Χρήστος και Μιχάλης Παπαέλληνας, τα παιδιά της Notos Com

Ο μεγάλος Ιάπωνας σκηνοθέτης Ακίρα Κουροσάβα στην ταινία του «Σανζούρο» δημιουργεί την περσόνα του περιπλανώμενου σαμουράι που σώζει εννέα «συναδέλφους» του από μια παγίδα θανάτου. Τον γνωστό δημιουργό από τη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου αντέγραψε πολλάκις το Χόλιγουντ. Το πιο γνώριμο δείγμα της αμερικανικής ματιάς στο έργο του υπήρξε η περίφημη ταινία του Σαμ Πέκινπα «Αγρια συμμορία». Στη χώρα μας όμως το κοπιάρισμα δεν αφορούσε στο σινεμά, αλλά σε κάτι εντελώς διαφορετικό: στην επιχειρηματική δραστηριότητα. Βλέπετε, η «Notos Com» ή συγκεκριμένα τα αδέλφια Χρήστος και Μιχάλης Παπαέλληνας, ως νέοι Σανζούρο ήρθαν να σώσουν τις εννέα εταιρείες που συγχώνευσαν το 2001 από το κύμα αλλαγών που επήλθε λίγο αργότερα στο ελληνικό εμπόριο. Ενα πραγματικό τσουνάμι από αυτά που η Ιαπωνία συχνά πυκνά βιώνει και το οποίο έπνιξε στη συνέχεια πολλές εγχώριες πάλαι ποτέ δυνάμεις.  

Τον Νοέμβριο του 2001 οι εταιρείες «Αδελφοί Λαμπρόπουλοι», «Σπόρτσμαν», «Αταλάντη», «Αταλάντα», «CAP Cosmetics», «Ενδυση Παπαέλληνας Συμμετοχική», «Παπαέλληνας Καταναλωτικά» και «Παπαέλληνας Ομιλος Επιχειρήσεων» ενώνονται εις σάρκα μίαν και με τη συγχώνευσή τους δημιουργούν ένα από τα μεγαλύτερα ρεκόρ συμπράξεων στην εγχώρια επιχειρηματική ιστορία, τη «Notos Com», ένα σχήμα που δεν μετράει όμως, όπως πολύ εύκολα κάποιοι θα σπεύσουν να πουν, μόλις επτά χρόνια ζωής, αλλά ούτε λίγο ούτε πολύ 138 έτη!

Οι αιτίες που οδήγησαν σε αυτή τη συγχώνευση υπαγορεύονταν από το πλήρωμα του χρόνου. Ηταν η αρχή της τρέχουσας δεκαετίας όπου έβρισκε πολλές επιχειρήσεις καραβοτσακισμένες από το στραπάτσο του χρηματιστηριακού κραχ του 1999-2000, επομένως οι ανάγκες για περικοπές στα κόστη και για ένα νέο όραμα ήταν δεδομένες.

Η «Notos Com» αυτή τη στιγμή δραστηριοποιείται στους τομείς της χονδρικής και λιανικής εμπορίας διεθνώς αναγνωρισμένων ενδυμάτων και υποδημάτων (Lacoste, Ralph Lauren, Gant, Alain Manoukian, Trussardi κ.ά.), της χονδρικής καλλυντικών (Yves Saint Laurent, Chanel, Lancaster, Guerlain, Davidoff, Clarins κ.ά.), των πολυκαταστημάτων (στην εταιρεία ανήκουν τα πολυκαταστήματα «Λαμπρόπουλος») και των γραφικών (ο όμιλος έχει πλειοψηφική συμμετοχή στη γνωστή «Πάλλης», αν και με όχι πολύ θετικά αποτελέσματα). Επίσης, έχει παρουσία σε 19 χώρες εκτός Ελλάδας, κυρίως στον κλάδο των ενδυμάτων και των υποδημάτων.  

