Τσερνομπίλ: Σε 20.000 χρόνια θα είναι ασφαλής η περιοχή για να κατοικηθεί ξανά

Ξημερώματα Σαββάτου, 26 Απριλίου, ώρα Μόσχας 01.26. Στον πρότυπο πυρηνικό εργοστάσιο του Τσερνομπίλ βρίσκονται περίπου 200 εργαζόμενοι η ενασχόληση των οποίων σχετίζεται με την ομαλή λειτουργία των πυρηνικών αντιδραστήρων 1, 2 και 3 καθώς και με το πρόγραμμα ελέγχου που λαμβάνει χώρα στον αντιδραστήρα 4. Ξαφνικά δύο εκρήξεις, σημειώνονται στο κτίριο του αντιδραστήρα Νο4 τινάζοντας στον αέρα το ατσάλινο κάλυμμα του αντιδραστήρα βάρους χιλίων τόνων.

Την ίδια στιγμή, τεράστιες ποσότητες ραδιενεργού υλικού σκορπίζονται στον αέρα μέσω του οποίου μεταφέρονται με αστραπιαίους ρυθμούς στις γύρω περιοχές. Επί δέκα ημέρες τα φλεγόμενα πυρηνικά καύσιμα απελευθερώνουν στην ατμόσφαιρα εκατομμύρια ραδιενεργά στοιχεία σε ποσότητα που αντιστοιχεί σε 200 βόμβες σαν αυτή της Χιροσίμας ενώ ραδιενεργός σκόνη απλώνεται πάνω από την Ευρώπη και μέχρι το Βόρειο Πόλο.



Τριάντα ένας άνθρωποι χάνουν, επισήμως, την ζωή τους λίγο μετά την έκρηξη ενώ την περίοδο εκείνη, σύμφωνα με τον Γκορμπατσόφ, η πρώην Σοβιετική Ένωση δαπάνα 18 εκατομμύρια ρούβλια (σ.σ. αναλογούν σε 18 εκατομμύρια δολάρια) προκειμένου να ελέγξει την κατάσταση. Μέσα στα χρόνια που ακολουθούν, οι συνέπειες καταγράφονται ως ανυπολόγιστες τόσο σε χρήμα όσο και σε ανθρώπινες ζωές... Ειδικοί λένε ότι θα πρέπει να περάσουν 20.000 χρόνια για να γίνει η περιοχή ξανά κατοικήσιμη από ανθρώπους.

Τρόμος παντού... 
Χιλιάδες άνθρωποι εγκαταλείπουν τις εστίες τους, περισσότεροι από είκοσι πέντε χιλιάδες στρατιώτες και πολίτες από την Ουκρανία, την Ρωσία, τη Λευκορωσία και άλλες Δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης οι οποίοι στέλνονται στις εργασίες αποκατάστασης του σταθμού χάνουν την ζωή τους ενώ το επιβαρυμένο με ραδιενέργεια περιβάλλον επηρεάζει την υγεία εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων.

Χιλιάδες θάνατοι από καρκίνο και λευχαιμία συνδέονται με το ατύχημα, η χλωρίδα και η πανίδα επηρεάζονται ανεπανόρθωτα, αναφορές για μεταλλάξεις σε ζώα σκορπούν τον πανικό. Η Ευρώπη βρίσκεται σε κατάσταση τρόμου με μελέτες να σημειώνουν την αύξηση της παιδικής λευχαιμίας σε Δυτική Γερμανία, Ελλάδα και Λευκορωσία και την τραγική διαπίστωση ότι τα περισσότερα είδη καρκίνου χρειάζονται 20 με 60 χρόνια μεταξύ της έκθεσης στο αίτιο και της εκδήλωσης της ασθένειας κάνοντας σαφές ότι ακόμη και σήμερα, 30 χρόνια μετά, είναι ακόμη νωρίς για να εκτιμήσουμε τις πραγματικές διαστάσεις των επιπτώσεων του εν λόγω ατυχήματος.



Τα επιστημονικά πορίσματα για τον ακριβή αριθμό των θανάτων που προκλήθηκαν από το ατύχημα διαφέρουν. Έρευνα του «Φόρουμ του Τσερνομπίλ» του Ο.Η.Ε. εκτιμά τους θανάτους σε 4.000, έναν αριθμό τον οποίο η Greenpeace ανεβάζει στους 93.000, υπολογίζοντας τα στοιχεία της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών της Λευκορωσίας. Η Ρώσικη Ακαδημία Επιστημών, υπολογίζοντας και τη ραγδαία ποσοστιαία αύξηση των ατόμων που υπέστησαν καρκίνο ή λευχαιμία, αυξάνει αυτό τον αριθμό στις 140.000.


Ωστόσο, για ένα πράγμα συμφωνούν όλοι: το δυστύχημα επηρέασε την υγεία εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων σε όλη την Ευρώπη, σε ένα φάσμα δεκαετιών. Το μοιραίο εργοστάσιο κλείνει οριστικά τον Δεκέμβριο του 2000 ύστερα από διεθνείς πιέσεις που δέχεται η κυβέρνηση της Ουκρανίας. Σήμερα, τριάντα χρόνια μετά, η περιοχή θυμίζει κρανίου τόπο, όπως αποτυπώθηκε από την κάμερα του φωτογράφου του Reuters, Gleb Garanich: νεκροταφεία οχημάτων, ρημαγμένα σπίτια, εγκαταλειμμένα κτήρια και «μεταλλαγμένα παιχνίδια», απομεινάρια της μεγαλύτερης πυρηνικής καταστροφής στην ιστορία της ανθρωπότητας... 

Οι επιζήσαντες 
Την εποχή εκείνη η πρώην Σοβιετική Ένωση κηρύσσει την περιοχή μη κατοικήσιμη με 116.000 ανθρώπους να εγκαταλείπουν τις εστίες τους ανάμεσα στους οποίους και οι γονείς της διάσημης τενίστριας Μαρίας Σαράποβα η οποία έρχεται στον κόσμο σχεδόν ένα χρόνο μετά στην Σιβηρία.



Λίγα χρόνια αργότερα 1200 από τους ανθρώπους αυτούς επιστρέφουν στην καμμένη γη. Από αυτούς, ζούνε σήμερα μερικές δεκάδες, όλες γυναίκες. Η συντριπτική πλειονότητα των ανδρών πέθαναν είτε από αλκοολισμό είτε από καρκίνο. Δίπλα τους, «κατοικούν» και 7000 εργάτες οι οποίοι δουλεύουν στον πυρηνικό αντιδραστήρα. Τριάντα χρόνια μετά, ο εφιάλτης του Τσερνομπίλ είναι ακόμη εδώ. Οι ειδικοί προειδοποιούν πάντως πως το Τσερνομπίλ δεν αποτελεί απλώς μία θλιβερή -και καθόλου μακρινή- ανάμνηση αλλά έναν αστάθμητο παράγοντα τόσο για το περιβάλλον όσο και για την υγεία των Ευρωπαίων πολιτών.