Νέα Τάξη Πραγμάτων

Το Κατάρ είναι γνωστό τοις πάσι ως ένα μικροσκοπικό κρατίδιο της Αραβικής χερσονήσου, με μερικές εκατοντάδες χιλιάδες κατοίκους, μερικές εκατοντάδες Σεΐχηδες και Εμίρηδες και μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου και ανάλογη ποσότητα (σε βαρέλια αυτή τη φορά) αργού πετρελαίου.

Ο πρωθυπουργός του κρατιδίου αυτού είναι – φυσικά – Σεΐχης, ονομάζεται Sheikh Hamad bin Jasim bin Jaber al-Thani (!!!) και πέραν του ονόματος – σιδηρόδρομου διαθέτει και την ευχέρεια να δηλώνει στα διεθνή Μέσα Ενημέρωσης ότι «σκέφτεται να προχωρήσει στην ίδρυση ενός κοινοπρακτικού επενδυτικού κεφαλαίου με την κυβέρνηση της Μαλαισίας» (!), για επενδύσεις σε πολυεθνικές εταιρείες και «καλά projects». Όταν μάλιστα τον ρωτάνε για το ύψος της επένδυσης απαντά αφοπλιστικά: «πιθανότατα θα είναι μικρότερο του fund που έχουμε συστήσει με τις κυβερνήσεις της Φινλανδίας και της Σουηδίας. Υπολογίζω ότι θα είναι ύψους περίπου ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων για αρχή» …

Ο Σεΐχης δεν τρελάθηκε με τα νούμερα. Απλά, ως επικεφαλής της κρατικής εταιρείας επενδύσεων του Κατάρ, φέρεται να διαχειρίζεται πολλές δεκάδες δισεκατομμυρίων δολαρίων (!), εκ των οποίων μέγα μέρος σκοπεύει να επενδύσει σε εξαγορές μειοψηφικών πακέτων μεγάλων διεθνών τραπεζών. Κι επειδή στην περίπτωση του ιδίου και της εταιρείας – κράτους του οποίου ηγείται το χρήμα δεν είναι σημαντικός ανασταλτικός παράγων, κανέναν δεν εξέπληξε η ανακοίνωση της μεγάλης ελβετικής τράπεζας Credit Suisse πως η Qatar Investment Authority προχώρησε στην εξαγορά μεριδίου – αδιευκρίνιστο το ποσό και το ποσοστό (!) – της τράπεζας. Η ανακοίνωση συνοδεύτηκε από μια δήλωση του αγλαού Σεΐχη πως ο ίδιος και η χώρα του «διατηρούν φιλικές σχέσεις με την Credit Suisse», όπως και με μια σειρά άλλων δυτικών (αμερικανικών κι όχι μόνο) τραπεζών στις οποίες η κυβέρνηση του Κατάρ «θα πραγματοποιήσει τοποθετήσεις ύψους 15 δισ. δολαρίων εντός του έτους».

ΝΟΥΜΕΡΑ ΠΟΥ «ΤΡΟΜΑΖΟΥΝ»

Η επενδυτική μανία των … Καταριανών δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου. Προφανώς του ίδιου παγόβουνου με το οποίο συγκρούστηκαν οι μεγάλοι – αμερικανικοί πρωτίστως – χρηματοπιστωτικοί οίκοι που τώρα εξαναγκάζονται να εκποιήσουν μετοχικά μερίδια προκειμένου να τους χορηγηθεί η αναγκαία «ένεση ρευστότητας». Ενέσιμη ή μη η βοήθεια αυτή προέρχεται πλέον σε συντριπτικά ποσοστά από κεφάλαια τρίτων χωρών. Ή σωστότερα από κεφάλαια των μέχρι πρότινος (;) επονομαζόμενων και χωρών του Τρίτου Κόσμου. Διότι μπορεί στην αραβική χερσόνησο για παράδειγμα να μην λιμοκτονούν, αλλά ουδείς είχε διανοηθεί καν να πιστέψει πως θα μπορούσαν αυτές οι χώρες να παίξουν σημαντικό ρόλο στη διεθνή χρηματαγορά, πλην αυτού της – υπό όρους και με πλήρη έλεγχο των «μεγάλων δυνάμεων» - ρύθμισης της αγοράς ενέργειας. Αλλά από αυτό το επίπεδο, έως τη δημοσιοποίηση στοιχείων που δείχνουν πως τα τελευταία 4 χρόνια (και δη τους τελευταίους μήνες) τα επενδυτικά κεφάλαια χωρών όπως η Κίνα, η Ινδία, οι χώρες της Άπω Ανατολής και οι χώρες του Κόλπου, έχουν ανατρέψει κάθε πρότερη ισορροπία και μονοπωλούν τις αγορές, η απόσταση είναι τεράστια. Περίπου τόσο τεράστια όσο και τα προβλήματα που ανέκυψαν στην πράξη για τις δυτικές εταιρείες, εταιρείες που ουδέποτε είχαν δοκιμαστεί στο παρελθόν με τόσο δυνατούς αντιπάλους.