Η «Πάλλης», τα Lacoste, τα Gant και οι άλλοι 

Προσπαθώντας κανείς να καταδυθεί στα ιστορικά αρχεία της «Notos Com», δεν έχει παρά να κοιτάξει την εμπορική ιστορία μερικών εκ των πλέον γνωστών εμπορικών σημάτων της Αθήνας: της οικογένειας Πάλλη, που ξεκίνησε στην οδό Ερμού το 1870 και η οποία συγχωνεύθηκε το 1998 με τον όμιλο Παπαέλληνα ως προς το κομμάτι της ίδρυσης των καταστημάτων «Πάλλης Α.Ε.».

Της αλυσίδας πολυκαταστημάτων των αδελφών Ξενοφώντα και Βασίλη Λαμπρόπουλου, οι οποίοι με αφετηρία το 1901 κατέκτησαν την αθηναϊκή αγορά σε μια μυθική διαδρομή με πολλές χαρές αλλά και με πολλές λύπες, η οποία κατέληξε το 1999 στην ένταξή της στο σχήμα της «Notos Com».

Της φαρμακευτικής εταιρείας ΡΕΜΕΚ που ιδρύθηκε το 1934 από τον Ιωάννη Κωνσταντακάτο, και ο οποίος είχε τη διορατικότητα να επενδύσει στα καλλυντικά. To 2000 η εταιρεία με την επωνυμία πλέον «CAP Cosmetics» απορροφήθηκε από τα αδέλφια Παπαέλληνα. Το ίδιο έγινε το 1999 με την «Ενδυση A.E.» αλλά και με τη «Σπόρτσμαν», η οποία είχε φέρει το 1964 την επανάσταση των Lacoste στη χώρα μας. Επρόκειτο για την επιχειρηματία κυρία Σμαράγδα Μανουηλίδη, η οποία για πρώτη φορά εισήγαγε προϊόντα του κορυφαίου γαλλικού οίκου στην Ελλάδα. Ανάλογη υπήρξε και η πορεία των «Αταλάντα» και «Αταλάντη Α.Ε.», που στα μέσα της δεκαετίας έφεραν στην αγορά τα σήματα Le Coq Sportif και Bjorn Borg. Λίγο αργότερα θα φέρουν και τα περίφημα Gant, Ralph Lauren και Keds.  

Ενα όμως είναι το σημείο αναφοράς όλων των παραπάνω: ο λόγος για την οικογένεια των Κύπριων αδελφών Μιχάλη και Χρήστου Παπαέλληνα. Με παράδοση στο εμπόριο φαρμάκων στη Μεγαλόνησο, η οικογένεια έχει τις ρίζες της αρκετά χρόνια πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ηταν το 1931 όταν ο Χριστάκης Παπαέλληνας ίδρυσε στο νησί μαζί με τα αδέλφια του Γιώργο και Κώστα και τον σύζυγο της αδελφής του Γιώργο Δρυμιώτη (ο υιός του είναι ο γνωστός πρόεδρος της εταιρείας «ΔΕΛΤΑ Πληροφορική») την εταιρεία «Χ.Α. Παπαέλληνας & ΣΙΑ Lmtd». Η εταιρεία ξεκινά τις εργασίες της ως παραγγελιοδόχος φαρμάκων από τις εταιρείες «Olitanon» και κατόπιν «Sandoz». Είναι η περίοδος της βρετανικής κυριαρχίας στο νησί, όπου το ελληνοκυπριακό στοιχείο όμως έχει τη δυνατότητα να ακμάσει και να τοποθετήσει τις βάσεις της οικονομικής του ενίσχυσης και κατ’ επέκτασιν της απόκτησης εθνικής συνείδησης. Κάπως έτσι ύστερα από αρκετά χρόνια η Κύπρος θα κατορθώσει να δημιουργήσει το δικό της ανεξάρτητο κράτος.

Οικογένεια με αγώνες και με ελληνικό φρόνημα, οι Παπαέλληνες επεκτείνουν τις εργασίες τους και σύντομα γίνονται μία από τις σημαντικότερες φαμίλιες του νησιού. Είναι η δεκαετία του ’60 όταν ο υιός του Χριστάκη Παπαέλληνα, ο Αθως, επιστρέφει από τις σπουδές του στη  Μεγάλη Βρετανία και ενώ του προτείνουν την τοποθέτησή του στην οικογενειακή εταιρεία αυτός κάνει την προσωπική του επανάσταση. Πώς αλλιώς θα μπορούσε να γίνει σε μια περίοδο αμφισβήτησης; Για έναν εξάλλου κοσμοπολίτη νέο όπως ήταν ο Αθως Παπαέλληνας, ο οποίος είχε βιώσει τη μοντέρνα αγγλική κοινωνία, τη ρήξη των νέων με τους γονείς τους και το κλίμα των πρώτων νεανικών σκιρτημάτων της εποχής του ροκ εν ρολ, η επιστροφή στην πάντοτε συντηρητική Κύπρο δεν ήταν και ό,τι καλύτερο. Τελικά, ο ίδιος αποφασίζει να εγκατασταθεί στην Αθήνα και να ξεκινήσει μια παράλληλη με τον κλάδο των φαρμάκων δουλειά. Μόνο που τότε συνέλαβε τη φαεινή ιδέα. Τι φάρμακο, τι καλλυντικό. Η μίξη αυτή είναι που θα απογειώσει τον οικογενειακό όμιλο. 

Με τον τρόπο αυτό, το 1964 ιδρύεται η εταιρεία «Papaelco», η οποία θα φέρει σε επαφή το ελληνικό κοινό με πολύ γνωστές στην εποχή τους μάρκες, όπως οι Ponds, Perma Sharp, Lancaster, Givenchy και η πολύ γνωστή ανδρική σειρά Mennen. Ποιος άραγε από τους νέους της δεκαετίας του ’70 δεν θυμάται το περίφημο σλόγκαν της εποχής «Mennen: κάνει τον άνδρα πιο… άνδρα». Σταδιακά η εταιρεία δημιουργεί τη δική της βιομηχανική μονάδα όπου και παράγονται τα προϊόντα της ενώ στην προϊοντική της φαρέτρα εντάσσεται και η φίρμα Revlon. Είναι τα τέλη της δεκαετίας του ’70 και η εν λόγω συνεργασία εκτοξεύει τις πωλήσεις. Πρόκειται για μια περίοδο κατά την οποία όλες οι γυναίκες θέλουν να μιμηθούν τους Αγγελους του Τσάρλι και να δώσουν μια πιο παγκοσμιοποιημένη προοπτική στην ομορφιά τους.

Σταδιακά στον όμιλο του Αθου Παπαέλληνα εισέρχονται οι γιοι του Χρήστος και Μιχάλης. Είναι οι αρχές του ’80, οπότε η εταιρεία «δένεται» στο εμπορικό άρμα της Yves Saint Laurent. Το εγχώριο lifestyle αλλάζει για τα καλά, κάτι που κατανοούν γρήγορα οι σπουδαγμένοι στο εξωτερικό αδελφοί Παπαέλληνα. Ταξιδεύοντας διαρκώς στο εξωτερικό και ζώντας μια ζωή που πολλοί Ελληνες επιχειρηματίες θα ζήλευαν, οι δύο επιχειρηματίες σύντομα δικτυώνονται με τον κόσμο της παγκόσμιας παρφιουμερί αλλά και μόδας. Είναι οι πρώτοι που φέρνουν στη χώρα τον οίκο Lagerfeld, την Elizabeth Arden και διαμέσου της νέας τους εταιρείας «Δήλος Α.Ε.» τα προϊόντα της Chanel. Παράλληλα το περίφημο Chanel No5 επαναλανσάρεται για πρώτη φορά από το 1921 και πουλάει τρελά. 

