Στα καφέ-αμάν μεταφέρθηκε όλη η ατμόσφαιρα της Ανατολής
Παράλληλα με τα καφέ-σαντάν λειτούργησαν -τέλη του 19ου αιώνα, αρχές του 20ου- επί το λαϊκότερο, και τα καφέ-αμάν. Εδώ μεταφέρθηκε όλη η ατμόσφαιρα της Ανατολής από την οποία δεν θέλαμε να αποχωριστούμε. Τελικά τα κατάργησε ο Μεταξάςμαζί με τους ναργιλέδες...
Απόγευμα Κυριακής. Οινοπωλείο η «Εφθημυία των φύλων». Μία λεύκα. Μία γλάστρα. Μία ντοματοσαλάτα. Πέντε φίλοι.
Ο καλλίφωνος φίλος:
-Ώωωωοου.. ου…
Άκρα σιωπή σχηματίζεται γύρω από το στεναγμό αυτό. Έγινε φανερό ότι πρόκειται περί άσματος. Ό κάπελας παραιτείται των πατουσών του, και βαδίζει στην άκρη των δακτύλων του. Οι φίλοι του τραγουδιστού μασάνε αθόρυβα...
Το άσμα εισέρχεται τώρα στη δεύτερη φάση.
-Άοουουου… γώγ, γώγ, γώγ.
Δεν υπήρχε πλέον καμία αμφιβολία. Ήτο αμανές!
Κατόπιν τούτου, οι μεν φίλοι του καλλιφώνου έλαβαν σοβαρή και άγρια στάση, οι δε λοιποί πελάτες του οινοπωλείου έδειξαν το αρμόζον δέος. Διότι αμανές σημαίνει κρίσιμη στιγμή. Εάν κατ’ αυτόν συμβεί η ελάχιστη «σαχλαμάρα», δυνατόν να βρεθούμε από δεκαπέντε χωριά. Βαθειά λοιπόν κατάνυξη και ακινησία.
Έτσι ο τραγουδιστής εισέρχεται εις το τρίτον «άου».
-Άου…άου… Ιάοου…γώγ.. γώγ..
Αποφεύγω να κινήσω το μικρό μου δάχτυλο για να μην επέλθει παρεξήγηση. Περιμένω δε ν’ ακούσω και το λιμπρέτο: την ποίηση. Αλλά οι στίχοι στον αμανέ δεν εμφανίζονται εική και ως έτυχε. Πρέπει να έχεις μακρά υπομονή. Μετά εκατό περίπου προεισαγωγικούς ολοφυρμούς, ενεφανίσθη και ο πρώτος στίχος.
Το ζτηθό… άου, άου, αού.
Το ζτηθό… ώωωωωωχ
Το ζτηθόζ μου..ου..ου
Το ζτήθος μου κατη…γωγ.ωγ.ωγ.
Εννόησα. Το στήθος του θα κατάντησε βασάνων κατοικία. Θα πρέπει να περιμένουμε άλλα δεκαπέντε λεπτά μέχρι να αρχίσει να βγαίνει κάποιο νόημα! Εν τω μεταξύ όμως, οι φίλοι του άδοντος προς διατήρηση των νόμων της αρμονίας άρχισαν να κρατούν το ίσο...
-Ι ι...ι...ι.
Ο κάπελας έχει καταληφτεί από υπερηφάνεια. Είναι μεγάλη σύσταση για το κατάστημά του τέτοιος αμανές.
Ο τραγουδιστής τώρα, με το χέρι του στο αυτί και τα μάτια κλειστά, έχει αναποδογυρίσει τη καρέκλα και μιλάει κατ’ ευθείαν ένα σου και ένα μου με τον ουρανό.
Βαζά, βαζάνωωωω
Βαζάνωων κα.. α..α..
Βαζάνων κααατοικιωωωω αγ,ωγ,ωγ!
Πάλιν οι αγριωποί φίλοι κρατούν το βυζαντινό ίσο:
-Ί ί..ί..ί.
Επί του ίσου τούτου ο τραγουδιστής, κατά την κορυφαία και κρίσιμη στιγμή του περίπλοκου στεναγμού του, έβγαλε ένα ώχ, ώχ που τράνταξε το μαγαζί!
Τέλος ο αμανές, και οι φίλοι τσούγκρισαν τα ποτήρια λέγοντες «γεια σου Στάμο, να μας ζήσεις»
Κινήθηκα τότε να φύγω. Επιθυμούσα να συγχαρώ τον εκτελεστή. Αλλά εάν συνέβαινε παρεξήγηση; Φρονιμότερο θα ήταν να το κάνω διά του τύπου.
-Εύγε, φίλε κύριε Στάμο. Είσαι αυτή η φωνή της Ανατολής. Έκαμες το καθήκον σου προς την Αττική, της οποίας είσαι από προπάππου γνήσιο θρέμμα. Γεννήθηκες Αθηναίος και τραγουδάς ως γνήσιος Ανατολίτης. Το κράτος πρέπει να σου στήσει μιναρέ. Προσκυνώ τους ολοφυρμούς σου κύριε Στάμο!