Καζακστάν: Διαδηλώσεις και 500 συλλήψεις στην Αστάνα

Περίπου 500 άνθρωποι τέθηκαν υπό κράτηση κατά τη διάρκεια των —σπάνιων— διαδηλώσεων που έγιναν στη μεγαλύτερη πόλη και στην πρωτεύουσα του Καζακστάν χθες Κυριακή, ενώ οι ψηφοφόροι καλούνταν στις κάλπες για να αναδείξουν τον πρώτο νέο πρόεδρο της χώρας έπειτα από τρεις δεκαετίες.

Η αυταρχική κυβέρνηση της κεντρασιατικής χώρας ελάχιστη ανοχή δείχνει στη διαφωνία αφότου το Καζακστάν ανεξαρτητοποιήθηκε από τη Σοβιετική Ένωση. Ως φέτος, η χώρα γνώρισε μετά την ανεξαρτησία της έναν και μόνο ηγέτη: τον 78χρονο Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ.

Οι πολίτες που συμμετείχαν στη διαδήλωση εξέφρασαν τη διαμαρτυρία τους για αυτή που θεωρούν δυναστική διακυβέρνηση, καθώς ο επιλεγμένος από τον Ναζαμπάγεφ διάδοχός του στον προεδρικό θώκο, ο Κασίμ Γιομάρτ Τοκάγεφ, θεωρείτο δεδομένο ότι θα αναδεικνυόταν νικητής της διαδικασίας.

Amidst large scale repression by the police, peaceful protests continue in #Kazakhstan on Election Day for new President. These are the latest images from #Astana/#NurSultan#KazElection2019 🇰🇿 pic.twitter.com/HIeQ3yhCAe NotExtremists RT #futurerisk

— Future Risk (@futurerisks) June 9, 2019

#Astana Remind you that people at the square don’t have any weapons or anything like that it’s peaceful protest but police seems to be doesn’t think like that #kazelection2019 @Kate_Mallinson1 @MiroslavLajcak@EddaSchlager@Marius_Fossum@MihraRittmann@joannalillis @jardemalie pic.twitter.com/3nEMjdaDGt

— kassym (@aizhanyches) June 9, 2019

Σε όλη του την καριέρα στη διπλωματία και την πολιτική στη χώρα του, ο ελάχιστα χαρισματικός Τοκάγεφ, 66 ετών, έδινε προτεραιότητα στην πίστη στον Ναζαρμπάγεφ, όχι στις προσωπικές φιλοδοξίες. Θα αναλάβει την εξουσία δεσμευόμενος να συνεχίσει στον δρόμο που χάραξε ο προκάτοχος και μέντοράς του.

Έξιτ πολ που μεταδόθηκε από κρατικά ΜΜΕ μετά το τέλος της ψηφοφορίας φέρει τον Τοκάγεφ, πρώην υπουργό Εξωτερικών για μια πενταετία τη δεκαετία του 1990, να κερδίζει με συντριπτικό ποσοστό, συγκεντρώνοντας τουλάχιστον το 70% των ψήφων.

«Έγιναν προσπάθειες να οργανωθούν παράνομες διαδηλώσεις και να υπάρξει διατάραξη της κοινής ειρήνης στις πόλεις Άλμα Άτα και Νουρσουλτάν», τόνισε ανώτερος αξιωματούχος του υπουργείου Εσωτερικών στο κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Kazinform.

«Περίπου 500 πρόσωπα προσήχθησαν σε τμήματα ασφαλείας για συμμετοχή σε παράνομες ενέργειες», πρόσθεσε ο υφυπουργός Εσωτερικών Μαράτ Κοζάγεφ.

Ο Μουχτάρ Αμπλιάζοφ, εξόριστος πρώην υπουργός Ενέργειας που έχει καταδικαστεί για κατάχρηση στο Καζακστάν, ηγέτης του εκτός νόμου κινήματος της αντιπολίτευσης που αυτοαποκαλείται Δημοκρατική Επιλογή του Καζακστάν, κάλεσε τους υποστηρικτές του να βγουν στους δρόμους. Υποστήριξε ότι «χιλιάδες» συγκεντρώθηκαν σε πλατεία της Άλμα Άτα, προειδοποίησε ότι υπήρχαν αστυνομικοί στην περιοχή και πρόσθεσε «είναι λίγοι· είμαστε πολλοί». Σε βίντεο που μεταφόρτωσε στον λογαριασμό του στο Instagram, εικονίζονται διαδηλωτές να απελευθερώνουν από περιπολικό της αστυνομίας συνοδοιπόρους τους που είχαν τεθεί υπό κράτηση.

Το υπουργείο Εσωτερικών τόνισε ότι πίσω από τις διαδηλώσεις βρισκόταν η συγκεκριμένη εκτός νόμου παράταξη.

«Δύσκολα μπορεί να μιλήσει κανένας περί εκλογών» στο Καζακστάν, επισήμανε ο Ντιγιάρ Αουτάλ, συνεργάτης του Κέντρου Ρωσικών και Ευρασιατικών Μελετών Ντέιβις του Χαρβαρντ, στο Γερμανικό Πρακτορείο, προβλέποντας ότι υπό τον Τοκάγεφ η κυβέρνηση της χώρας «πιθανόν θα παραμείνει εξίσου αυταρχική όσο ήταν και υπό τον Ναζαρμπάγεφ».

Ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) θα δώσει στη δημοσιότητα μια εκτίμηση για τη διαδικασία σε συνέντευξη Τύπου σήμερα.

Ο Ναζαρμπάγεφ, ο οποίος όρισε υπηρεσιακό πρόεδρο τον Τοκάγεφ και αποχώρησε κατ' όνομα από την εξουσία τον Μάρτιο, συνεχίζει να διαθέτει τεράστια πολιτική ισχύ. Διατηρεί τον τίτλο του Ηγέτη του Έθνους και αναμένεται ότι θα διαδραματίσει ρόλο-κλειδί σε κάθε μελλοντική εξέλιξη. Η πρωτεύουσα άλλαξε όνομα από Αστάνα σε Νουρ-Σουλτάν προς τιμήν του, με νομοσχέδιο που προώθησε ο Τοκάγεφ.

Η 56χρονη κόρη του Ναζαρμπάγεφ, η Νταρίγκα Ναζαρμπάγεβα, ανέλαβε το αξίωμα που κατείχε ως τον Μάρτιο ο Τοκάγεφ, την προεδρία της άνω Βουλής.

Στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής, ο Τοκάγεφ, γόνος οικογένειας της σοβιετικής ιντελιγκέντσιας που πήρε πτυχίο το 1975 απο κορυφαία σοβιετική διπλωματική σχολή, αναμένεται να συνεχίσει την πολιτική της αναζήτησης ισορροπίας μεταξύ Ρωσίας, Κίνας και Δύσης. Η προσέγγιση αυτή επέτρεψε στη χώρα να προσελκύσει άμεσες ξένες επενδύσεις και να ανοίξει τις αγορές πετρελαίου και μεταλλευμάτων.

Ο Τοκάγεφ, που μιλάει κινεζικά, αγγλικά, ρωσικά και καζακικά, χρημάτισε από το 2011 ως το 2013 διευθυντής του γραφείου των Ηνωμένων Εθνών στη Γενεύη. Ήταν ο πρώτος διπλωμάτης από το Καζακστάν που ανέλαβε τόσο υψηλή θέση στον ΟΗΕ.

Τα τελευταία χρόνια, αποπειράθηκε να διορθώσει την εικόνα του ανθρώπου του παρασκηνίου, που παρέμενε ελάχιστα γνωστός στο ευρύ κοινό: πρόσφατη ανάρτησή του στον λογαριασμό που άνοιξε πρόσφατα στο Twitter περιλάμβανε τη φωτογραφία του καθώς έσφιγγε το χέρι ενός δημοφιλούς τραγουδιστή. Αφότου ανέλαβε μεταβατικός πρόεδρος, ο Τοκάγεφ προσπάθησε εξάλλου να οικοδομήσει εικόνα ηγέτη με διεθνή ρόλο, υποδεχόμενος τον νοτιοκορεάτη πρόεδρο Μουν Τζε-ιν ή συναντώμενος στη Μόσχα με τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Τα ταξίδια του στο εξωτερικό γενικά έχουν ευρεία κάλυψη από τα κρατικά ΜΜΕ.