Ο «Λαμπρόπουλος» που έγινε «Notos Com» 

Το 1993 αποτελεί μια χρονιά σταθμό για τα δύο αδέλφια από την Κύπρο. Είναι η περίοδος που οι διάφορες θυγατρικές επιχειρήσεις τους μετονομάζονται είτε σε «Παπαέλληνας Επενδύσεων» είτε σε «Παπαέλληνας Συμμετοχική». Ταυτόχρονα ιδρύεται η θυγατρική «Sanofi Beaute» στη διανομή καλλυντικών επιλεκτικής διανομής. Παράλληλα, τα δύο αδέλφια βάζουν σε εφαρμογή το μεγάλο τους σχέδιο: τη συγκέντρωση όλων των λειτουργιών τους σε εταιρείες που καλύπτουν ειδικές αγορές. Ετσι ξεκινάει μια πορεία που θα οδηγήσει την εταιρεία προς την κορυφή. Βέβαια δεν έλειψαν και τα λάθη, όπως ήταν η συμπόρευση με τις «Αθηναϊκές Συμμετοχές» το 1999. Μια ιστορία που κόστισε σε επίπεδο φήμης στους Κύπριους επιχειρηματίες. Σίγουρα πάντως η δεκαετία του ’90 υπήρξε η κορυφαία για τα δύο αδέλφια. Τότε εγκαινιάστηκε η συνεργασία με την οικογένεια Λαμπρόπουλου, τότε ξεκίνησαν και οι περισσότερες επαφές που λίγο αργότερα κατέληξαν στη συγχώνευση-γίγας της «Notos Com».

Κοινός τόπος σε όσους συνεργάστηκαν με την οικογένεια Παπαέλληνα ήταν ότι πρόκειται για επιχειρηματίες με μεγάλη ευστροφία, αλλά παράλληλα και πολύ δύσκολους στις διαπραγματεύσεις. Χαρακτηριστικότερο είναι το παράδειγμα της οικογένειας Πάλλη, η οποία ενώ είχε άλλα σχέδια για το δίκτυο καταστημάτων της, άλλα τελικά έγιναν στην πραγματικότητα, ειδικότερα ως προς το κομμάτι της εισόδου στον τομέα της πληροφορικής με την επένδυση στο σήμα Big City.

Ανάλογη είναι και η εμπειρία της οικογένειας Χόντου, η οποία μάλιστα είχε και δικαστικές διαμάχες με τους Μιχάλη και Χρήστο Παπαέλληνα. 

Μεγάλο στοίχημα για τον όμιλο «Notos Com» αμέσως μετά τη δημιουργία του υπήρξε η λειτουργία του «Notos Galleries Home» στην πλατεία Κοτζιά. Πρόκειται για μια επένδυση που δοκίμασε σε μεγάλο βαθμό τα νεύρα και την ψυχραιμία της οικογένειας Παπαέλληνα, αλλά και της κυρίας Βαρβάρας Βερνίκου, η οποία συμμετέχει τόσο στο εγχείρημα όσο και στο Δ.Σ. της εταιρείας. Και ενώ το κατάστημα τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του έβαζε για τα καλά μέσα την εταιρεία, τώρα φαίνεται ότι «στάθηκε στα πόδια του» και προχωρεί με καλύτερο βηματισμό.

Είτε όμως κάτω από δύσκολες συνθήκες είτε μέσα από μεγάλες εμπορικές επιτυχίες, οι δύο επιχειρηματίες κατόρθωσαν να συμπράξουν με μεγάλα επιχειρηματικά ονόματα της αγοράς.

Φίλοι από την περίοδο που έκαναν δουλειές στη Βουλγαρία με τον 51χρονο τέως διευθύνοντα σύμβουλο της «Σπόρτσμαν» κ. Γιώργο Παπάζογλου, οι αδελφοί Παπαέλληνα γρήγορα αποφάσισαν ότι μαζί του θα μπορούσαν να έχουν ακόμα πιο στενή συνεργασία. Είναι γνωστό στην πιάτσα πως ο κ. Παπάζογλου αποτελεί το μάτι και το αφτί των δραστήριων Κυπρίων και πως από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της «Notos Com» αυτός είναι που «τρέχει» κυρίως το χρηματιστηριακό σκέλος του ομίλου.

