Εκλογές στην Τυνησία: Φαβορί για την εξουσία ένας φυλακισμένος επιχειρηματίας και ένας καθηγητής πανεπιστημίου

Η Τυνησία ξύπνησε σήμερα ξαφνιασμένη μετά τη διεξαγωγή του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών χθες Κυριακή, με δύο «αντισυστημικούς» υποψήφιους να διεκδικούν τις πρώτες θέσεις, αν και τα επίσημα αποτελέσματα δεν έχουν ανακοινωθεί ακόμη.

Ένας καθηγητής πανεπιστήμιου που δεν στηρίζεται από κανένα κόμμα και ένας επιχειρηματίας που βρίσκεται στη φυλακή: ο Τύπος της Τυνησίας έχει σήμερα στα πρωτοσέλιδά του τις φωτογραφίες του Καΐς Σάγεντ και του Ναμπίλ Καρούι, των δύο υποψηφίων που δηλώνουν ότι έχουν περάσει στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, βάσει των exit polls.

«Μια ετυμηγορία που δεν περιμέναμε», γράφει η εφημερίδα La Presse. «Χαστούκι», είναι ο τίτλος του κεντρικού άρθρου της Le Temps, ενώ η αραβόφωνη εφημερίδα Echourouk κάνει λόγο για «πολιτικό σεισμό» και η Maghreb για «τσουνάμι».

Αν το σενάριο που διαφαίνεται επιβεβαιωθεί, θα πρόκειται όντως για σεισμό για την πολιτική τάξη της Τυνησίας που βρίσκεται στην εξουσία μετά την επανάσταση του 2011 και για την έναρξη μιας περιόδου μεγάλης αβεβαιότητας στη χώρα.

Η εκλογική επιτροπή (Isie) δεν έχει ανακοινώσει ακόμη κανένα επίσημο αποτέλεσμα, εκτός από το ποσοστό συμμετοχής το οποίο ανήλθε στο 45,02%, μικρότερο σε σχέση με το 64% στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών του 2014.

Στην πρώτη επίσημη αντίδραση την Κυριακή το βράδυ ο πρωθυπουργός Γιούσεφ Σάχεντ, που φαίνεται να είναι ένας από τους μεγάλους χαμένους των εκλογών, ζήτησε από τους φιλελεύθερους και τους κεντρώους να ενωθούν ενόψει των βουλευτικών εκλογών της 6ης Οκτωβρίου και εξέφρασε την ανησυχία του για το μικρό ποσοστό συμμετοχής, «κακό για τη δημοκρατική μετάβαση».

Το ισλαμιστικό κόμμα Ennahdha, ο υποψήφιος του οποίου Αμπντελφάταχ Μούρου φαίνεται να ήρθε τρίτος, ζήτησε να επικρατήσει σύνεση και άφησε να εννοηθεί ότι τα δικά του αποτελέσματα είναι διαφορετικά από αυτά των exit polls.

Απόρριψη των ελίτ

Οι προεδρικές εκλογές, στις οποίες συμμετείχαν 26 υποψήφιοι, διεξήχθησαν σε ένα κλίμα χρόνιας κοινωνικής και οικονομικής κρίσης και σε μια ατμόσφαιρα απόρριψης των πολιτικών ελίτ.

Σύμφωνα με τα ιδιωτικά ινστιτούτα Signa Conseil και Emrhod, ο Καΐς Σάγεντ ήρθε πρώτος με το 19% των ψήφων, μπροστά από τον Ναμπίλ Καρούι ο οποίος συγκέντρωσε περίπου το 15%.

Ο 56χρονος Καρούι βρίσκεται στη φυλακή από τις 23 Αυγούστου κατηγορούμενος για «ξέπλυμα χρήματος», με τη δικαιοσύνη να έχει απορρίψει τρεις φορές το αίτημά του να αφεθεί ελεύθερος. Αν επιβεβαιωθεί ότι πέρασε στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, θα πρόκειται για μια κατάσταση άνευ προηγουμένου.

Ο Καρούι έχει ιδρύσει το ιδιωτικό τηλεοπτικό δίκτυο Nessma και χαρακτηρίζεται «λαϊκιστής» από τους επικριτές του. Έχτισε τη δημοτικότητά του διοργανώνοντας φιλανθρωπικές εκδηλώσεις σε φτωχές περιοχές της Τυνησίας, τις οποίες μετέδιδε εκτενώς το Nessma.

Παράλληλα έκοψε τους δεσμούς του με την εξουσία. «Ο Ναμπίλ Καρούι προέρχεται από το σύστημα, όμως έπαιξε το χαρτί του λαού εναντίον του συστήματος, οπότε η πολιτική τάξη από την οποία προέρχεται ενώθηκε εναντίον του», εκτιμά ο πολιτικός επιστήμονας Χάμζα Μέντεμπ.

Ο Καΐς Σάγεντ είναι πολύ συντηρητικός σε κοινωνικά ζητήματα και είναι γνωστός στους Τυνήσιους ως σχολιαστής της πολιτικής σκηνής από τα τηλεοπτικά πλατό. Δεν τον στηρίζει κανένα κόμμα και δεν πραγματοποίησε κανονική προεκλογική εκστρατεία. Τις τελευταίες εβδομάδες πριν τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών επισκέφθηκε πολλές περιοχές της Τυνησίας, τονίζοντας το πόσο προσιτός είναι.

«Πού είναι οι νέοι;»

Οι προεδρικές εκλογές σημαδεύτηκαν κυρίως από την απουσία της ψήφου των νέων, τους οποίους ο πρόεδρος της Isie Ναμπίλ Μπάφουν είχε καλέσει να πάνε να ψηφίσουν σε μια έντονη δήλωσή του μία ώρα πριν τη λήξη της εκλογικής διαδικασίας.

«Μα πού είναι οι νέοι; Πρόκειται για τη δική τους πατρίδα, για το δικό τους μέλλον», δήλωσε εκνευρισμένος ένας 60χρονος ψηφοφόρος, ο Άντιλ Τούμι.

«Είναι σημάδι της βαθιάς απογοήτευσης από μια πολιτική τάξη που δεν απάντησε στις οικονομικές και κοινωνικές προσδοκίες», επεσήμανε ο Χάμζα Μέντεμπ. «Η απογοήτευση από την πολιτική τάξη μοιάζει να μεταφράζεται σε ψήφο για τα αουτσάιντερ», πρόσθεσε.