Κώστας Βουτσάς: Αυλαία για τον άνθρωπο που ενσάρκωσε την έννοια της ζωής

Οδός Μητροπόλεως 12.30 το μεσημέρι. Η εικόνα θυμίζει παλιά Αθήνα. Δεν κυκλοφορούν αυτοκίνητα και πολύς κόσμος βρίσκεται στα πεζοδρόμια. Σαν κάτι να περιμένει. Ξαφνικά ακούγεται ένας κύριος, γύρω στα 80, να φωνάζει με δάκρυα στα μάτια: «Γεια σου Κωστάκη. Καλό ταξίδι αγόρι μου...». Κι έπειτα αντηχεί ένα δυνατό χειροκρότημα που έρχεται από διάφορα σημεία της περιοχής: Από τα γύρω μαγαζιά, τα καφέ, τα μπαλκόνια...Είναι το τελευταίο χειροκρότημα για τον Κώστα Βουτσά, τον ταλαντούχο ηθοποιό, τον κωμικό που σημάδεψε ανεξίτηλα τον παλιό ελληνικό κινηματογράφο, εκείνον που για δεκαετίες ολόκληρες μάς χάρισε αμέτρητες στιγμές γέλιου αλλά και τον πάντα ταπεινό και χαμογελαστό άνθρωπο της διπλανής πόρτας που, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, αποτέλεσε κομμάτι της ζωής κάθε Έλληνα.

Λίγο πριν την αυτοκινητοπομπή που συνόδευσε τη σωρό του κοσμαγάπητου ηθοποιού στην τελευταία του κατοικία, στο Α' Νεκροταφείο, στον τάφο που παραχώρησε τιμής ένεκεν ο Δήμος Αθηναίων, οι δικοί του άνθρωποι, η οικογένεια, οι φίλοι του, οι συνάδελφοί του τον είχαν αποχαιρετήσει στον Ιερό Ναό της Μητρόπολης όπου εψάλη η νεκρώσιμη ακολουθία. Κι από τον τρόπο που στέκονταν και συμπεριφέρονταν τα μέλη της οικογένειάς του μπορούσε κανείς να αντιληφθεί πόσο καταλυτική υπήρξε η παρουσία του στις ζωές τους. Η τελευταία σύντροφος της ζωής του, Αλίκη Κατσαβού, στεκόταν με αξιοπρέπεια. Οι τρεις αγαπημένες του κόρες, η Σάντρα, η Θεοδώρα και η Νικολέτα, πρόσεχαν διαρκώς η μία την άλλη. Υποδέχονταν τον κόσμο με ένα γλυκό χαμόγελο ευγένειας και ευγνωμοσύνης, το ίδιο εκείνο χαμόγελο που ποτέ δεν εγκατέλειπε τα χείλη του πατέρα τους ούτε στις πιο δύσκολες στιγμές.

«Πιστεύω ότι ο μόνος λόγος που ο πατέρας μου αποφάσισε να βρίσκεται εδώ σήμερα είναι ότι κάποιος από εκεί πάνω τού σφύριξε πως έρχεται η Ανάσταση των Νεκρών» είπε η Νικολέτα Βουτσάς αποδεικνύοντας πως το χιούμορ αποτελεί, σε κάποιες περιπτώσεις, κληρονομικό χάρισμα. Η ίδια θέλησε επίσης να μοιραστεί με τον κόσμο τις τελευταίες στιγμές του αγαπημένου της πατέρα: «Έφυγε μέσα σε μια μεγάλη γιορτή. Ήμασταν όλοι πάνω από το κεφάλι του, τον φιλούσαμε, του τραγουδούσαμε, του δείχναμε φωτογραφίες και βιντεάκια με τον εαυτό του. Τον αφήσαμε να κοιμηθεί με ένα πρόσωπο γαλήνιο» είπε για να καταλήξει λέγοντας αυτό που και ο ίδιος θα επιθυμούσε αν βρισκόταν εκεί: «Εγώ σήμερα γιορτάζω τον άνθρωπο που ενσάρκωσε την έννοια της ζωής. Γιατί αν η ζωή ήταν άνθρωπος θα σηκωνόταν επί 88 ολόκληρα χρόνια με το ίδιο κέφι όπως ο μπαμπάς, θα δούλευε κάθε μέρα, με το ίδιο μεράκι όπως ο μπαμπάς. Σήμερα γιορτάζουμε τον άνθρωπο που με την παρουσία του και με την ενέργειά του μάς θεράπευε!»

