Βρεθήκαμε στην πρεμιέρα της διάσημης όπερας Κάρμεν του Ζορζ Μπιζέ από το Teatro Grattacielo της Νέας Υόρκης στην πρωτεύουσα της Κρήτης και παρακολούθησε μια συγκινητική βραδιά με διεθνείς λυρικούς πρωταγωνιστές, υπό τη διεύθυνση του καλλιτεχνικού διευθυντή του Πολιτιστικού-Συνεδριακού Κέντρο Ηρακλείου της Κρήτης, Μύρωνα Μιχαηλίδη
Τίνα Μανδηλαρά
Είναι τουλάχιστον συγκινητικό να βλέπεις όρθιο το νεανικό κοινό να χειροκροτάει για ώρα την “Κάρμεν” του Μπιζέ, αυτή την πολυαγαπημένη όπερα, που φέρνει αέρα Νέας Υόρκης στην καρδιά του Ηρακλείου σε μια εντυπωσιακή και άκρως φιλόδοξη συμπαραγωγή του Teatro Grattacielo της Νέας Υόρκης με το Πολιτιστικό-Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου υπό τη διαχειριστική επιμέλεια της ΔΕΠΑΝΑΛ Α.Ε. με τη σύμπραξη της Περιφέρειας Κρήτης στην κατάμεστη από κόσμο αίθουσα “Ανδρέας και Μαρία Καλοκαιρινού”.
Για αρκετά λεπτά ο κόσμος της Κρήτης που είχε καταφθάσει για το λόγο αυτό από κάθε γωνιά του νησιού, επευφημούσε όρθιος τους λυρικούς τραγουδιστές, τον διευθυντή ορχήστρας και όλους τους συντελεστές σε μια μοναδική βραδιά και σε μια sold out παράσταση που είχε από όλα: συγκίνηση, χαρά για τις ξεχωριστές αυτές στιγμές που μπορεί να απολαμβάνει το νησί- ακόμα και τραγούδι..,γενεθλίων καθώς η μέρα της πρεμιέρας συνέπιπτε με τη μέρα γενεθλίων του διεθνώς αναγνωρισμένου αρχιμουσικού Μύρωνα Μιχαηλίδη.
Είναι αυτός, άλλωστε, που φέρει το όραμα της μεταφοράς μεγάλων παραγωγών που χαίρονται φημισμένα κέντρα του εξωτερικού όπως το Teatro Grattacielo στην Κρήτη, αλλά και που φιλοδοξεί, μέσα από αυτό το πολυποίκιλο πρόγραμμα του Πολιτιστικού Κέντρου Ηρακλείου, να προσφέρει στον κόσμο του Ηρακλείου τη χαρά της όπερας μέσα από διεθνείς παραγωγές-και όχι μόνο. Ένα στοίχημα που φαίνεται να κερδίζεται, μέρα με τη μέρα, καθώς οι Κρήτες που είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένοι με τη μουσική και τα πολιτιστικά θεάματα, στα οποία διαθέτουν ούτως ή άλλως μεγάλη παράδοση, φαίνεται να αγκαλιάζουν με θέρμη το όλο εγχείρημα απολαμβάνοντας, επιπλέον, με το παραπάνω, το αποτέλεσμα.
Ίσως, μάλιστα, να είναι η πρώτη φορά, μετά από καιρό, που δεν ακούγαμε στην κατάμεστη από κόσμο αίθουσα “Ανδρέας και Μαρία Καλοκαιρινού” τον συνηθισμένο θόρυβο που προκαλείται σε ανάλογες παραστάσεις καθώς το κοινό απολάμβανε τα τρίωρα (!) τεκταινόμενα επί σκηνής σε αυτή την τόσο διάσημη όπερα με τις πολυαγαπημένες άριες και μελωδίες, με κάθε λογής πρωταγωνιστές από μάγισσες έως τσιγγάνες και ιππότες.
