Και όμως... η λιακάδα αυξάνει τις αυτοκτονίες

Αν και οι «γκρίζες» και σκοτεινές μέρες του έτους είναι αυτές που παραδοσιακά έχουν συσχετιστεί με αύξηση της κατάθλιψης και, κατ' επέκταση, με αύξηση των αυτοκτονιών, στην πραγματικότητα οι έως τώρα μελέτες έχουν δείξει ότι πιο πολλές αυτοκτονίες συμβαίνουν την άνοιξη παρά τον χειμώνα. Μια νέα αυστριακή επιστημονική έρευνα, μάλιστα, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι σε οποιαδήποτε εποχή του έτους η λιακάδα αυξάνει τις αυτοκτονίες, αρκεί να μην έχουν προηγηθεί πάνω από δέκα φωτεινές μέρες.

Αν και δεν είναι σαφές γιατί το φως του ήλιου μπορεί να παίζει αρνητικό ρόλο, μια πιθανή εξήγηση είναι ότι τα υψηλά επίπεδα ηλιακής ακτινοβολίας αλληλεπιδρούν με τη χημική ουσία σεροτονίνη, τον βασικό νευροδιαβιβαστή στον εγκέφαλο, που επηρεάζει τη διάθεση των ανθρώπων και των ζώων.

Οι ερευνητές του Τμήματος Ψυχιατρικής του Ιατρικού Πανεπιστημίου της Βιέννης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό ψυχιατρικής του Αμερικανικού Ιατρικού Συλλόγου «JAMA Psychiatry», συσχέτισαν τις ώρες λιακάδας με πάνω από 69.000 αυτοκτονίες στη διάρκεια μιας μεγάλης χρονικής περιόδου (1970- 2010). Τα στοιχεία συλλέχθηκαν από δεκάδες μετεωρολογικούς σταθμούς.

Η στατιστική ανάλυση έδειξε πως υπάρχει υψηλού βαθμού συσχέτιση ανάμεσα στις ώρες λιακάδας και στη συχνότητα των αυτοκτονιών, τόσο με βίαιο όσο και με μη βίαιο τρόπο. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η ύπαρξη λιακάδας τη μέρα της αυτοκτονίας, καθώς και τις αμέσως προηγούμενες μέρες (αλλά όχι πάνω από δέκα), φαίνεται να «διευκολύνει» τους αυτόχειρες.

Αν όμως υπάρχει παρατεταμένη λιακάδα από 14 έως 60 μέρες πριν από μια δεδομένη μέρα, τότε παρατηρείται ένα «προστατευτικό» αποτέλεσμα, καθώς εκείνη τη μέρα η πιθανότητα να συμβεί αυτοκτονία είναι πολύ μικρότερη.

Η συσχέτιση λιακάδας και αυτοκτονίας είναι πιο έντονη στις γυναίκες από ό,τι στους άνδρες. Οι τελευταίοι επηρεάζονται θετικά περισσότερο από την παρατεταμένη διάρκεια της ηλιοφάνειας, με αποτέλεσμα να μειώνεται αισθητά η συχνότητα ανδρικών αυτοκτονιών στη διάρκεια περιόδων με καλοκαιρία και λιακάδα.

Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες κάνουν συχνότερα απόπειρα αυτοκτονίας από ό,τι οι άνδρες, αλλά οι τελευταίοι είναι πιο πιθανό να πεθάνουν τελικά από αυτοκτονία.