Διάσκεψη Βιέννης: Τι όρους βάζουν στην Αθήνα η Αυστρία και οι σύμμαχοί της για το προσφυγικό

Με συμφωνία για μία «στενή συμμαχία» ανάμεσα στους υπουργούς Εσωτερικών και Εξωτερικών κατά μήκος της Διαδρομής των Βαλκανίων για δραστική μείωση των προσφυγικών ροών ολοκληρώθηκε η διάσκεψη ανάμεσα στην Αυστρία και τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων για την αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος.

Στο κοινό ανακοινωθέν δεν έγινε αναφορά στο ζήτημα κλεισίματος των ελληνικών συνόρων, ενώ εντοπίζεται μόνο μία αναφορά στην Ελλάδα: «Η συνεργασία με την Ελλάδα για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών κατά μήκος του διαδρόμου των δυτικών Βαλκανίων παραμένει σημαντική. Κρίνεται απαραίτητη και ενθαρρύνεται η περαιτέρω επικοινωνία και ενδυνάμωση της συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ».

Στη σύσκεψη μετείχαν οι εκπρόσωποι της Αυστρίας, της Βουλγαρίας, της Κροατίας, της Σλοβενίας, της Αλβανίας, της Βοσνίας, του Κοσόβου, του Μαυροβουνίου, της ΠΓΔΜ και της Σερβίας.

Την ώρα που η Κομισιόν εξαπέλυε μύδρους κατά της Βιέννης για τις μονομερείς δράσεις της και το Βερολίνο επιχειρεί να κρατήσει ίσες αποστάσεις, η Αυστριακή υπουργός Εσωτερικών, Γιοχάννα Μικλ-Λάιτνερ, ανακοίνωσε, σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τους υπουργούς εεννέα βαλκανικών χωρών, ότι συμφωνήθηκε η λήψη από κοινού μέτρων για μία σημαντική μείωση της συνεχιζόμενης προσφυγικής ροής κατά μήκος της αποκαλούμενης Διαδρομής των Βαλκανίων στην κατεύθυνση της Κεντρικής Ευρώπης.

Οπως ανέφερε η Γιοχάνα Μικλ-Λάιτνερ, οι εκπρόσωποι της Αυστρίας, της Βουλγαρίας, της Κροατίας και της Σλοβενίας, μαζί με εκείνους από τις δυτικοβαλκανικές χώρες Αλβανία, Βοσνία, Κόσοβο, Μαυροβούνιο, ΠΓΔΜ και Σερβία, συντόνισαν τις περαιτέρω ενέργειές τους στην προσφυγική πολιτική, με σκοπό μία κοινή στάση και μία από κοινού άσκηση πίεσης για μία ευρωπαική λύση, κατά την αυριανή Σύνοδο των υπουργών Εσωτερικών της Ευρωπαικής Ενωσης.

Στο κοινό ανακοινωθέν που υπογράφηκε κατά τη Διάσκεψη της Βιέννης, τονίζεται πως "θα πρέπει να μειωθεί δραστικά η μεταναστευτική ροή κατά μήκος της Διαδρομής των Βαλκανίων", ενώ η ίδια η Αυστριακή υπουργός Εσωτερικών έκανε λόγο για την ανάγκη διακοπής των μεταναστευτικών ροών και ανακοίνωσε ότι συμφωνήθηκε η "πλήρης και εξ ολοκλήρου υποστήριξη της Μακεδονίας", καθώς επίσης ότι θα υπάρξει, αύξηση σε 20, του αριθμού των Αυστριακών αστυνομικών στα σύνορά της ΠΓΔΜ με την Ελλάδα.

Σύμφωνα με την Μικλ-Λάιτνερ, η συνέχιση του ταξιδιού στη διαδρομή των Βαλκανίων θα καθίσταται δυνατή μόνον για εκείνους που έχουν ανάγκη προστασίας και η διάκριση ως προς το ποιος ανήκει σε αυτή την ομάδα, θα είναι στη δικαιοδοσία των επί μέρους χωρών, ενώ εκείνοι που θα εισέρχονται με πλαστά έγγραφα θα απωθούνται.

Στη Διάσκεψη συμφωνήθηκαν επίσης κοινοί κανόνες για την καταγραφή των προσφύγων.

Από την πλευρά του, ο Αυστριακός υπουργός Εξωτερικών Σεμπάστιαν Κουρτς, τόνισε εκ νέου στη συνέντευξη Τύπου, πως όλες οι χώρες που συμμετείχαν στη Διάσκεψη θα προτιμούσαν μία κοινή ευρωπαική λύση, εξαιτίας όμως της έλλειψης μιας τέτοιας, είναι αναγκασμένες για λύσεις σε εθνικό επίπεδο.