Η αλήθεια είναι πως αυτή η ικανότητα του Κώστα Βουτσά να επηρεάζει, πάντα θετικά, τόσο μέσα από τους ρόλους του όσο και μέσα από την στάση ζωής του, ήταν ένα από τα χαρακτηριστικά που τον καθιστούσαν μεγάλο καλλιτέχνη αλλά και σημαντικό άνθρωπο. «Πίστευες πως ο άνθρωπος που έχει ουσία, ο πραγματικά σημαντικός άνθρωπος, είναι ταπεινός. Και πως, εκτός από ταπεινός, είναι και γενναιόδωρος με όλους του άλλους. Ειδικά με αυτούς που υπήρξαν λιγότεροι τυχεροί απ' αυτόν. Γι’ αυτές τις αρετές σου όσοι ζούσαν και δούλευαν μαζί σου, όλοι οι συνεργάτες σου, σε σέβονταν και σε υπεραγαπούσαν» επιβεβαίωσε στο επικήδειό του ο Γ.Γ. του Κ.Κ.Ε Δημήτρης Κουτσούμπας για να συμπληρώσει με νόημα ο Κώστας Γεωργουσόπουλος πως «ηθοποιοί σαν τον Βουτσά καταργούν την κριτική. Και τώρα που έφυγε θα λέμε πλέον “αυτός ο ρόλος ήθελε Βουτσά...». Λίγα λεπτά πριν ο γνωστός κριτικός θεάτρου είχε περιγράψει την παρθενική εμφάνιση του ηθοποιού στη σκηνή: «Είχα την μεγάλη τύχη να είμαι παρών, το 1958, στον εξώστη του θεάτρου Περοκέ. Κι από την πρώτη στιγμή, με το νούμερο που έπαιξε, διαπιστώσαμε πως ερχόταν η άποψη της ανθρώπινης παρέκκλισης, της καθημερινής παρέκκλισης ή προς το θετικό ή προς το αρνητικό».

Τον Κώστα Βουτσά της δικής του γενιάς περιέγραψε, με ιδιαίτερη γλαφυρότητα, ο Δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης: «Αποχαιρετούμε την αιώνια εφηβεία σου, τη δίχως τέλος χαρά που μάς δίδαξες, την αισιοδοξία που μάς μοίρασες απλόχερα, το δικαίωμα στην ανεμελιά, το δικαίωμα απέναντι στον εαυτό μας να γινόμαστε καλύτεροι. Αποχαιρετούμε τον Κώστα, τον Κωστάκη, τον Κλέαρχο, τον «Ξυπόλητο Πρίγκηπα», το «Γόη...» σημείωσε για να ακολουθήσει ο Πρόεδρος της ΑΕΚ, Δημήτρης Μελισσανίδης αναφερόμενος σε μια διαφορετική πτυχή του Κώστα Βουτσά, αυτή του πιστού φιλάθλου: «Υποκλινόμαστε στον άνθρωπο που λάμπρυνε την ιστορία του Συλλόγου μας. Η καρδιά όλων των ΑΕΚτζήδων έχει τώρα ραγίσει, γιατί δεν θα είσαι εσύ που – όπως είχαμε πει και συμφωνήσει να είσαι ο πρώτος που θα εγκαινιάσεις το νέο μας γήπεδο. Εκεί που θα στεγάσουμε και πάλι τα κοινά μας όνειρα. Θα είσαι όμως για πάντα εκεί! Θα ζεις για πάντα μέσα στην Αγιά Σοφιά! Ψηλά στα νέα μας τείχη! Γιατί ήσουν πάντα Αετός!».

Κι είχε πολλές ακόμα πτυχές ο ανεξάντλητος ηθοποιός αλλά και ο άνθρωπος Κώστας Βουτσάς: «Ανάμεσα σε όλους τους μεγάλους ήταν από τους πιο γενναιόδωρους και ίσως αυτός που αγάπησε το θέατρο πιο πολύ απ' όλους» όπως είπε η Μιμή Ντενίση. Ήταν αυτός που, όπως υπογράμμισε ο Δημήτρης Λιγνάδης, «δίδαξε πως δεν υπάρχει ποιοτικό και εμπορικό θέατρο αλλά υπάρχει μόνο καλό και κακό θέατρο». Ήταν και θα είναι ο «παντοτινός μαχητικός Πρόεδρος του σωματείου των ηθοποιών», όπως υπενθύμισε ο Νίκος Γαλανός. Ήταν όμως και ο άνθρωπος που «ήξερε όσο κανένας άλλος να δίνει αγάπη» όπως εξομολογήθηκε ο Άνθιμος Ανανιάδης, το παιδί της πρώην συζύγου του που ο Κώστας Βουτσάς δεν ξεχώρισε ποτέ από τα δικά του.

Αυτό το συναίσθημα της βαθιά αγάπης, είχε κατακλείσει το χώρο του ναού σε όλη τη διάρκεια της τελετής. Αγάπη από παντού: Από τους παλιούς φίλους που πρωταγωνίστησαν μαζί του στις μεγάλες κινηματογραφικές επιτυχίες, όπως η Ζωζώ Σαπουντζάκη, η Άννα Φόνσου και η Δέσποινα Στυλιανοπούλου, που πρόλαβε στο παρά πέντε να τον αποχαιρετήσει υποβασταζόμενη. Από αυτούς που τον διαδέχτηκαν στη σκηνή και το πανί, τον Λάκη Λαζόπουλο , τον Πέτρο Φιλιππίδη, τον Παύλο Χαϊκάλη, τον Μιχάλη Μητρούση. Κυρίως όμως από τους εκατοντάδες απλούς ανθρώπους που συναντούσαν στο πρόσωπό του, για χρόνια ολόκληρα, τη χαρά, το γέλιο, την ανεμελιά, την καλοσύνη, την ταπεινότητα, την καλύτερη εκδοχή του εαυτού τους. Σ' όλους αυτούς ο Κώστας Βουτσάς έκλεισε, για τελευταία φορά, πονηρά το μάτι.