Πρόκειται για ένα διάσημο δράμα που αναπαριστά στη σκηνή όλα τα πάθη του έρωτα: τη ζήλια, το πάθος, την προδοσία, ακόμα και τον φόνο. Καθώς, λοιπόν, το κοινό παρακολουθούσε τις αλλαγές της πλοκής και το βύθισμα του Δον Χοσέ στην παράνοια (τον οποίο ερμήνευσε στις δυο διαφορετικές παραστάσεις ο Μάθιου Τσερίλο και ο Σχράμ Γιαζντανί) και τον ακραίο ερωτισμό της ατίθασης Κάρμεν, ταυτόχρονα χαιρόταν την αντίστοιχη εναλλαγή των κουστουμιών που σχεδίασε η Άντζελα Χουφ αλλά και των σκηνικών που σχεδίασε η Έλντα Κλαδάκη.
Όσο για την Κάρμεν, η έμπειρη μεσόφωνος Λουκρέτσια Βεντουριέλο σίγουρα θα θυμάται στην καριέρα της αυτό το όμορφο πέρασμα από την Κρήτη καθώς πήρε το βάπτισμα του (ερωτικού ερμηνευτικά) πυρός σε αυτόν τον άκρως απαιτητικό ρόλο ενώ κάτι αντίστοιχο συνέβη για τη Μάιρα Γεωργάρου, η οποία είχε την τύχη να δοκιμαστεί για πρώτη φορά σε μεγάλο ρόλο.
Ο εκπαιδευτικός ρόλος του Πολιτιστικού Κέντρου
Αυτό, πάντως που προκάλεσε μεγαλύτερη εντύπωση δεν είναι τόσο οι έμπειροι πρωταγωνιστές-λυρικοί τραγουδιστές της παράστασης, όσο το Χορωδιακό Σύνολο Ηρακλείου που φάνηκε να δίνει μια εντυπωσιακή εμφάνιση χωρίς να έχει τίποτα να ζηλέψει από άλλες χορωδίες που ακολουθούν ανάλογα έμπειρα σχήματα και συμμετέχουν σε μεγάλες παραγωγές. Υπό την καθοδήγηση του έμπειρου αρχιμουσικού-διευθυντή ορχήστρας Μύρωνα Μιχαηλίδη τα μέλη της Χορωδίας μπόρεσαν να ανταποκριθούν με το παραπάνω στην μεγάλη αυτή αποστολή δείχνοντας μετά το πέρας της παράστασης και στη μικρή γιορτή που ακολούθησε τον αντίστοιχο ενθουσιασμό τους.
Και εδώ ακριβώς έγκειται το μεγάλο όραμα που έχει ο διεθνώς καταξιωμένος Μύρωνας Μιχαηλίδης -ο οποίος έχει διαγράψει μια μακρά καλλιτεχνική πορεία με θητεία στην Όπερα και τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Εμφούρτης αλλά και την Εθνική Λυρική Σκηνή- ως καλλιτεχνικός διευθυντής του Πολιτιστικού Κέντρου Ηρακλείου όχι μόνο για τον τον οργανισμό αλλά για το νησί συνολικότερα: “Το όνειρο μου για το Πολιτιστικό Κέντρο είναι, αν με ρωτάτε να γίνει ένα σημείο αναφοράς όχι μόνο για το νησί και τη χώρα αλλά για τα πολιτιστικά πράγματα της Μεσογείου” μας απαντά σχετικά με το ρόλο του στο πόστο του καλλιτεχνικού διευθυντή του Πολιτιστικού-Συνεδριακού Κέντρου Ηρακλείου. “Ακόμα και αν ακούγεται κάπως βαρύγδουπο για την ώρα, ωστόσο είναι πολύ σημαντικό και τολμώ να πω εφικτό να υπάρχει αλληλεπίδραση και διάδραση ανάμεσα στα πολιτιστικά δρώμενα της Κρήτης ως κέντρου της Ανατολικής Μεσογείου. Στόχος, επομένως, είναι να δημιουργηθεί ένας καλλιτεχνικός οργανισμός, στη βάση αυτού του μοντέλου, που θα μπορεί να στηρίζεται εξίσου από την πολιτεία, τους επιμέρους φορείς και το κράτος, όχι αναγκαστικά εποπτευόμενος αλλά να μπορεί να λειτουργεί ως γενικότερο μοντέλο σε μια σταθερή και μακροχρόνια βάση” καταλήγει.
