Κομισιόν: «Ψάχνει» κι άλλο την αγορά γάλακτος για τις τιμές

Τα μάτια στραμμένα στην αγορά γάλακτος έχει η Κομισιόν που «ταρακουνήθηκε» από τις δυναμικές κινητοποιήσεις των γαλακτοπαραγωγών τους τελευταίους μήνες. Μάλιστα, την Τετάρτη 22 Ιουλίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε έκθεση για την κατάσταση που επικρατεί στην ευρωπαϊκή αγορά γάλακτος.

Στην έκθεση, επισημαίνεται η τεράστια ψαλίδα μεταξύ των τιμών παραγωγού και καταναλωτή στην αγορά γάλακτος, αφού οι τιμές του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων στο λιανεμπόριο έχουν προοδευτικά εκτοξευθεί στα ύψη από τα τέλη του 2007 και μετά, σε πλήρη αντίθεση με τις συνεχείς καθοδικές τάσεις στις τιμές παραγωγού από την ίδια περίοδο και μετά.

Η Κομισιόν καταλήγει στην έκθεσή της πως το μέγεθος της ανισότητας μεταξύ τιμών παραγωγού και καταναλωτή είναι σαφής ένδειξη δυσλειτουργίας στην αλυσίδα προμήθειας γάλακτος στην Ε.Ε. και δημιουργεί ερωτηματικά για τη διανομή της προστιθέμενης αξίας μεταξύ παραγωγών, γαλακτοκομικών μονάδων, βιομηχανιών και λιανεμπόρων

Η έκθεση επισημαίνει πως πρέπει να υπάρξει περαιτέρω έρευνα προκειμένου να διασφαλιστεί η διαφάνεια σε όλα τα στάδια της αγοράς γάλακτος χωρίς όμως να γίνεται ευθέως λόγος για την ύπαρξη καρτέλ.

Αρνητική είναι όμως η Κομισιόν στο ενδεχόμενο αλλαγής ή τροποποίησης των ήδη υπαρχόντων μέτρων καθώς εκτιμάται ότι τα μέτρα επαρκούν ώστε η αγορά γάλακτος να αντιμετωπίσει την κρίση, να προχωρήσει σε αναδιάρθρωση και να μεταβεί ομαλά στην μετά 2015 εποχή, δηλαδή την πλήρη κατάργηση των ποσοστώσεων γάλακτος.

Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε η Επίτροπος σε θέματα Γεωργίας κα. Μάριαν Φίσερ Μποέλ, η οποία παρουσίασε την έκθεση: «θα συνεχίσουμε να χρησιμοποιούμε όλα τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας για να σταθεροποιήσουμε την αγορά. Αλλά, όπως δήλωσε σαφώς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, δεν θα αλλάξουμε την πολιτική μας που αποσκοπεί στην σταδιακή κατάργηση των ποσοστώσεων. Η αμφισβήτηση της εν λόγω πολιτικής θα δημιουργήσει αβεβαιότητα και δεν θα συμβάλλει με κανένα τρόπο στην αντιμετώπιση της κατάστασης».

Επιμένει στα μέτρα

Στην έκθεση παρατίθενται και τα μέτρα τα οποία έχει πάρει η Κομισιόν τα οποία είναι τα εξής:

• Στις αρχές Ιανουαρίου η Επιτροπή επέτρεψε τις ενισχύσεις για ιδιωτική αποθεματοποίηση (ΕΙΑ) βουτύρου και μέχρι σήμερα έχουν αποθεματοποιηθεί για το τρέχον έτος 113.500 τόνοι. Η περίοδος για ΕΙΑ θα παραταθεί μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2010.
• Οι παρεμβάσεις για αγορά άρχισαν την 1 η Μαρτίου για το βούτυρο και το αποκορυφωμένο γάλα σε σκόνη και η Επιτροπή έχει τώρα προτείνει να παραταθούν μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου 2010, όταν αρχίζει η νέα περίοδος παρέμβασης. Η Επιτροπή έχει επίσης προτείνει να εξουσιοδοτηθεί να πράξει ομοίως και το 2010, αν το απαιτήσει η κατάσταση της αγοράς. Μέχρι σήμερα έχουν αγοραστεί 81.900 τόνοι βούτυρο και 231.000 τόνοι αποκορυφωμένο γάλα σε σκόνη.
• Οι επιστροφές κατά την εξαγωγή για τα γαλακτοκομικά προϊόντα επανενεργοποιήθηκαν τον Ιανουάριο. Οι επιστροφές καθορίστηκαν σε συνετά επίπεδα προκειμένου οι εξαγωγείς μας να έχουν τη δυνατότητα να ανταγωνιστούν χωρίς να υπονομεύσουν τις παγκόσμιες τιμές. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρέχει επιστροφές για όσο χρόνο απαιτείται.
• Το πρόγραμμα της ΕΕ για γάλα στα σχολεία βελτιώθηκε πρόσφατα και βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις για να καταστεί ακόμη πιο ελκυστικό.
• Η Επιτροπή θα επιτρέψει κατ΄εξαίρεση στα κράτη μέλη να καταβάλουν μέχρι και το 70 % των άμεσων ενισχύσεων στους παραγωγούς από τις 16 Οκτωβρίου αντί για την 1 η Δεκεμβρίου.
• Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να χορηγήσουν κρατικές ενισχύσεις ήσσονος σημασίας ή δάνεια με όρους της αγοράς για να βοηθήσουν τους παραγωγούς γάλακτος με προβλήματα ρευστότητας.
• Είναι δυνατόν να προβλεφθεί τροποποίηση του προσωρινού πλαισίου αντιμετώπισης κρίσεων για τις κρατικές ενισχύσεις.
• Αυτό μπορεί να επιτρέψει την καταβολή , μέχρι το τέλος του 2010, ποσού μέχρι 15.000 € ανά παραγωγό μείον την τυχόν ενίσχυση ήσσονος σημασίας που έχει λάβει ο υπόψη παραγωγός.
• Πριν από λίγες μέρες η Επιτροπή πρότεινε επιπλέον σειρά προγραμμάτων προώθησης γαλακτοκομικών προϊόντων.
• Με τον « διαγνωστικό έλεγχο» παρέχεται η δυνατότητα αναδιανομής ορισμένων άμεσων ενισχύσεων μεταξύ των παραγωγών και των τομέων στο πλαίσιο κάθε κράτους μέλους. Είναι δυνατόν, για παράδειγμα, να θεσπιστούν ειδικές ενισχύσεις για ευαίσθητα προϊόντα στον γαλακτοκομικό τομέα.
• Στο πλαίσιο της πολιτικής της αγροτικής ανάπτυξης προβλέπεται σειρά μέτρων για την στήριξη της αναδιάρθρωσης του γαλακτοκομικού τομέα. Ο «διαγνωστικός έλεγχος» χαρακτήρισε την «αναδιάρθρωση του γαλακτοκομικού τομέα» ως μια από τις προκλήσεις για τις οποίες μπορούν να πραγματοποιηθούν δαπάνες με πόρους που προστέθηκαν στο Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
• Οι πιθανές λύσεις περιλαμβάνουν την πρόωρη συνταξιοδότηση, την στήριξη επενδύσεων, τις ενισχύσεις σε γαλακτοπαραγωγούς σε μειονεκτικές περιοχές, την στήριξη για μορφές γαλακτοπαραγωγής φιλικές προς το περιβάλλον και τις ενισχύσεις για πρακτικές με τις οποίες βελτιώνεται η καλή μεταχείριση των ζώων.
• Η Επιτροπή υλοποιεί το πρόγραμμά της σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που προβλέπονται στην ανακοίνωσή της σχετικά με τις τιμές των τροφίμων στην Ευρώπη και μελετά τη θέσπιση νέου συστήματος παρακολούθησης των τιμών.
• Εξετάζει επίσης πιθανές πρακτικές που νοθεύουν τον ανταγωνισμό στην αλυσίδα εφοδιασμού με τρόφιμα, ιδίως στον γαλακτοκομικό τομέα.
• Σε περίπτωση που η Επιτροπή διαπιστώσει ότι δεν λειτουργεί ο ανταγωνισμός, δεν θα διστάσει να χρησιμοποιήσει όλες τις εξουσίες που διαθέτει με βάση τη Συνθήκη. Εξίσου σημαντικός είναι και ο ρόλος των εθνικών αρχών ανταγωνισμού.
• Οι γαλακτοπαραγωγοί πρέπει να ενθαρρυνθούν να συνεργαστούν αποτελεσματικότερα στο πλαίσιο οργανώσεων παραγωγών , προκειμένου να αυξηθεί η διαπραγματευτική τους ικανότητα.