Τι προηγήθηκε της Διάσκεψης

Λίγη μόνο ώρα πριν από την έναρξη της Διάσκεψης Αυστρίας-Δυτικών Βαλκανίων, ο υπουργός Εσωτερικών της Σερβίας, Νεμπόισα Στεφάνοβιτς, διεμήνυσε πως δεν μπορεί να υπάρξει κοινή λύση του προσφυγικού χωρίς την Ελλάδα και εκτίμησε ότι το κλείσιμο των συνόρων από την πλευρά της ΠΓΔΜ θα προκαλέσει μεγάλη πίεση στη χώρα μας.

«Ως άνθρωπος που ζει σε αυτό το μέρος του κόσμου, υποστηρίζω ότι η Ελλάδα δεν πρέπει να αφεθεί μόνη της. Χωρίς τη συμμετοχή της Ελλάδας είναι αδύνατο να υπάρξει κοινή λύση» επισήμανε ο υπουργός Εσωτερικών της Σερβίας, προσερχόμενος στη διάσκεψη για το προσφυγικό. Υπογράμμισε, δε, ότι «οι παρεξηγήσεις θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί, εάν είχαν κληθεί και εκπρόσωποι της Ελλάδας στη σημερινή διάσκεψη».

Πάντως, σε συνέντευξη που παραχώρησε ο Στεφάνοβιτς στην αυστριακή εφημερίδα «Στάνταρντ» και αναμεταδίδουν τα σερβικά ΜΜΕ, αναφέρει ότι η Σερβία είναι αναγκασμένη να συμπεριφερθεί ανάλογα με την πολιτική της Αυστρίας και της Γερμανίας, επιτρέποντας μόνο την είσοδο προσφύγων που μπορούν να δεχτούν οι δύο αυτές χώρες.

«Αν η Αυστρία και η Γερμανία δεν κλείσουν τα σύνορα τότε δεν θα τα κλείσουμε και εμείς», ανέφερε ο Νέμποϊσα Στεφάνοβιτς και εξήγησε ότι η Σερβία δεν επιτρέπει την είσοδο των Αφγανών διότι δεν τους δέχεται η Κροατία.

Ωστόσο, αντίθετη άποψη από τον Σέρβο ΥΠΕΣ εξέφρασε για την Αθήνα η υπουργός Εσωτερικών της Αυστρίας, Γιοχάνα Μικλ-Λάιτερ, η οποία ανέφερε ότι η σημερινή διάσκεψη έχει στόχο να ασκήσει πιέσεις στην Ελλάδα.

Η υπουργός Εσωτερικών της Αυστρίας, υποδεχόμενη τον Σέρβο ομόλογό της, δήλωσε στο τηλεοπτικό δίκτυο του σερβικού πρακτορείου ειδήσεων Τανγιούγκ ότι «η άποψη της κοινής ευρωπαϊκής λύσης βρίσκεται για την ώρα σε αδιέξοδο και απαιτείται η λήψη μέτρων σε εθνικό επίπεδο».

«Απαιτείται, επίσης, μία συμμαχία με τις βαλκανικές χώρες για να ασκηθούν πιέσεις στην Ελλάδα ώστε να επιβάλλει, επιτέλους, την προστασία των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης», είπε χαρακτηριστικά.

Αυστριακός ΥΠΕΞ: Η Ελλάδα έχει έλλειψη βούλησης να συνεργαστεί

Την ίδια ώρα, συνεχίζοντας την τακτική του των τελευταίων εβδομάδων και μηνών με τις φραστικές επιθέσεις και τις απειλές του εναντίον της Ελλάδας, ο Αυστριακός υπουργός Εξωτερικών Σεμπάστιαν Κουρτς, του συγκυβερνώντος -με τους Σοσιαλδημοκράτες- συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος, κατηγόρησε την Ελλάδα για έλλειψη βούλησης να συνεργαστεί για τον περιορισμό της προσφυγικής κρίσης!

Απορρίπτοντας τις αντιδράσεις της Ελλάδας στη μη πρόσκλησή της στη Διάσκεψη, που εκφράστηκαν μάλιστα τόσο με διάβημα διαμαρτυρίας όσο και με έντονη κριτική από τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά και τον αναπληρωτή υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννη Μουζάλα, ο Σεμπάστιαν Κουρτς διατεινόταν, με μεγάλη δόση ειρωνείας, πως «δεν πιστεύω ότι στην Ευρώπη μας λείπουν κοινές εκδηλώσεις, αλλά λείπει η βούληση να περιορίσουμε σαφώς την προσφυγική ροή».

Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του, «η ελληνική πλευρά δεν έχει δείξει έως τώρα προθυμία για μείωση της προσφυγικής ροής, αλλά ενδιαφερόταν μόνον για την κατά το δυνατό γρήγορη παραπέρα μεταφορά των προσφύγων».

