H αθωότητα των 90s στον φακό της Pamela Hanson
Η φωτογράφος που κατέγραψε την πιο επιδραστική δεκαετία στη σύγχρονη ιστορία της μόδας μιλάει για τα supermodels, τη θηλυκότητα και τη λάμψη στην προ Ίντερνετ εποχή με αφορμή το άλμπουμ της «The 90s»
«Πάντα με ενδιέφερε να αποτυπώνω κάτι αληθινό. Ηθελα εικόνες που να έχουν ζωή, όχι απλώς πόζες»
Η δεκαετία του ’90 έφερε στο προσκήνιο γυναίκες που έγιναν παγκόσμια είδωλα: Ναόμι Κάμπελ, Κρίστι Τέρλινγκτον, Λίντα Εβαντζελίστα, Κέιτ Μος. Τα ονόματά τους ταυτίστηκαν με οίκους όπως ο Versace, ο Dior και ο Ralph Lauren. Η τηλεόραση και τα περιοδικά τις έκαναν pop stars πολύ πριν από το Instagram. «Ηταν απίστευτο», θυμάται η Χάνσον, «οι γυναίκες αυτές ήξεραν πώς να δουλέψουν τα ρούχα, πώς να δώσουν ενέργεια σε κάθε εικόνα. Ηταν τόσο επαγγελματίες και γενναιόδωρες με το ταλέντο τους». Τα εξώφυλλα και οι καμπάνιες εκείνης της περιόδου έγιναν συλλογικά σημεία αναφοράς. Η Χάνσον, με τη φωτογραφική της ματιά, έβαλε τη δική της σφραγίδα στη χρυσή δεκαετία, καταγράφοντας όχι μόνο πρόσωπα, αλλά και μια ολόκληρη κουλτούρα. Στο άλμπουμ «The 90s» φιγουράρουν δεκάδες εικόνες από τα προσωπικά της αρχεία. Ομως η επιλογή δεν ήταν απλή. «Είχα τουλάχιστον διπλάσιο υλικό», λέει. «Μαζί με τον art director Τζόζεφ Λόγκαν περάσαμε ατελείωτες ώρες για να φτάσουμε στην τελική επιλογή. Δεν μπορούσα ποτέ να ξεχωρίσω μόνο μία φωτογραφία. Είναι σαν να μου ζητάτε να επιλέξω ανάμεσα στα παιδιά μου». Για εκείνη, το editing είναι η μισή τέχνη. «Πάντα κάτι συνέβαινε κατά τη διάρκεια μιας φωτογράφησης που δεν το περίμενες. Αλλά η στιγμή αποκτούσε νόημα όταν γύριζα το φιλμ και το έβλεπα στο editing. Εκεί έβγαινε το μαγικό».
Οι εικόνες της Χάνσον ξεχωρίζουν για τον τρόπο που αποτυπώνουν τις γυναίκες: δυνατές αλλά και τρυφερές, ανεπιτήδευτες και ταυτόχρονα λαμπερές. «Ίσως η οικειότητα, η ζεστασιά. Και σίγουρα η θηλυκότητα», εξηγεί η ίδια. Η ματιά της υπήρξε πιο αυθόρμητη από εκείνη πολλών συναδέλφων της. «Ήθελα πάντα να δημιουργώ έναν μικρόκοσμο, μια αφήγηση μέσα στην οποία τα κορίτσια ζούσαν. Και μετά εγώ απλώς τον κατέγραφα».
Σε μια βιομηχανία όπου οι άνδρες κυριαρχούσαν, εκείνη έκανε τη διαφορά. «Δεν το είχα μπροστά μου ως στόχο», λέει. «Υπήρχαν και άλλες γυναίκες φωτογράφοι, όπως η Σάρα Μουν και η Ντέμπορα Τουρμπεβίλ. Αλλά νομίζω ότι οι δικές μου εικόνες ήταν πιο ελεύθερες, λιγότερο στυλιζαρισμένες». Γι’ αυτό και το μήνυμά της προς τις νέες γυναίκες που θέλουν να μπουν στον χώρο είναι ξεκάθαρο: «Να μένετε πιστές στο όραμά σας. Αυτό είναι το πιο σημαντικό».
«Οι γυναίκες αυτές ήξεραν πώς να δώσουν ενέργεια σε κάθε εικόνα. Ηταν τόσο επαγγελματίες και γενναιόδωρες με το ταλέντο τους»
Στα 90s, πριν από την ψηφιακή θύελλα, η μόδα ήταν γεμάτη αθωότητα. «Δεν γνωρίζαμε πόσο μεγάλη ήταν η μετάβαση που ζούσαμε», θυμάται. «Μετά ήρθε το Διαδίκτυο και τα πάντα άλλαξαν. Τότε απλώς δουλεύαμε και διασκεδάζαμε». Η έλευση του Ιντερνετ άλλαξε την ταχύτητα και την κατανάλωση της εικόνας. Αυτό που κάποτε χρειαζόταν μήνες για να κυκλοφορήσει, σήμερα γίνεται viral σε δευτερόλεπτα. Η Χάνσον δεν κρύβει τον προβληματισμό της για τον σύγχρονο καταιγισμό εικόνων. «Σήμερα υπάρχουν τόσες πολλές, που σπάνια κάτι μοιάζει πραγματικά νέο ή εκπλήσσει», λέει. «Είναι δύσκολο, ναι. Αλλά αγαπώ το Instagram. Μπορεί να έχει υπερβολή, όμως παραμένει ένας κόσμος που με συναρπάζει». Η αντίθεση είναι έντονη: τότε μια φωτογραφία μπορούσε να γίνει εμβληματική για χρόνια· τώρα η διάρκεια ζωής της μετριέται σε ώρες.
Η Πάμελα Χάνσον μεγάλωσε στο Λονδίνο, εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη και έζησε ανάμεσα σε δύο ηπείρους. Δούλεψε με κορυφαίους οίκους μόδας, φωτογράφισε για έγκριτα περιοδικά όπως το «Elle», τη «Vogue», το «Vanity Fair». Από τον φακό της πέρασαν προσωπικότητες που σημάδεψαν μια ολόκληρη εποχή. «Πάντα με ενδιέφερε να αποτυπώνω κάτι αληθινό», ομολογεί. «Ηθελα εικόνες που να έχουν ζωή, όχι απλώς πόζες».
Το «The 90s» δεν είναι απλώς ένα coffee-table book. Είναι μια προσωπική ιστορία δεμένη με τις ιστορίες των γυναικών που φωτογράφισε. «Αυτό το βιβλίο είναι η δική μου ματιά στα 90s», τονίζει. «Είναι γεμάτο στιγμές, φιλίες, αλήθειες. Δεν είναι απλώς μόδα, είναι η ζωή μου εκείνα τα χρόνια». Κοιτώντας το σήμερα, η Χάνσον ξέρει ότι δεν αποτυπώνει μόνο μια δεκαετία, αλλά και μια ολόκληρη εποχή όπου η φωτογραφία μόδας είχε την αίγλη μιας τέχνης. Το λεύκωμα είναι ένα κομμάτι της προσωπικής της κληρονομιάς, αλλά και μια υπενθύμιση της δύναμης που είχαν οι εικόνες πριν γίνουν εφήμερες στα social media. Το «The 90s» υπόσχεται να μας ταξιδέψει ξανά στη λαμπερή δεκαετία που καθόρισε την εικόνα της μόδας για πάντα ◆
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr