Μπαίνοντας στο μυαλό ενός σκύλου - Η αλήθεια για το αν καταλαβαίνουν τι τους λέτε

Η αλήθεια είναι ότι καταλαβαίνουν αρκετά ειδικά ότι τους συμφέρει.

Αν για παράδειγμα πούμε στο τετράποδο φιλαράκι μας «φαΐ», μπορεί να εμφανιστεί δίπλα μας σε κλάσματα δευτερολέπτου για να καταβροχθίσει τις αγαπημένες του κροκέτες.

Ή αν πούμε «βόλτα», είναι ικανό να φέρει μέχρι και το λουρί για να βγει από το σπίτι όσο πιο σύντομα γίνεται.

Πολλά σκυλάκια ξέρουν μάλιστα να ξεχωρίζουν και τα παιχνίδια τους. Ή αν τους πούμε το όνομα ενός αγαπημένου τους προσώπου, τεντώνουν τα αυτιά, γέρνουν το κεφάλι και γουρλώνουν τα μάτια σα να συμβαίνει κάτι τρομερό.

Όμως, καταλαβαίνουν πραγματικά τι τους λέμε; Ή απλά έχουν συνηθίσει να αντιδρούν σε κάποιες λέξεις-φράσεις μας;

Για να μπορέσουν να «μπούνε» λίγο στο μυαλό ενός σκύλου, μια ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου Eötvös Loránd της Βουδαπέστης, πραγματοποίησε μια έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Science το 2016. Ο νευροεπιστήμονας Attila Andic και οι συνάδελφοί του, εκπαίδευσαν 13 σκύλους τεσσάρων διαφορετικών φυλών (border collies, golden retriever, κινεζικούς λοφιοφόρους και γερμανικούς ποιμενικούς), να μένουν ακίνητα ενώ βρίσκονται μέσα σε μαγνητικό τομογράφο, ενώ ταυτόχρονα άκουγαν ηχογραφήσεις των εκπαιδευτών τους, οι οποίοι τους έλεγαν με επαινετικό ή ουδέτερο τόνο λέξεις, όπως για παράδειγμα «μπράβο», και άλλες φράσεις που είχαν μάθει ή ακόμα και αδιάφορες.

Τα αποτελέσματα ήταν εκπληκτικά καθώς έδειξαν ότι οι σκύλοι όχι μόνο καταλαβαίνουν τις διάφορες λέξεις-φράσεις αλλά μπορούν να τις επεξεργάζονται πολύ περισσότερο από ότι πιστεύαμε.

Αναλύοντας λοιπόν τα αποτελέσματα, οι επιστήμονες είδαν ότι οι σκύλοι επεξεργάζονται – ανεξάρτητα από τον τόνο της φωνής του εκπαιδευτή – όλες τις σημαντικές λέξεις στο αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου τους, όπως ακριβώς κάνουν και οι άνθρωποι. Αντίθετα, με τις λέξεις που δεν είχαν κάποια σημασία για αυτούς, δεν έκαναν το ίδιο.

Επίσης, οι σκύλοι επεξεργάζονταν το ύφος και τον τόνο των εκπαιδευτών στο δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου τους, πάλι όπως οι άνθρωποι. Όταν μάλιστα άκουγαν επαινετικές λέξεις σε επιβραβευτικό τόνο, ένα ακόμα σημείο του εγκεφάλου τους φωτίζονταν: το κέντρο ανταμοιβής. Το νόημα της λέξης και ο τόνος που λεγόταν ενίσχυαν το ένα το άλλο.

Άρα, οι σκύλοι συνδυάζουν αυτά τα δύο για να μπορούν να καταλάβουν τι τους λέμε.

Οι επιστήμονες συμπέραναν ότι οι σκύλοι έχουν περιοχές του εγκεφάλου τους που επεξεργάζονται τις φωνές, ξεχωρίζουν ήχους και τους αναλύουν προσπαθώντας να καταλάβουν το συναίσθημα πίσω από αυτούς.

Το συμπέρασμα λοιπόν είναι, ότι αν πούμε στο σκύλο μας, με επαινετικό τόνο «μπράβο», τότε εκείνος επεξεργάζεται την λέξη και το ύφος της, και καταλαβαίνει ότι είναι κάτι καλό, οπότε ένα σωρό περιοχές του εγκεφάλου του «φωτίζονται». Το «μπράβο» συνήθως συνοδεύεται και από πολλά χάδια, φιλιά και ακατανόητες ή μη φράσεις, που τους κάνουν να χαίρονται ακόμα και αν δεν καταλαβαίνουν ακριβώς τι λέμε.

Άρα, παίζει μεγάλο ρόλο ο τόνος της φωνής μας.

Ίσως να έχετε και κάποια προσωπική εμπειρία.

Μπορεί για παράδειγμα να λέτε στο κουτάβι σας με χαρούμενο τόνο «πρέπει να πληρώσω τους λογαριασμούς» και εκείνο να χαίρεται με την «χαρά» σας παρόλο που δεν καταλαβαίνει τι ακριβώς του λέτε. Απλά κουνάει την ουρά του και περιμένει να ακούσει τι θα του πείτε παρακάτω.

Ή αν του πείτε με αυστηρό τόνο, σα να το μαλώνετε για κάποια αταξία, «σ’ αγαπώ βρε μουσούδα μου», μπορεί να βάλουν την ουρά κάτω από τα σκέλια και να σκεφτούν «ωχ, τι ζημιά έκανα πάλι;», χωρίς όμως ουσιαστικά να καταλαβαίνουν γιατί γίνεται αυτό.

Το συμπέρασμα λοιπόν είναι, ότι ο συνδυασμός των λέξεων και του τόνου που λέγονται είναι πολύ σημαντικός για τους σκύλους. Ίσως μάλιστα ο τόνος και το ύφος να έχουν μεγαλύτερη σημασία για αυτούς από ότι οι ίδιες οι λέξεις.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι έχουν συνδέσει ορισμένες λέξεις-φράσεις με κάποιο αποτέλεσμα.

Όπως η λέξη «φαγητό» συνδέεται με την ώρα του φαγητού, ή λέξη «βόλτα» συνδέεται με το ότι θα πάνε επιτέλους να τρέξουν και να παίξουν εκτός σπιτιού.

Μακάρι τουλάχιστον να καταλαβαίνουν όταν τους λέμε ότι τα αγαπάμε, πόσο πολύ το εννοούμε!