Διότι μπορεί να μην το έχουμε καταλάβει αλλά πλέον οι πάλαι ποτέ «αδύνατοι» τούτου του κόσμου και δυνάμωσαν και πέρασαν στην αντεπίθεση. Όσοι διαφωνούν ας ρωτήσουν καλύτερα τα στελέχη της μεγαλύτερης αυτοκινητοβιομηχανίας του κόσμου (GM) που βρέθηκαν αίφνης να βλέπουν την πλάτη των «σχιστομάτηδων» εξ’ Ανατολής, ή τους ομολόγους τους της FORD που εκποίησαν δύο ιστορικές φίρμες (Jaguar – Land Rover) σε κάτι «περίεργους» Ινδούς που μέχρι πρότινος έφτιαχναν τρακτέρ και μοτοποδήλατα …

Η κρίση των subprime δανείων ήταν τελικά η αφορμή. Από τότε που οι πάντες παραδέχθηκαν ανοικτά την ύπαρξη αυτής της κρίσης, οι κινήσεις των πάλαι ποτέ «πληβείων» της διεθνούς οικονομικής σκηνής ήταν εντυπωσιακές: σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία κεφάλαια με «πατρίδα» χώρες της «τρίτης ταχύτητας» έχουν μέχρι στιγμής προχωρήσει σε επενδύσεις άνω των 30 δις δολαρίων σε περισσότερες από 350 «δυτικές» εταιρείες.

«Μεγάλες» κινήσεις του είδους ήταν η απόκτηση από την ινδική αυτοκινητοβιομηχανία ΤΑΤΑ των δύο ιστορικών εταιρειών της βρετανικής αυτοκινητοβιομηχανίας (Jaguar – Land Rover), η εξαγορά μειοψηφικών ποσοστών σε μια πλειάδα αμερικανικών τραπεζών από κινεζικές αλλά και σαουδαραβικές επενδυτικές εταιρείες, ακόμα και η θρυλούμενη – και ουδέποτε επιβεβαιωμένη επισήμως – επενδυτική επέλαση ιρανικών (!!!) κεφαλαίων σε αμερικανικές και βρετανικές τράπεζες.

Στην ουσία αυτό που συμβαίνει – και δεν φαίνεται να έχει αποτιμηθεί ακόμα δεόντως – είναι μια ιδιότυπη κόντρα μεταξύ σαουδαραβικών και κινεζικών κεφαλαίων για το ποιοι θα αποκτήσουν  μεγαλύτερη πρόσβαση σε κραταιές «δυτικές» εταιρείες. Κι αν μέχρι στιγμής οι Κινέζοι φαίνεται να έχουν προβάδισμα (με πρώτη την China Investment Corporation (CIC), το κρατικό επενδυτικό κεφάλαιο της Κίνας που έφτασε στο σημείο ακόμα και Αμερικανό «εταίρο» να βρει - την JC Flowers – και να συστήσει fund 4 δις δολαρίων για τη χρηματοδότηση των UBS, Merrill Lynch, Citigroup και Morgan Stanley), οι Σαουδάραβες δεν είπαν ακόμη την τελευταία τους λέξη.

Επόμενο επεισόδιο; Η σύσταση μιας νέας εταιρείας επενδύσεων με έδρα τη Σιγκαπούρη (!) και με τη συμμετοχή της κραταιάς National Bank of Abu Dhabi PJSC, που θα διαχειριστεί σε πρώτη φάση 3 δις δολάρια (με πρόβλεψη για διαχείριση έως και 60 δις δολαρίων) για συμμετοχή στις επόμενες εκδόσεις ομολογιακών δανείων ή και στις όποιες ενδεχόμενες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου τραπεζών όπως οι Citigroup, Merrill Lynch & Co. Και Morgan Stanley.