Ανθρωποι όμως που αρέσκονται στις συνεργίες, συνεργάστηκαν στην πορεία πολύ στενά και με τη γνωστή για τη βιομηχανική της παράδοση οικογένεια Στράτου της πάλαι ποτέ ισχυρής «Πειραϊκής Πατραϊκής». Το ίδιο έγινε με την οικογένεια Λαμπρόπουλου, αν και η χημεία με τον Κώστα Λαμπρόπουλο του «Attica» φημολογείται πως δεν υπήρξε και τόσο καλή. Εξάλλου οι… κακές γλώσσες της αγοράς αναφέρονται σε συνολική κόντρα με την επιχειρηματική ομάδα που συνθέτει τη διοίκηση του μεγάλου εμπορικού κέντρου «Attica».

Η βάφτιση της Μυκόνου με τις 7 νονές!

Σε επίπεδο κοσμικών συναναστροφών οι αδελφοί Παπαέλληνα θεωρούνται υπέρ το δέον εσωστρεφείς. Ο κ. Χρήστος Παπαέλληνας γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1960 και σπούδασε στο City of London Polytechnic και στο University of Bath. Οταν το 1982 εντάχθηκε στον όμιλο Παπαέλληνα είχε την ευθύνη για τις λειτουργίες βασικών τμημάτων της εταιρείας. Το 1988 ανέλαβε διευθύνων σύμβουλος της Εμπορικής Διεύθυνσης Κοσμητικών, ενώ από το 1990 ανέλαβε τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου των εγχώριων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων των εταιρειών του ομίλου. Θεωρείται άνθρωπος χωρίς εκρήξεις και η πιο «μετρημένη» φωνή του ομίλου.

Αντιθέτως, ο μικρότερος αδελφός του Μιχάλης, αν και ακολουθεί χαμηλούς τόνους, όσον αφορά στη δουλειά ακούγεται ότι είναι πιο… ατίθασος. Γεννήθηκε στη Λευκωσία της Κύπρου το 1961 και σπούδασε Οικονομικά και Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές στο City of London Polytechnic και στο London School of Economics. Η μικρή διαφορά ηλικίας με τον αδελφό του βοήθησε ώστε να έχουν μια πολύ κοντινή, σχεδόν φιλική, σχέση, γεγονός που έχει περάσει και στη δουλειά. Πάντως ενίοτε ο ίδιος είναι πιο κοσμικός σε σχέση με τον αδελφό του. Μάλιστα πριν από καιρό είχε σχολιαστεί η βάφτιση της κόρης του στη Μύκονο από… επτά νονές! Η μικρή Ροζίτα βαφτίστηκε στην παραλία της Πανόρμου παρουσία φίλων του «μπαμπά» όπως ο κ. Αλέξης Πιλάβιος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, ο κ. Νίκος Σταθόπουλος της BC Partners, ο κ. Λάμπρος Παπακωνσταντίνου της Π&Κ, ο κ. Μαρίνος Γιαννόπουλος της Alpha Bank, η κυρία Ανδριάνα Μυτιληναίου, το ζεύγος Πέτρου Κωστόπουλου, γείτονες στα Χουλάκια και φίλοι του ζεύγους Παπαέλληνα, ο κ. Ρίτσι Φρανσές, ο κ. Τάκης Θεοχαράκης (η σύζυγός του Νάντια ήταν μία από τις επτά νονές της Ροζίτας), ο Τάσος και η Μάρι Μιχαλόπουλου, ο Γιώργος και η Νάντια Αντωνόπουλου, ο κ. Γ. Κεχριμπάρης με τη σύζυγό του κυρία Ελίνα Αναγνωστοπούλου και πολλοί άλλοι.