Όταν το παιδί πάει στην Α' Δημοτικού

Χαρακτηρίζεται αφενός από τον αποχωρισμό του παιδιού από το μικρόκοσμο της οικογένειας και αφετέρου από την ένταξή του στο ευρύτερο περιβάλλον της σχολικής κοινότητας. Αυτό το γεγονός σηματοδοτεί μια νέα εποχή καθηκόντων και απαιτήσεων για το παιδί, το οποίο θα αρχίσει να αποκτά συστηματικές γνώσεις που σταδιακά θα γίνονται πολύπλοκες και κάποιες φορές, ενδεχομένως, δεν θα του είναι ιδιαίτερα ευχάριστες.

Γενικά, μέσα σε 10-15 ημέρες το παιδί έχει προσαρμοστεί στο νέο περιβάλλον. Συνήθως, έχει προηγηθεί η φοίτησή του στον παιδικό σταθμό και στο νηπιαγωγείο, γεγονός που σημαίνει ότι τόσο το παιδί όσο και οι γονείς έχουν ήδη βιώσει τον αποχωρισμό.

Μερικά παιδιά αντιδρούν αρνητικά κατά την είσοδό τους στην πρώτη τάξη. Αυτό συμβαίνει, επειδή για πρώτη φορά το παιδί βρίσκεται αρκετές ώρες μακριά από τις προσφιλείς καθημερινές ενασχολήσεις, σ’ ένα χώρο που τον μοιράζεται με τους συμμαθητές του, οι οποίοι στην πλειονότητά τους του είναι άγνωστοι. Είναι υποχρεωμένο να παρακολουθεί το μάθημα, να προσέχει, να γράφει, να εξυπηρετεί μόνο του τον εαυτό του, αλλά και να βρεθεί αντιμέτωπο με την ενδεχόμενη αυστηρότητα του δασκάλου. Γι’ αυτό, θα πρέπει να διαθέτει ωριμότητα, ευελιξία, ώστε να αντιμετωπίζει τις δυσάρεστες στιγμές που ίσως κρύβει η έναρξη της σχολικής περιόδου.

Για να θεωρηθεί ένα παιδί έτοιμο να ενταχθεί στην Α΄ Δημοτικού, θα πρέπει να πληροί κάποιες προϋποθέσεις. Εκτός από τη χρονολογική του ηλικία – περίπου των 6 ετών –, χρειάζεται να έχει αποκτήσει την ωριμότητα που απαιτεί η ηλικία του σε ό,τι αφορά το σωματικό, νοητικό αλλά και συναισθηματικό τομέα.

Τι είναι χρήσιμο να γνωρίζουν οι γονείς

* Η μελέτη στο σπίτι, κυρίως στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού, πρέπει να είναι ελάχιστη έως ανύπαρκτη.

* Η ευθύνη της μελέτης πρέπει να είναι υπόθεση του ίδιου του παιδιού, ενώ οι ίδιοι απλώς να ελέγχουν κάποια στιγμή αυτό που κάνει και να του δίνουν κατευθύνσεις.

* Σκοπός είναι να του περάσουν το μήνυμα ότι βρίσκονται εκεί για να το βοηθήσουν σ’ ό,τι χρειαστεί, ενώ την κύρια ευθύνη την έχει το ίδιο.

* Βασική μέριμνα πρέπει να είναι η εξασφάλιση ελεύθερου χρόνου για παιχνίδι.

Η ώρα της μελέτης

Πώς θα μάθει το παιδί να μελετά μόνο του; Ένα προσφιλές θέμα συζήτησης των γονιών, από τη στιγμή που το παιδί θα ξεκινήσει την Α΄ Δημοτικού. Ωστόσο, το πρώτο ερώτημα που θα πρέπει να θέσουν στον εαυτό τους οι γονείς που αγωνιούν για τις επιδόσεις του παιδιού τους έχει να κάνει με τις προσδοκίες και τις απαιτήσεις που οι ίδιοι έχουν από εκείνο.
Το σχολείο ίσως έχει τις ίδιες απαιτήσεις από όλους τους μαθητές, όμως δεν μαθαίνουν όλα τα παιδιά με τον ίδιο τρόπο. Το καθένα έχει το δικό του ρυθμό μάθησης, που πρέπει να γίνεται σεβαστός.

Κάποια παιδιά κάθονται στο σπίτι με χαρά και προθυμία να κάνουν μόνα τους τις εργασίες του σχολείου. Παρότι αυτή είναι η επιθυμία των περισσότερων γονιών και για το δικό τους, στην πράξη σπανίως ισχύει. Δεν χρειάζεται, όμως, να βάζετε το παιδί σας σε καλούπια. Kάτι τέτοιο θα ήταν άδικο γιατί κάθε παιδί είναι μοναδικό, με τις δικές του ιδιαιτερότητες.

Τι θα πρέπει να γνωρίζετε…

• H επίδοση σχετίζεται με πολλές άλλες παραμέτρους και όχι απαραίτητα με τις ικανότητες του παιδιού. Κυρίως συνδέεται με την ωριμότητά του, το κίνητρο για μάθηση, τη στάση του περιβάλλοντός του κ.ά.

• Παρατηρήστε πώς μαθαίνει το παιδί σας. Ποια είναι τα δικά του χαρακτηριστικά όταν κάθεται να διαβάσει. 

• Eντοπίστε τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία του παιδιού σας και ενθαρρύνετέ το με βάση αυτά.

• Tο σπουδαίο είναι, από την πρώτη κιόλας τάξη, το παιδί να συνειδητοποιήσει ότι η μελέτη είναι καθαρά δική του υποχρέωση.

• Δώστε του να καταλάβει ότι είναι σημαντικό για το ίδιο, κάθε μέρα, να μαθαίνει νέα πράγματα…

• Συμφωνήστε μαζί του για το πρόγραμμα μελέτης στο σπίτι. Δείξτε του εμπιστοσύνη αντί να του επιβάλλετε εσείς τι θα κάνει πρώτα. 

• Βοηθήστε το να θέτει μικρούς στόχους και να δουλεύει σταδιακά για να τους πραγματοποιεί.

• Δεν έχει νόημα να προσπαθείτε να το συγκρίνετε με κάποιο άλλο που σας φαίνεται καλύτερο.

• Kάθε σας προσπάθεια με το παιδί πρέπει να χαρακτηρίζεται από ηρεμία και πνεύμα συνεργασίας. O θυμός διαταράσσει τη σχέση σας μαζί του. 

•Aν, παρά τις προσπάθειές σας, διαπιστώσετε ότι η απόδοση του παιδιού δεν ανταποκρίνεται στις ικανότητές του, ίσως χρειάζεται να ζητήσετε τη βοήθεια ενός ειδικού. Ενδεχομένως να υπάρχει κάποια μαθησιακή δυσκολία.