Όπως τόνισε ο επικεφαλής της αυστριακής διπλωματίας, η Αυστρία συνεχίζει να έχει ως στόχο μία ευρωπαϊκή λύση, ωστόσο, κατά την άποψή του, δεν διαγράφεται στον ορίζοντα μία τέτοια κοινή ευρωπαϊκή λύση και ως εκ τούτου η Αυστρία υποστηρίζει μία λύση σε εθνικό επίπεδο, την οποία θέλει να συντονίσει σε περιφερειακό επίπεδο με τις εμπλεκόμενες χώρες.

Απευθυνόμενος δε προς τη Γερμανία, ο Σεμπάστιαν Κουρτς επανέλαβε πως αναμένει μία πλήρους σεβασμού στάση της και κατανόηση για το ότι η Αυστρία είναι υπερβεβαρημένη (με το προσφυγικό).

Διπλωματικές αντιδράσεις

H Αθήνα παρακολουθεί, πάντως, αμήχανη την κατάσταση και επιδίδεται σε ασκήσεις διπλωματίας, ενώ κυβέρνηση και πολιτικά κόμματα ζυμώνονται μεταξύ τους. 

Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Ολλανδό ομόλογό του Ρούτε που ασκεί την προεδρία της ΕΕ εξέφρασε την δυσαρέσκειά του για την αδυναμία της ΕΕ να διασφαλίσει την τήρηση ομόφωνων αποφάσεων σε σχέση με το προσφυγικό, που ελήφθησαν στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής. Αναφερόμενος στην συνάντηση των υπουργών Εσωτερικών και Εξωτερικών της Αυστρίας και των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, ο πρωθυπουργός υπογράμμισε την ανάγκη, οι αποφάσεις που αφορούν στη διαχείριση των προσφυγικών ροών να λαμβάνονται συλλογικά και χωρίς αποκλεισμούς.

Την ίδια ώρα η ελληνική κυβέρνηση προχώρησε σε διάβημα προς την Αυστρία για την πρωτοβουλία διοργάνωσης στη Βιέννη Διάσκεψης των υπουργών Εσωτερικών και Εξωτερικών. Οπως αναφέρει η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών: «Κατόπιν οδηγιών του υπουργού Εξωτερικών, κ. Νίκου Κοτζιά, ο κ. Μαυροειδής τόνισε, μεταξύ άλλων, στην πρέσβη της Αυστρίας ότι, με τη μονομερή και καθόλου φιλική προς τη χώρα μας ενέργεια αυτή επιχειρείται να ληφθούν, εν τη απουσία της Ελλάδας, αποφάσεις που αφορούν άμεσα την Ελλάδα και τα ελληνικά σύνορα». Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς χαρακτηρίζει την συνάντηση των Αυστρία «εξωθεσμική πρωτοβουλία που παραβιάζει το γράμμα και το πνεύμα των Συνθηκών της ΕΕ και του διεθνούς δικαίου για τους πρόσφυγες». Επισημαίνει δε πως η μη πρόσκληση της χώρας μας σ' αυτήν τη συνάντηση εκλαμβάνεται ως μη φιλική ενέργεια «καθώς δημιουργείται η εντύπωση ότι κάποιοι ερήμην μας επιθυμούν να δρομολογήσουν αποφάσεις που μας αφορούν άμεσα».

Ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας προειδοποίησε ότι «θα σκληρύνουμε τη στάση μας προς τις γειτονικές χώρες που δεν δέχονται τους πρόσφυγες», και ότι η Ελλάδα θα αυξήσει τις διπλωματικές της πιέσεις.

Πρόβλημα όμως υπάρχει και στο ΝΑΤΟ λόγω της άρνησης της Τουρκίας να δεχθεί την απόφαση για εμπλοκή των νατοϊκών δυνάμεων στην ανάσχεση των προσφύγων στο Αιγαίο και την επαναπροώθησή τους στην Τουρκία. 

Η στάση της Τουρκίας προκάλεσε την αντίδραση του Πάνου Καμμένου ο οποίος κάλεσε το ΝΑΤΟ να υλοποιήσει το σχέδιο ανάπτυξης task force στο Αιγαίο και κατηγόρησε την Τουρκία ότι προσπαθεί να υπονομεύσει τη συμφωνία. «Εστειλα επιστολή στον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, ζητώντας του να υλοποιήσει την ομόφωνη συμφωνία. Στην επιστολή, ζητώ από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ να κινηθούν ανατολικά των ελληνικών νησιών», δήλωσε ο κ. Καμμένος σε δημοσιογράφους. Ο υπουργός ανέφερε ότι η Τουρκία έχει εγείρει νέες απαιτήσεις για να αναπτυχθεί η task force και συμπέρανε ότι «η Τουρκία προσπαθεί να τινάξει τη συμφωνία στον αέρα».