πρόβλημα με τη Δικαιοσύνη. Ακόμα και εσείς που μιλάτε τώρα μαζί μου μπορεί να εγκαλείστε για τροχαία παράβασή σας. Δεν είναι δυνατόν να κρίνονται τα στελέχη της αγοράς με αυτό τον τρόπο», υπογραμμίζει ο κ. Μπράβος. Ταυτόχρονα μας θυμίζει πως η «International Life» μόλις σε ποσοστό 3,5% πηγαίνει για περιπτώσεις αυτοκινήτων στα δικαστήρια, τη στιγμή που ο μέσος όρος της αγοράς κυμαίνεται στο 15%-20%.