Προτεραιότητα, επομένως, για τον ίδιο είναι η διαμόρφωση ενός καλλιτεχνικού προγράμματος που θα αποτελέσει τη βάση για τον κόσμο της Κρήτης, ο οποίος δείχνει ήδη να το αγκαλιάζει με θέρμη, αλλά και ένας εκπαιδευτικός προγραμματισμός που θα κάνει τα παιδιά να στραφούν με θέρμη στο λυρικό τραγούδι. “Βλέποντας τέτοιου είδους παραγωγές και κυρίως όπερα ο γονιός, και κυρίως το παιδί, αντιλαμβάνεται γιατί είναι σημαντικό να μάθει κάποιο μουσικό όργανο. Γιατί έχει μπροστά του, απτό και ορατό, το αποτέλεσμα” καταλήγει ο καλλιτεχνικός διευθυντής που φιλοδοξει να δημιουργηθούν οι σωστοί καλλιτεχνικοί θεσμοί που θα στηρίξουν αυτό το εκπαιδευτικό μοντέλο, εκτός από την ορχήστρα, για την οποία υπάρχει ήδη σχετική μελέτη. “Είναι πολύ σημαντικό ότι το όραμα αυτό βρίσκει ανταπόκριση και ακόμα σημαντικότερο είναι να έχει μακροχρόνια ισχύ. Η καλλιτεχνική ιδέα πρέπει να γίνει θεσμός γιατί προτεραιότητα έχουν οι άνθρωποι και όχι τα κτήρια. Αυτοί είναι που διαμορφώνουν τον πολιτισμό”.
Ένα άλλο σπουδαίο κομμάτι αυτού του οράματος είναι να μπορεί με ένα ειδικά διαμορφωμένο φορτηγό που θα μετατρέπεται in situ σε σκηνή να ανεβαίνουν μικρές παραστάσεις όπερας σε όλη την Κρήτη-κατά τα πρότυπα της Όπερας της Βαλίτσας που είχε θεσμοθετηθεί και πάλι από τον ίδιο στην Εθνική Λυρική Σκηνή. Τον κινητό αυτό χώρο εκδηλώσεων το έχει ονομάσει Malcabina και θα ήθελε να δει να υλοποιείται στην πράξη καθώς η πανδημία που ενέσκηψε ξαφνικά πάγωσε τον σχεδιασμό. Για την ώρα πάντως στην Κρήτη πολλοί είναι αυτοί που έχουν υποδεχθεί με τον θερμότερο τρόπο το καλλιτεχνικό πρόγραμμα του Πολιτιστικού-Συνεδριακού Κέντρου και κυρίως ο κόσμος που έχει φροντίσει να το αγκαλιάσει υποδειγματικά κάνοντας τις παραστάσεις sold out.
Σημαντική και η υποστήριξη των ανθρώπων της ΔΕΠΑΝΑΛ ΑΕ (της πολυμετοχικής Δημοτικής Ανώνυμης Εταιρείας του Δήμου Ηρακλείου) που έχει αντιληφθεί το βάθος και το μέγεθος της ιδέας, όπως η πρόεδρος Στέλλα Καλογεράκη-Αρχοντάκη αλλά και οι αντιπρόεδροι Νεκτάριος Κανακαράκης και Μηνάς Καπετανάκης. Και είναι ο τελευταίος που δεν μπορούσε να κρύψει τη συγκίνησή του στη δυναμική πρεμιέρα της “Κάρμεν” λέγοντας μας πως ακόμα θυμάται τα δάκρυα που του ήρθαν αυτόματα όταν πρωτοάκουσε τους μουσικούς να κουρδίζουν τα όργανα στο ολοκαίνουργιο κτήριο”.
Από τη στιγμή και έπειτα το κτήριο απέκτησε ζωή, γέμισε με τέχνη, μουσικές και ομορφιά και μάλιστα σε μια αίθουσα που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από μεγάλες καλλιτεχνικές αίθουσες της Αθήνας. Κάτι όμορφο γίνεται στην Κρήτη και φαίνεται να έχει μέλλον και συνέχεια. Επόμενος σταθμός του κύκλου “Διάσημα έργα” τα Κάρμινα Μπουράνα του Καρλ Ορφ το Σάββατο 10 και την Κυριακή 11 Ιουνίου-και έπεται συνέχεια.
