Καλοκαιρινές αθλοπαιδιές

Καλοκαίρι σημαίνει ώρα για παιχνίδι, αθλητικές δραστηριότητες και διασκέδαση. Ενας συνδυασμός πέρα για πέρα εφικτός. Η συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες βελτιώνει τη φυσική κατάσταση του παιδιού και προωθεί την κοινωνικότητά του. Ιδανικά απαιτείται μία ώρα την ημέρα σωματικής δραστηριότητας. Σημαντικό ρόλο στην αθλητική διαπαιδαγώγηση του παιδιού παίζει και η δική σας συμμετοχή, ενώ για να αποφασίσετε το είδος της δραστηριότητας που θα ακολουθήσει πρέπει να ρωτήσετε τον παιδίατρο.

Ελεύθερο παιχνίδι ή οργανωμένο άθλημα; 
Τα παλιότερα χρόνια τα παιδιά γυμνάζονταν και διασκέδαζαν παίζοντας στον δρόμο. Σήμερα το παιχνίδι έχει αντικατασταθεί από οργανωμένες αθλητικές δραστηριότητες, ενώ πλέον υπάρχουν ομάδες ακόμη και για μικρά παιδιά όπως το baby swimming, που ξεκινάει από τον 6ο μήνα, ή το ποδόσφαιρο, το χάντμπολ και το μπάσκετ, που ξεκινούν από τον 4ο-5ο χρόνο της ζωής.
Πλεονεκτήματα της οργανωμένης αθλητικής δραστηριότητας: 
■ Υπάρχει επαγγελματίας προπονητής που επιβλέπει το παιχνίδι των παιδιών και διδάσκει κανόνες και τεχνικές.
■ Οι κανόνες του παιχνιδιού είναι ιδιαίτερα σημαντικοί στις μικρές ηλικίες, αφού έτσι τα παιδιά μαθαίνουν να σέβονται, το επίπεδο του παιχνιδιού ανεβαίνει, ενώ οι κίνδυνοι των τραυματισμών μειώνονται, καθώς ο εξοπλισμός είναι ελεγμένος και κατάλληλος για την ηλικία τους.
■ Υπάρχουν κανόνες υγιεινής και ασφάλειας που τηρούνται αυστηρά σε γήπεδα και κολυμβητήρια.
Η αθλητική δραστηριότητα κάνει καλό στην υγεία των παιδιών γιατί:

■ Μειώνει τα ποσοστά εμφάνισης καρδιοπάθειας, διαβήτη και παχυσαρκίας τόσο στην εφηβεία όσο και στην ενήλικη ζωή.
■ Αντισταθμίζει τη μειωμένη δραστηριότητα του χειμώνα όπου τα παιδιά είναι κλεισμένα στο σπίτι.
■ Προωθεί το ομαδικό πνεύμα και τις κοινωνικές σχέσεις.
■ Μαθαίνει στο παιδί να βάζει ομαδικούς στόχους. 
■ Βοηθάει τη στρατηγική σκέψη.
■ Προσφέρει διασκέδαση και εκτόνωση σε ασφαλές περιβάλλον.

Μπορεί η άσκηση να κάνει κακό 
στην ανάπτυξη του παιδιού; 
Κατά το παρελθόν, τόσο η ενόργανη γυμναστική όσο και οι καταδύσεις είχαν ενοχοποιηθεί για το χαμηλό ανάστημα των αθλητών, ενώ το μπαλέτο για την καθυστέρηση της εμμηνόρροιας στα κορίτσια ή την υπερβολικά αδύνατη σιλουέτα. Κάτι τέτοιο ωστόσο δεν είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο.

Διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων
■ Τα μικρά παιδιά δεν μπορούν να μένουν συγκεντρωμένα για πολλή ώρα.
■ Η άσκηση που θα επιλεγεί θα πρέπει να είναι σύντομη και να δίνει έμφαση στο παιχνίδι, στον πειραματισμό και την ανακάλυψη νέων κινήσεων.
■ Ιδανικό πρόγραμμα για ένα παιδί: 15-20 λεπτά οργανωμένο παιχνίδι και 30 λεπτά ελεύθερο παιχνίδι.
■ Το οργανωμένο παιχνίδι καλό είναι να διδάσκεται σε χώρους όπου η προσοχή των παιδιών δεν αποσπάται. 
■ Το «ζωντανό παράδειγμα» με επίδειξη κινήσεων είναι πιο αποτελεσματικό απ’ το να τους αραδιάζουμε κανόνες.
■ Τα μικρά παιδιά ενθαρρύνονται όταν υπάρχει: ποικιλία, διασκέδαση, γέλιο, επιτυχία, ομαδικότητα και προπονητής που εμπνέει. 
■ Τα μικρά παιδιά αποθαρρύνονται όταν: νιώσουν ντροπή, αποτυχία, έντονο ανταγωνισμό ή αν τραυματιστούν.

Πότε είναι η κατάλληλη στιγμή;
Αν το παιδί δεν είναι έτοιμο να πάρει μέρος σε αθλητικές δραστηριότητες γιατί δεν έχει φτάσει στη φυσική ή νοητική ανάπτυξη που απαιτείται, θα νιώσει άγχος και πιθανόν θα αποτύχει. Οι βασικές δεξιότητες όπως το παιχνίδι με την μπάλα, το σουτ ή η απόκρουση δεν αναπτύσσονται νωρίτερα επειδή τις ξεκινούν σε πιο μικρή ηλικία. Αντιθέτως, όταν ζητάμε από τα παιδιά να κάνουν κάτι για το οποίο δεν είναι ακόμη έτοιμα, υπονομεύουμε και τη μελλοντική τους ενασχόληση με το άθλημα.
Οταν οι γονείς περιμένουν πολλά:
Στις οργανωμένες αθλητικές δραστηριότητες όπως είναι τα ομαδικά αθλήματα, η παρουσία των γονέων στην προπόνηση δεν είναι επιθυμητή από τους προπονητές καθώς μπορεί να κάνει κακό στους μικρούς παίκτες. Οι γονείς που βρίσκονται στο γήπεδο και ενθαρρύνουν τα παιδιά τους με κραυγές τύπου «πιάσε την μπάλα» δημιουργούν άγχος στο παιδί που προσπαθεί να ανταποκριθεί στις προσδοκίες τους. Επίσης, η σύγκριση του παιδιού με παίκτες μεγάλων ομάδων, έστω και για αστείο, ή η υποχρεωτική συμμετοχή του σε τουρνουά και διοργανώσεις το φορτώνουν με τρομερή ευθύνη και του στερούν τη χαρά της ανέμελης διασκέδασης.

Το πράσινο φως από τον παιδίατρο
Ο παιδίατρος μπορεί να βοηθήσει τους γονείς να αποφασίσουν αν το παιδί είναι έτοιμο να πάρει μέρος σε αθλητικές δραστηριότητες αξιολογώντας τις δυνατότητές του σύμφωνα με την ανάπτυξή του και να τους κατευθύνει αναλόγως στην κατάλληλη δραστηριότητα.  Με αυτά κατά νου, εκμεταλλευτείτε τις διακοπές για να γνωρίσουν τα παιδιά τον αθλητισμό! 

Της Χαράς Καραμήτσου
(λογοπεδικός, M.R.C.S.L.T.)
charakaramitsou@ath.forthnet.gr